Wyniki sondy wskazują na raczej pesymistyczne przeświadczenie o dużych trudnościach i problemach rynku kredytowego.

W sondzie KRN.pl przeprowadzonej w dniach od 12 do 19 grudnia 2011 r. pytaliśmy naszych użytkowników o ich przewidywania dotyczące sytuacji na rynku kredytowym. Wyniki wskazują na raczej pesymistyczne przeświadczenie o dużych trudnościach i problemach rynku kredytowego. Niezbyt optymistycznie kształtują się również prognozy respondentów odnośnie do spodziewanej poprawy koniunktury w najbliższej przyszłości. W opinii przeważającej grupy (prawie 45 proc. uczestników sondy), polepszenia sytuacji należy oczekiwać dopiero po 2013 roku. Na kolejnym miejscu w sondzie znalazła się stanowiąca 19,4 proc. grupa osób, które twierdzą że poprawa nadejdzie zdecydowanie szybciej – pod koniec 2012 roku. Niecałe 18 proc. uważa, że już w połowie nowego roku znacznie łatwiej będzie otrzymać kredyt. Taki sam odsetek osób biorących udział w badaniu jest przekonanych, że najwcześniej w 2013 roku będzie można spodziewać się zmian na lepsze. Z badania wynika więc, że tylko niecałe 18 proc. jest przekonanych o tym, że poprawy można oczekiwać w ciągu kilku najbliższych miesięcy. Aż 80 proc. uznaje, że musimy uzbroić się w cierpliwość. 

Od przyszłego roku zmieniają się zasady, na podstawie których będą przyznawane kredyty hipoteczne w Polsce. Wprowadzane zmiany związane są przede wszystkim z zasadami obliczania zdolności kredytowej klientów. Mimo, że banki stosują obecnie zaostrzone kryteria w porównaniu z poprzednimi latami, w roku 2012 pojawią się kolejne wymagania stawiane potencjalnym kredytobiorcom. Banki będą brały pod uwagę dochód klienta uwzględniając jego zmianę w przypadku przejścia na emeryturę. Zdolność kredytowa będzie wyliczana na okres 25 lat. Suma zobowiązań (łącznie z wliczoną ratą kredytową) nie będzie mogła przekraczać 42 proc. dochodu. Takie dodatkowe kryteria najprawdopodobniej ograniczą, i tak już wąskie, grono osób ubiegających się o kredyt dla których postępowanie zakończy się wynikiem pozytywnym.

Mniejsza liczba osób, które otrzymają kredyt oznacza dla rynku nieruchomości niższy popyt efektywny. To z kolei może przełożyć się na dalszy spadek cen nieruchomości. Już teraz część uczestników rynku przewiduje, że w przyszłym roku sprzedać mieszkanie może być znacznie ciężej. Sprzedający obawiając się o konieczności wysokich obniżek w przyszłości, starają się obniżać ceny wcześniej, w mniejszej skali, minimalizując tym samym straty. Niewykluczone, że w 2012 roku nastąpi prawdziwa „bitwa o klienta”. Taka sytuacja dotyczy przede wszystkim klientów zdeterminowanych do sprzedaży mieszkania, których oferta jest od dłuższego czasu eksponowana na rynku.  Część osób, które mogą pozwolić sobie na zwlekanie ze sprzedażą zdecyduje się pewnie na czasowy wynajem mieszkania, chcąc przeczekać okres zawirowania na rynku. Nie można jednak odrzucić również scenariusza, w którym utrzymująca się dekoniunktura gospodarcza razem z restrykcyjną polityką banków doprowadzą do trwałego ustabilizowania się cen nieruchomości na znacznie niższym poziomie, który będzie zdecydowanie bardziej osiągalny dla finansowych możliwości Polaków. Do tej pory sprzedający niechętnie przyjmowali do siebie myśl o konieczności weryfikacji swoich oczekiwań odnośnie oferowanej ceny licząc na odwrócenie trendu spadkowego po krachu z lat poprzednich. Myśl o obniżce ceny jest szczególnie ciężka do zaakceptowania dla osób, które kupowały mieszkania w boomie po „wywindowanych cenach” oraz dla inwestorów, którzy zarobili na wzroście wartości nieruchomości w ostatnich latach.

Jakkolwiek Polska radzi sobie w czasach kryzysu całkiem dobrze w porównaniu z sąsiadami to jednak ostatnie wydarzenia gospodarcze i ciągła niepewność o przyszły kształt europejskiej strefy euro pokazuje dobitnie, że walka ze skutkami kryzysu wciąż trwa. Wszystko wskazuje jednak na to, że ceny nieruchomości na rynku będą w przyszłym roku spadać m.in. za sprawą sytuacji na rynku kredytowym i ograniczonej siły nabywczej klientów. Jak silne to będą spadki przekonamy się już wkrótce.

Kiedy poprawi się sytuacja na rynku kredytowym?

• w I połowie 2012 r. (17.9%) • w II połowie 2012 r. (19.4%) • najwcześniej w 2013 r. (17.9%) • po 2013 r. (44.8%)