Porady prawneW przedmiotowej sprawie spadkodawca sporządził testament dla trzech synów. Dla jednego z nich zapisał oddzielnie nieruchomość, jednakże zrobił to w 2010 r., a przepisy umożliwiające tworzenia zapisów windykacyjnych zaczęły obowiązywać od 22 października 2011 r. Ojciec zmarł w grudniu 2011 r., więc w czasie obowiązywania przepisów o zapisie windykacyjnym.
W sprawie sądowej o nabycie spadku kwestia nieruchomości nie została poruszona, więc uprawniony syn wniósł do sądu wieczystoksięgowego wniosek o wpis prawa własności na podstawie zapisu windykacyjnego.
Powstały dwa zagadnienie prawne, które doczekały się odpowiedzi w Sądzie Najwyższym, który w tych kwestiach podjął uchwałę.
Po pierwsze, powstała kwestia czy do zapisu windykacyjnego uczynionego w testamencie sporządzonym przed 23 października 2011 r., ale otwartym już po tej dacie stosuje, się przepisy dotyczące zapisu windykacyjnego. Po drugie, czy uczestnik postępowania może złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu w przypadku istnienia wcześniej wydanego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, w którym ta kwestia nie została oceniona.
Sąd Najwyższy orzekł, że zgodnie z art. 677 Kodeksu postępowania cywilnego w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku „sąd stwierdza także nabycie przedmiotu zapisu windykacyjnego”. W ocenie sądu, nie istnieje odrębne postępowanie o stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego, a jest ono jedynie elementem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. W związku z tym, sąd spadku obowiązany jest z urzędu rozważyć, czy treść testamentu stanowi o powołaniu do spadku, czy też zawiera zapis windykacyjny, a jeżeli sąd nie orzekł o zapisie windykacyjnym, to uczestnik postępowania może wystąpić z odrębnym wnioskiem o stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego.
Skład orzekający doszedł również do wniosku, że skuteczność zapisu windykacyjnego podlega ocenie na podstawie prawa obowiązującego w chwili śmierci spadkodawcy.
Uchwała Sądu Najwyższego z 7 lutego 2014 r., sygn. akt III CZP 95/13
2014-02-13
powrót do listy orzecznictw
