Tani dom z dopłatą

W 2013 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej rozpoczął realizację programu dopłat do budynków energooszczędnych. w latach 2013-2022 przeznaczy na ten cel 300 mln zł. Jest to interesująca oferta dla osób planujących budowę domu, zwłaszcza, że jednorazowa dopłata może wynieść od 30 (w przypadku budowy obiektu energooszczędnego) do nawet 50 tys. zł (dla obiektu pasywnego). Dlatego rozpoczęliśmy cykl artykułów, w których opowiemy jak zbudować dom kwalifikujący się do dopłaty. w drugiej części przedstawimy informacje dotyczące ścian dwuwarstwowych.  

Ściana dwuwarstwowa to rozwiązanie odpowiednie dla budownictwa energooszczędnego. Dodatkowa, odrębna warstwa izolacji zapewnia lepsze parametry cieplne (w porównaniu do ścian jednowarstwowych), gwarantuje skuteczną ochronę muru przed czynnikami atmosferycznymi oraz eliminuje wszystkie niedoskonałości prac budowlanych – przede wszystkim mostki termiczne. z kolei w stosunku do ścian wielowarstwowych, mur dwuwarstwowy jest rozwiązaniem tańszym. Nic więc dziwnego, że jest to sposób wznoszenia ścian popularny wśród inwestorów, którzy starają się rozsądnie dysponować środkami finansowymi. Nakładany odrębnie materiał izolacyjny bardzo dobrze ochroni materiał konstrukcyjny domu i skutecznie ociepla budynek, przy stosunkowo niewielkim koszcie inwestycji.

Podstawowymi i najbardziej popularnymi materiałami na ścianę dwuwarstwową murowaną są takie materiały konstrukcyjne jak: pustaki, beton komórkowy, silikaty lub drążone cegły oraz materiał izolacyjny, czyli styropian bądź wełna mineralna. w Polsce najczęściej stosowany jest styropian, w ostatnich latach wzrasta liczba budynków ocieplanych płytami elewacyjnymi z wełny mineralnej.

Właściwości wełny mineralnej

Ściana dwuwarstwowa ©WWW.BAUMAT.COM.PL

Wełna mineralna to idealny materiał do ocieplania ścian w systemie dwuwarstwowym. Nic więc dziwnego, że mimo iż jej cena jest wyższa niż koszt zakupu styropianu, rośnie grono jej zwolenników. Na elewacje wykorzystuje się ją w postaci półtwardych płyt elewacyjnych o gęstości 60-100 kg/m3, które łatwo się montuje i dopasowuje do kształtów poszczególnych elementów ściany zewnętrznej. Jest paroprzepuszczalna i odznacza się dobrą izolacyjnością cieplną i akustyczną. To właśnie właściwości paroprzepuszczalne są w sposób szczególny doceniane przez zwolenników budownictwa pasywnego i energooszczędnego. Dzięki nim niepożądana wilgoć swobodnie ucieka na zewnątrz, pozostawiając ścianę konstrukcyjną suchą i nie niszcząc ocieplenia. Jednocześnie włóknista budowa tego izolatora utrudnia utratę i przepływ ciepła od wewnętrznej strony na zewnątrz. Płyty z wełny mineralnej są ponadto niepalne.

Wełna mineralna dostępna jest na rynku w kompletnych systemach ociepleń. Są to zestawy produktów pochodzące od jednego producenta i posiadające aprobatę techniczną (krajową AT lub europejską – ETA). Na system ociepleniowy składają się: płyty z wełny mineralnej, zaprawa klejąca, kołki mocujące, siatka z włókna szklanego, zaprawa zbrojąca, podkład tynkarski i tynk. Jeżeli zdecydujemy się na ocieplenie naszego domu wełną mineralną, to zalecane jest właśnie stosowanie tego typu rozwiązań. Takie gotowe systemy ociepleń są gwarancją wysokiej jakości materiałów – dobrze ze sobą dobranych i dopasowanych. Będzie to jednak możliwe tylko wtedy, gdy prawidłowo i zgodnie z zaleceniami producentów przebiegnie proces wykonywania ocieplenia. Co istotne, zewnętrzną warstwę elewacji w takich systemach stanowi zazwyczaj tynk, dzięki czemu wykończona ściana nie różni się wyglądem od innych, np. tych ocieplonych styropianem.

