Zgodnie z art. 145§ 1, 2 i 3 kodeksu cywilnego, jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarczych, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna). Według Sądu Najwyższego art. 291 kodeksu cywilnego umożliwia właścicielowi nieruchomości obciążonej żądanie zmiany treści lub sposobu wykonywania służebności, gdy po ustanowieniu danej służebności gruntowej powstanie ważna potrzeba gospodarcza, chyba że żądana zmiana przyniosłaby niewspółmierny uszczerbek nieruchomości władnącej. Jednakże w ocenie Sądu, pomimo braku tożsamego unormowania dotyczącego właściciela nieruchomości władnącej, nie można i jemu odmówić prawa do zmiany treści i sposobu wykonywania tego ograniczonego prawa rzeczowego. Przy tym nie można jednak zastosować w drodze analogii regulacji z art. 291 kodeksu cywilnego, gdyż ten tryb jest zastrzeżony wyłącznie dla właściciela nieruchomości obciążonej. Dlatego też rozpoznawanie tego typu sprawy w trybie procesowym zostało przez Sąd Najwyższy wykluczone. Z tego właśnie względu właściciel nieruchomości władnącej musi dochodzić zmiany treści lub sposobu wykonywania służebności w trybie przewidzianym dla wniosku o ustanowienie nowej służebności, a tym samym w postępowaniu nieprocesowym.
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17.07.2007 roku, sygn. akt III CZP 70/07.
2007-07-17
powrót do listy orzecznictw