Spłata hipoteki a koszty uzyskania przychodów

W przedmiotowej sprawie spółka nabyła budynek obciążony hipoteką. Po różnych perypetiach spłaciła to zobowiązanie rzeczowe. Zwróciła się do fiskusa o wydanie interpretacji podatkowej z pytaniem, czy ma prawo zaliczyć dokonaną spłatę hipotek, ciążących na budynku będącym jej własnością, w koszty prowadzonej działalności gospodarczej? Przedstawiając własne stanowisko w sprawie, wnioskodawczyni stwierdziła, że w związku z poniesieniem wydatku na spłatę hipotek, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ma ona prawo zaliczyć w koszty uzyskania przychodu całą wydatkowaną na spłatę hipotek kwotę wraz z kosztami związanymi z podpisaną umową. Poniesiony wydatek nie jest sklasyfikowany w art. 16 ust. 1 powołanej ustawy, zawierającym wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. W kontekście postanowień art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stwierdzono, że spłatę hipotek ciążących na budynku, będącym środkiem trwałym służącym prowadzeniu działalności gospodarczej, należy uznać za koszt poniesiony w celu osiągnięcia, zachowania oraz zabezpieczenia źródła przychodów.

Fiskus nie podzielił zdania wnioskodawczyni. Wskazał, że w kontekście regulacji art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, że nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy oraz, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia przychodów). Zaznaczono jednak, że zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń. W kontekście przytoczonego przepisu stwierdzono, że jego brzmienie wskazuje, iż dla podmiotu trzeciego, który jako np. udzielający gwarancji lub poręczenia wykonuje zobowiązanie zamiast dłużnika, spłata zobowiązań dłużnika nie stanowi kosztu uzyskania przychodów.

Wyjaśniono, że kwota wydatkowana przez wnioskodawczynię na spłatę hipotek ciążących na budynku, będącym jej własnością, stanowi zobowiązania, za które wnioskodawczyni ponosiła odpowiedzialność rzeczową jako dłużnik hipoteczny. Odpowiedzialność za te zobowiązania nabyto razem z własnością nieruchomości. Mając na uwadze fakt, że wraz z nabyciem własności nieruchomości skarżąca przyjęła na siebie odpowiedzialność za cudzy dług, zobowiązania hipoteczne należy uznać za zobowiązania o charakterze zbliżonym do wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji. W ocenie organu wskazane przez ustawodawcę w treści w/w przepisu zobowiązania nie tworzą katalogu zamkniętego, mając jedynie przykładowy charakter. O powyższym świadczy użycie przez ustawodawcę słowa „w tym". Zawarte w omawianym przepisie wyliczenie ma na celu przybliżenie charakteru zobowiązań, które ustawodawca chciał objąć jego zakresem. Zaznaczono przy tym, że hipoteka jest rzeczowym zabezpieczeniem wierzytelności, co z uwagi na cel tego prawa czyni ją podobnym do poręczenia lub gwarancji bankowej.

Sprawa trafiła do sądu administracyjnego, który wskazał prawidłowość interpretacji fiskusa. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stwierdził, że w tej sytuacji należy zgodzić się z organem interpretującym, że kwota wydatkowana przez wnioskodawczynię na spłatę hipotek ciążących na budynku, będącym jej własnością na podstawie zawartego z funduszem sekurytyzacyjnym porozumienia, stanowi zobowiązania, za które wnioskodawczyni ponosiła odpowiedzialność rzeczową jako dłużnik hipoteczny. Odpowiedzialność za te zobowiązania nabyto razem z własnością nieruchomości. Mając na uwadze fakt, że wraz z nabyciem własności nieruchomości skarżąca przyjęła na siebie odpowiedzialność za cudzy dług. Zobowiązania hipoteczne należy uznać za zobowiązania o charakterze zbliżonym do wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji.

2017-05-16