Porady prawneJestem współwłaścicielem domu (parter, pierwsze piętro należą do mnie, drugie piętro należy do brata, a poddasze do nieżyjącej siostry). Dom od początku (20 lat) był zamieszkiwany tylko przez moją rodzinę (ja, żona i trójka dzieci). Nikt poza nami nie wkładał żadnych środków finansowych na remonty, nawet części wspólnych – schodów, dachu czy podjazdu. Dom był postawiony przez nieżyjącego już ojca, moich braci i mnie. Nie ukrywam też faktu, że kolejne naprawy wymagałyby interwencji w części domu, która nie należy do nas. Czy jest jakaś możliwość, by zmusić brata do zrzeknięcia się współwłasności?
Proszę zwrócić uwagę, że w przypadku współwłasności współwłaściciele powinni ponosić koszty utrzymania nieruchomości i jej remontów w proporcji do swojego udziału w nieruchomości. Przykładowo, jeżeli budynek wymaga remontu dachu i jest trzech współwłaścicieli, a każdy ma ułamek 1/3 to koszty remontu dachu powinni ponieść po 1/3 części. Jeżeli koszty koniecznego remontu poniósł tylko jeden z współwłaścicieli może żądać od pozostałych zwrotu części tych kosztów odpowiadających ich udziałowi w nieruchomości.
Współwłasność poza przypadkami współwłasności przymusowej ma charakter tymczasowy dlatego przepisy dopuszczają możliwość jej zniesienia w każdym czasie, a roszczenie to nie ulega przedawnieniu i przysługuje każdemu ze współwłaścicieli. Znieść współwłasność można w drodze umowy lub postępowania sądowego. Umowne zniesienie współwłasności może nastąpić tylko wówczas, gdy współwłaściciele dojdą do porozumienia między sobą co do konieczności i sposobu zniesienia współwłasności. Należy pamiętać, że przy umownym zniesieniu współwłasności nieruchomości konieczna jest zawsze forma aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Natomiast w przypadku niemożliwości porozumienia się współwłaścicielom pozostaje tylko droga sądowa. Postępowanie o zniesienie współwłasności przed sądem ma charakter nieprocesowy, a w celu jego wszczęcia należy złożyć stosowny wniosek. Powinien on zawierać wszystkie elementy wynikające z przepisów o pozwie oraz wymieniać wszystkich zainteresowanych w sprawie (art. 511 k.p.c.). We wniosku należy opisać nieruchomość mającą ulec podziałowi, wskazując miejsce jej położenia, powierzchnię, przeznaczenie, numer księgi wieczystej i oznaczenie geodezyjne. Wnioskodawca może również określić swoje żądania dotyczące sposobu zniesienia współwłasności. Przykładowo, żądanie przyznania całej nieruchomości wnioskodawcy, który jako jedyny zajmuje nieruchomość. Jednak należy pamiętać, że w takim przypadku konieczne będzie spłacenie pozostałych współwłaścicieli w wysokości wartości rynkowej ich udziału w nieruchomości. W przypadku braku porozumienia wysokość spłaty ustali sąd.
2014-05-19
