Zawarłem umowę kupna nieruchomości. Umowa ta nie została w całości wykonana (nie otrzymałem kredytu) i wraz ze sprzedającymi po 1,5 miesiąca ją rozwiązaliśmy. Urząd Skarbowy twierdzi, że muszę zapłacić podatek (od odpłatnego zbycia nieruchomości).
W uchwale 7 sędziów z 30 listopada 1994 r., III CZP 130/94 (OSNCP 3/95, poz. 42), Sąd Najwyższy stwierdza, że: „Rozwiązanie umowy, na podstawie której stosownie do art. 155 § 1 k.c. nastąpiło przeniesienie własności nieruchomości, możliwe jest tylko wówczas, gdy nie została ona w całości wykonana, tj. w sytuacji istnienia jeszcze innych zobowiązań przyjętych przez strony w umowie”.
W podanym przypadku decydujące znaczenie w kwestii podatkowej ma rozstrzygnięcie, czy przez „rozwiązanie umowy sprzedaży” należy uznać umowę sprzedaży za nie byłą, czy też że „rozwiązanie umowy” powoduje kolejne przejście prawa własności między stronami.
Nie ma pełnej zgodności w nauce prawa co do skutków, jakie niesie rozwiązanie umowy, ale przeważa pogląd, (na Pana niekorzyść), że działa ono na przyszłość, nie niwecząc dokonanej już czynności, czyli jest to kolejna czynność między stronami rodząca wzajemny obowiązek zwrotu świadczeń. Rozwiązanie umowy sprzedaży nieruchomości powoduje zatem wystąpienie skutku rzeczowego, tj. przeniesienie z powrotem na sprzedawcę prawa własności nieruchomości. Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale z 5 maja 1993 r., CZP 9/93, OSNCP 1993, z. 12, poz. 215, w której czytamy: „Jeżeli strony umowy przenoszącej własność nieruchomości przez zgodne oświadczenie woli rozwiązały tę umowę, to niewątpliwym skutkiem takiej czynności będzie przejście własności z powrotem na zbywcę”.
Uznanie rozwiązania umowy za przejście nieruchomości z powrotem na zbywcę uzasadnia zatem naliczenie podatku od czynności cywilnoprawnych. Oczywiście można spotkać się zwłaszcza w doktrynie prawa z wypowiedziami wielu autorytetów prawniczych stawiającymi sprawę zgoła odwrotnie. Natomiast jeżeli nie zgadza się Pan ze stanowiskiem Urzędu Skarbowego, które jest tylko jego stanowiskiem, bo przecież Urząd Skarbowy nie tworzy prawa i ma prawo do jego interpretacji na równi z Panem – przysługuje Panu procedura odwoławcza, łącznie z prawem żądania, aby w Pana konkretnej sprawie rozstrzygnął sąd.
2006-08-01
powrót do listy pytań do prawnika