Banki ukarane za kredyty hipoteczne w obcych walutach

Prezes UOKiK wydał decyzje w sprawie niedozwolonych praktyk określających warunki ustalania kursów walut. Łączne kary nałożone na PKO BP oraz Pekao wyniosły ok. 62 mln zł.

Niejasne zasady ustalania kursów walut obcych przez banki

Prezes UOKiK wydał dwie decyzje. W obu zakwestionowane zostały postanowienia znajdujące się w aneksach do umów kredytów hipotecznych dotyczące walut obcych. Postanowienia te określają warunki ustalania kursów walut obcych, na podstawie których banki przeliczają raty kredytów. Skutkowało to tym, że banki dowolnie kształtowały kursy walutowe, a kredytobiorcy nie mieli pewności, jaką wysokość raty zapłacą. UOKiK zajął się sprawą z uwagi na sygnały otrzymywane od konsumentów. Ostatnie wydane decyzje dotyczą PKO BP oraz Pekao.

Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK podkreślił: – Zarówno PKO BP, jak i Pekao stosują w aneksach do umów postanowienia, które rażąco naruszają zbiorowe interesy konsumentów. W efekcie oba banki mają możliwość jednostronnego wpływania na wysokość kursów a tym samym na wysokość zadłużenia konsumentów. Niedopuszczalne jest przyznawanie sobie przez banki tak daleko idącej swobody w ustalaniu kursu walutowego. 

PKO BP ma obliczać kurs na podstawie „średniego kursu międzybankowego”, „płynności rynku wymiany walut” oraz „konkurencyjności kursów”. Nigdzie nie można jednak znaleźć precyzyjnego wyjaśnienia tych pojęć. PKO BP odsyła konsumentów do serwisu Reuters. W toku prowadzonego postępowania również Pekao przyznało, że korzysta z tego źródła danych. Banki nie wskazały jednak dokładnie, z której ze stron korzystają.

Zwrócono również uwagę na klauzulę, która dawała PKO BP możliwość zmiany źródła danych, gdy kursy walutowe w serwisie Reuters nie będą dostępne. Podmiot przyznał sobie również prawo do jednostronnej zmiany wysokości spreadu, jeżeli dokonają tego: „przynajmniej 2 z 10 największych pod względem sumy aktywów banków o co najmniej 0,5 proc.”.

PKO BP i Pekao odsyłają konsumentów do tabel, które same sporządzają. Nie jest jednak dostępna informacja, kiedy zostaną one opracowane i opublikowane. Istnieje podejrzenie, że banki mogą narzucać klientom najkorzystniejsze dla siebie stawki, co pozwala im na swobodne kształtowanie wysokości zadłużenia konsumentów.

Kary finansowe dla PKO BP i Pekao

Prezes UKOiK nałożył na oba banki kary pieniężne w wysokości:

• PKO BP – 40 741 440 zł,
• Pekao – 21 088 642 zł.

Gdy decyzja się uprawomocni, banki będą również zobowiązane do powiadomienia swoich klientów. Konsumenci będą mieli ułatwioną drogę do dochodzenia roszczeń.

Podobne decyzje UOKiK wydał już w sprawie innych banków, w tym: Deutsche Bank Polska (prawie 7 mln zł kary), Getin Noble Bank (prawie 13,5 mln zł), BNP Paribas (26,6 mln zł), Bank Millennium (10,4 mln zł), Santander Bank Polska (23,6 mln zł). Trwa również dochodzenie dotyczące kolejnych banków: Raiffeisen Bank International AG (wcześniej: Raiffeisen Bank Polska) oraz BPH.

Źródło: KRN.pl | 2020-10-20