W dniu 24.10.2002 r. Sąd Najwyższy - Izba Cywilna (II CK 396/02) stwierdził, iż umowa powrotnego przeniesienia własności nieruchomości na darczyńcę, która została zawarta w następstwie odwołania darowizny z powodu rażącej niewdzięczności obdarowanego, nie podlega akcji pauliańskiej, chyba że została zawarta w następstwie wcześniejszej zmowy darczyńcy i obdarowanego w celu pokrzywdzenia wierzyciela.
Oświadczenie odwołujące darowiznę nieruchomości z powodu rażącej niewdzięczności nie powoduje automatycznego przejścia własności nieruchomości z obdarowanego na darczyńcę. Stwarza ono jednak obowiązek zwrotu przedmiotu odwołanej darowizny zgodnie z przepisami o bezpodstawnym wzbogaceniu.
Zgodnie z powyższym konieczne jest przeniesienie własności darowanej nieruchomości z powrotem na darczyńcę. Umowa taka nie podlega skardze pauliańskiej. Jednak w razie zmowy darczyńcy i obdarowanego, o jej istnieniu świadczy zazwyczaj krótki okres czasu pomiędzy datą zawarcia umowy darowizny a jej odwołaniem, umowa powrotnego przeniesienia własności nieruchomości na darczyńcę skardze pauliańskiej podlega. Istota skargi pauliańskiej polega na tym, iż każdy z wierzycieli dłużnika może domagać się uznania jego czynności prawnej za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli została ona dokonana z jego pokrzywdzeniem.
2002-10-24
powrót do listy orzecznictw