Porady prawneCórka otrzymała od babci małe, 34-metrowe, mieszkanie własnościowe z odrębną własnością, które zostało zapisane na nią jako darowizna. Po latach teściowie postanowili zamienić się z nią na większe. Zrobili notarialny zapis zamiany swojego 54-metrowego mieszkania na córkę i jej męża. W zamian córka miała im zapisać jako darowiznę swoje mieszkanie. Córka zapisała im więc jako darowiznę swoje mieszkanie. W chwili obecnej córka jest po rozwodzie (za porozumieniem storn). Niestety do podziału jest to ich wspólne mieszkanie, które jest kością niezgody. Jej były mąż uważa, że należy się ono jemu, a wkład z poprzedniego mieszkania córki wartego 100 tys. zł, które teściowie zdążyli zamienić na większe nie liczy się. Córka chciałaby pozostać w tym mieszkaniu i spłacić męża, który i tak w większości przebywa poza granicami kraju. Nie dostała tego mieszkania od teściów za darmo, więc w związku z tym, jaką część powinna spłacić swojemu byłemu mężowi. Nie stać jej na kupno nowego mieszkania, a na spłatę części tego mieszkania będzie musiała pobrać kredyt.
Zgodnie z Kodeksem prawo rodzinne i opiekuńcze, przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę wchodzą co do zasady w skład majątku osobistego małżonka. Także, mieszkanie darowane przez babcię należało wyłącznie do Pani córki.
Darowizna teściów córki, była przeznaczona dla obojga małżonków i należała im się wspólnie oraz wchodziła do majątku wspólnego. Taki majątek wspólny, który dzielony jest najczęściej dopiero w przypadku rozwodu, co do zasady jest dzielony w częściach równych, po połowie. Jednakże nie jest to reguła bezwzględna, o czym świadczy art. 43 i 45 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Art. 43. § 1. Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
§ 2. Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Spadkobiercy małżonka mogą wystąpić z takim żądaniem tylko w wypadku, gdy spadkodawca wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji.
§ 3. Przy ocenie, w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku wspólnego, uwzględnia się także nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i we wspólnym gospodarstwie domowym.
Art. 45. § 1. Każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.
§ 2. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny.
§ 3. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy dług jednego z małżonków został zaspokojony z majątku wspólnego.
W kontekście powyższych przepisów, należy uznać, że darowizna mieszkania Pani córki dla teściów była nakładem z jej majątku osobistego na majątek wspólny, w związku z czym może domagać się zwrotu tego nakładu.
Jeśli były mąż nie chce ułożyć się co do spłat i ich wysokości, proponuję dokonać sądowego podziału majątku. W takim przypadku opisanie całej sytuacji z wnioskiem o przyznanie mieszkania córce z obowiązkiem spłaty powinno być przez sąd rozpatrzone pozytywnie.
2013-11-13
