Rozporządzenie w sprawie scalania i podziału nieruchomości

Rozporządzenie doprecyzowuje sposób i tryb dokonywania scalania nieruchomości i ponownego podziału na działki gruntu, wynikający z przepisów ustawy.

Nowe rozporządzenie wydane przez Radę Ministrów stanowi wykonanie delegacji zawartej w art. 108 ust. 1 i 2 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.), która w dziale III - "Wykonywanie, ograniczanie lub pozbawianie praw do nieruchomości", w rozdziale 2 - "Scalanie i podział nieruchomości" określa zasady i tryb dokonywania scalania i podziału nieruchomości. Rozporządzenie doprecyzowuje sposób i tryb dokonywania scalania nieruchomości i ponownego podziału na działki gruntu, wynikający z przepisów wymienionej ustawy. Procedura scalenia i podziału nieruchomości ma na celu przekształcenie granic nieruchomości i uzyskanie korzystniejszej konfiguracji poszczególnych nieruchomości w celu racjonalnego, zgodnego z ustaleniami planu miejscowego zagospodarowania. Scalenia i podziału nieruchomości dokonuje się z reguły na wniosek właścicieli lub użytkowników wieczystych posiadających na obszarze przewidzianym do scalenia ponad 50 proc. powierzchni gruntów. Scalenia i podziału można dokonać także z urzędu, jeżeli gmina jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym ponad 50 proc. gruntów, albo są to obszary ustalone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla zorganizowanej działalności inwestycyjnej, rehabilitacji istniejącej zabudowy i infrastruktury technicznej bądź przekształceń obszarów zdegradowanych (przewidziane w planie miejscowym do scalenia i podziału). W procesie scalenia i podziału nieruchomości uczestniczy rada gminy, która podejmuje stosowne uchwały, oraz wójt, burmistrz lub prezydent miasta, który wykonuje czynności techniczno-organizacyjne w toku postępowania scaleniowego (między innymi poprzez zlecenie czynności geodezyjnych lub z zakresu wyceny nieruchomości osobom posiadającym wymagane przepisami uprawnienia i kwalifikacje). Przepisy rozdziału 2 rozporządzenia wskazują na rodzaje i terminy wykonywania czynności poprzedzających podjęcie uchwały o przystąpieniu do scalenia i podziału, oraz wskazują dokumenty, które należy sporządzić w ramach czynności poprzedzających podjęcie uchwały. Przepisy o księgach wieczystych i hipotece oraz o katastrze nieruchomości regulują w wyczerpujący sposób sprawy związane z ustalaniem stanu prawnego nieruchomości oraz jego przestrzennym zasięgiem (jego granicami), stąd rozporządzenie nie określa szczegółowo kolejno przeprowadzanych czynności np. przyjmowania granic prawnych nieruchomości, czy rozgraniczania nieruchomości. Wskazuje jedynie, iż granice ustala się i przyjmuje według katastru nieruchomości, a stan prawny nieruchomości według ksiąg wieczystych oraz innych dokumentów określających stan prawny nieruchomości. Rozdział 3 rozporządzenia określa sposób wyboru i działania rady uczestników scalenia. Rada uczestników scalenia jest wybierana na organizowanym przez wójta (burmistrza albo prezydenta) zebraniu informacyjnym. Projektowane przepisy określają szczegółowy tryb wyboru członków rady scalenia spośród uczestników scalenia, natomiast ewentualne spory dotyczące głosowania rozstrzygać będzie wójt (burmistrz albo prezydent). Integralną cześć uchwały o scaleniu i podziale nieruchomości stanowi mapa z geodezyjnym projektem scalenia i podziału nieruchomości, wraz z rejestrem nieruchomości, przyjęta do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Przyjmowany wraz z mapą rejestr nieruchomości przedstawiał będzie wykaz nieruchomości przed oraz po scaleniu i ponownym podziale, wraz z propozycją praw do nowo wydzielonych nieruchomości. Powyższą geodezyjną dokumentację projektową scalenia i podziału nieruchomości przygotowuje upoważniony przez wójta (burmistrza albo prezydenta) geodeta, który dodatkowo, zgodnie z przepisami o rozgraniczaniu nieruchomości, wyznaczy, utrwali i wskaże uczestnikom postępowania granice nowo wydzielonych działek gruntu. W celu ustalenia opłat adiacenckich niezbędne jest, aby rzeczoznawca majątkowy określił wartość zarówno nieruchomości istniejących przed scaleniem, jaki również tych, które zostały przyznane poszczególnym osobom po scaleniu i podziale. Na podstawie wartości określonych przez rzeczoznawcę wójt (burmistrz albo prezydent) będzie mógł wydać decyzję ustalającą opłatę adiacencką wobec poszczególnych uczestników scalenia i podziału.

Źródło: Na podstawie komunikatu Ministerstwa Infrastruktury opracował Paweł Puch | 2005-05-09