O lokal socjalny tylko raz

Sąd nie może odmówić przyznania w wyroku eksmisyjnym prawa do lokalu socjalnego, który ma dostarczyć gmina, mieszkającym w danym lokum następującym osobom: kobiecie w ciąży, małoletniemu, osobie niepełnosprawnej albo ubezwłasnowolnionej oraz osobom sprawującym nad nimi opiekę wspólnie z nimi zamieszkałym, obłożnie chorym, emerytom i rencistom spełniającym kryteria do korzystania z pomocy społecznej, osobie mającej status bezrobotnego, osobie spełniającej przesłanki określone przez gminę. Sąd nie ma takiego obowiązku, jeżeli wskazane osoby mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

W przedmiotowej sprawie wyrok nakazujący eksmisję zapadł w 1998 roku, a więc przed wejściem w życie ustawy z 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, zobowiązującej sąd do orzeczenia w wyroku eksmisyjnym o prawie do lokalu socjalnego lub o braku takiego uprawnienia. O wykonanie wyroku z 1998 roku spółdzielnia mieszkaniowa wystąpiła po raz pierwszy w 2002 roku. W marcu 2002 roku komornik zawiadomił lokatora o przewidzianej w art. 35 ust. 4 ustawy z 2001 roku możliwości wystąpienia do sądu o przyznanie lokalu socjalnego oraz o tym, że możliwość ta wygaśnie, jeśli nie zwróci się on do sądu w ciągu sześciu miesięcy od dnia otrzymania tego zawiadomienia. W art. 35 przewidziano prawo wystąpienia do sądu o przyznanie lokalu socjalnego dla wszystkich osób, wobec których wyroki eksmisyjne zapadły przed wejściem w życie ustawy z 2001 roku, a którym według art. 14 ust. 4 tej ustawy sąd nie mógłby go odmówić.

Lokatorka nie dotrzymała tego terminu i zwróciła się do sądu o przyznanie prawa do lokalu socjalnego dopiero po podjęciu przez komornika postępowania eksmisyjnego. Sąd ze względu na prekluzyjny, nieprzywracalny charakter tego terminu oddalił jej żądanie. Jednak z przyczyn leżących po stronie spółdzielni mieszkaniowej komornik umorzył postępowanie eksmisyjne. Podjął je w listopadzie 2005 roku i ponownie zawiadomił lokatorkę o możliwości wystąpienia do sądu o przyznanie lokalu socjalnego. Lokatorka ponownie zrobiła to po terminie. Sąd I instancji odrzucił jej pozew przeciwko gminie ze względu na poprzedni prawomocny wyrok, czyli powagę rzeczy osądzonej. Sąd II instancji powziął wątpliwość co do słuszności tego werdyktu. Pojawiły się również nowe okoliczności powodujące, że zgodnie z ustawą sąd nie może odmówić przyznania tego lokalu.

Sąd Najwyższy w uchwale podjętej dla wyjaśnienia tych wątpliwości uznał, że jeżeli postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte na podstawie tego samego wyroku eksmisyjnego, istnienie wyroku oddalającego żądanie przyznania lokalu socjalnego z powodu niedochowania sześciomiesięcznego terminu wyłącza ponowne wystąpienie z takim żądaniem.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6.07.2007 r. sygn. III CZP 61/07.

2007-07-06

powrót do listy orzecznictw