Porady prawneOchronie podlega cały zespół budowlany wpisany do rejestru zabytków, czyli wszystkie elementy, również te zewnętrzne, które tworzą styl i formę architektoniczną budynku, orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 27 września 2012 r.
Spółdzielnia mieszkaniowa miała zamiar docieplić elewację, a w związku z tym, że budynek znajdował się w obszarze ochrony konserwatorskiej wystąpiła do konserwatora zabytków o zgodę. Konserwator zgody nie wydał, stając na stanowisku, że prace mogłyby zmniejszyć wartość zabytku przez degradację kompozycji frontowej. Spółdzielnia w odwołaniu od przedmiotowej decyzji wskazała, że sam budynek nie jest wpisany do rejestru zabytków, a fakt, że nieruchomość znajduje się w układzie objętym ochroną nie jest równoznaczne z tym, że automatycznie ochrona ta rozciąga się na poszczególne obiekty tego układu. Zarówno organ II instancji (Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego), jak i po wniesieniu skargi, WSA podzielił stanowisko konserwatora.
Na etapie skargi kasacyjnej NSA orzekł, że: dla ochrony zabytków ustawodawca przewiduje różne formy i zakresy tej ochrony. Zabytkiem nie jest bowiem tylko i wyłącznie zindywidualizowany obiekt budowlany wpisany do rejestru zabytku na podstawie decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków, jak uznała strona skarżąca, ale są nimi także pewne układy przestrzenne stanowiące wartość jako całość, jak również ich elementy. Koncepcja ta znajduje zresztą swoje bezpośrednie oparcie w przepisie art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 ze zm.), który wskazuje na możliwość wpisania do rejestru historycznego układu urbanistycznego lub ruralistycznego oraz historycznego zespołu budowlanego. NSA podkreślił, iż wpisanie do rejestru zabytków zespołu budowlanego, w którego skład wchodzi określony budynek, oznacza, że również jego zewnętrzne elementy są objęte ochroną wynikającą z wpisu do rejestru zabytków w zakresie ochrony zespołu budowlanego.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 września 2012 r., sygn. akt II OSK 886/11
2013-01-04
powrót do listy orzecznictw
