Teściowie w trakcie trwania małżeństwa wspólnie kupili działkę i wybudowali na niej dom. Po rozwodzie (bez podziału majątku) mama wraz z dwoma synami zajęła parter, a ojciec piętro, gdzie z czasem sprowadził i zameldował swoją drugą małżonkę. Czy druga małżonka ma jakiekolwiek prawo do tej nieruchomości? Czy po śmierci teścia będzie można ją wymeldować? Jakie prawa do nieruchomości mają synowie, dodam, że jeden z nich wymeldował się i wyprowadził do innego miasta. Czy prawo do tej nieruchomości ma pełnoletni syn z pierwszego małżeństwa drugiej żony teścia?
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że nie został dokonany podział majątku wspólnego, a skoro wyrok orzekający o rozwodzie jest prawomocny, byłoby dobrze, aby takiego podziału dokonać, gdyż w obecnym stanie przedmiotowy dom wraz z działką jest objęty współwłasnością ustawową, co nie odpowiada sytuacji faktycznej. Dopiero w wyniku przeprowadzenia podziału możliwe będzie ustanowienie współwłasności ułamkowej, tzn. że procentowa część nieruchomości będzie należała do jednego teścia, a pozostała część do drugiego. Podziału takiego dokonuje sąd, bądź w wyroku rozwodowym (co nie miało miejsca w tej sytuacji), bądź na wniosek jednego z byłych małżonków. Właściwym sądem będzie sąd rejonowy, na którego obszarze znajduje się majątek.
Kwestia meldunku drugiej żony teścia została zawarta w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2009-01-19 II OSK 1803/07, w której Sąd stwierdził, że do prawidłowego zameldowania osoby w lokalu wystarczy oświadczenie jednego z współwłaścicieli. Śmierć teścia nie wpłynie na legalność meldunku jego drugiej żony, ponieważ meldunek jest tylko okolicznością potwierdzającą stan faktyczny przebywania osoby w danym miejscu. Meldunek nie stanowi żadnych praw do lokalu.
Pozostała część pytań o prawa do nieruchomości zależy jedynie od woli współwłaścicieli. Tak więc, zakładając, że po dokonaniu podziału majątku obu teściom będzie przysługiwać część nieruchomości, mogą oni pod dowolnym tytułem prawnym, czy to darowizną, czy np. umową sprzedaży, przenieść prawo do własności własnej części nieruchomości. Poza tym druga małżonka będzie dziedziczyć po zmarłym mężu (czyli teściu) część przypadającej mu części nieruchomości, a po niej jej dzieci. Dzieci z pierwszego małżeństwa będą odpowiednio dziedziczyć po obu teściach części nieruchomości, chyba że testamentowo zostanie to zmienione.
2011-12-08