Dokonując wyboru materiału izolacyjnego, nie możemy zapomnieć o analizie parametrów cieplnych gotowej ściany dwuwarstwowej. w nowoczesnym, energooszczędnym domu współczynnik przenikania ciepła przegrody zewnętrznej nie powinien być większy niż 0,2 W/m2·K. Nawet mimo że obowiązujące normy dopuszczają współczynnik o wartości 0,3 W/m2·K. Tu jednak nie powinniśmy oszczędzać. Wystarczy kilka centymetrów ocieplenia więcej, aby ogólne parametry cieplne ściany były zdecydowanie lepsze. Dotyczy to także grubości płyt z wełny mineralnej, co obrazuje tabela zestawiająca wartości współczynnika przenikania ciepła dla ścian o różnej grubości ocieplenia.

Ocieplanie styropianem

Styropian to najpopularniejszy materiał izolacyjny wykorzystywany w systemach ścian dwuwarstwowych. Wynika to z jego stosunkowo niskiej ceny, łatwości obróbki i bogatej oferty rynkowej, a także z jego właściwości. Wbrew powszechnie panującym opiniom o jego szkodliwości dla zdrowia, może być stosowany bez obaw. Styropian to bowiem spieniony polistyren, który pod względem chemicznym jest monomateriałem, czyli czystym tworzywem sztucznym, niewchodzącym w żadne reakcje z innymi substancjami występującymi w otoczeniu. Nie wydziela żadnych szkodliwych substancji ani nie jest promieniotwórczy. To dobry materiał na izolację zewnętrzną budynku – nienasiąkliwy, odporny na działanie wszelkich grzybów i bakterii, niewrażliwy na wilgoć, nie gnije, nie butwieje. Sama jego obróbka i montaż na elewacji przebiega bezproblemowo, gdyż materiał ten ma stałe wymiary, jest łatwy do cięcia. Co istotne podczas jego obróbki nie wydzielają się żadne niebezpieczne dla człowieka związki. w przeciwieństwie do innych materiałów izolacyjnych, nie zawiera żadnego szkodliwego dla zdrowia lepiszcza. Poszczególne, luźne kuleczki styropianowe są zgrzewane za pomocą pary wodnej.

Płytki klinkierowe ©CERRAD

Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że szczelnie zaizolowany styropianem budynek musi mieć dobrze wykonaną wentylację – najlepiej mechaniczną, która będzie skutecznie usuwać na zewnątrz tworzącą się we wnętrzu budynku wilgoć. o ile sam styropian jako tworzywo jest całkowicie bezpieczny, to brak dostatecznej wentylacji powietrza wewnątrz budynku może powodować efekt termosu. Jest to zjawisko niezdrowe dla człowieka i sprzyja powstawaniu różnego rodzaju grzybów, pleśni i bakterii – nie na samym styropianie, ale na innych elementach wewnętrznych budynku.

W kontekście parametrów cieplnych obiektu, minimalna grubość warstwy styropianu, jaką powinno się stosować na ściany zewnętrzne, to 15 cm. w przypadku niektórych domów może to być wystarczające, ale rozsądnie myślący inwestor powinien zdecydować się na warstwę o grubości minimum 20 cm. Tylko taka grubość ocieplenia zapewni dobre parametry cieplne budynku. w kontekście całej inwestycji koszt tych dodatkowych centymetrów ocieplenia nie będzie duży, a późniejsze korzyści z oszczędności na eksploatacji budynku będą zdecydowanie wyższe. Można to zresztą ocenić na podstawie poniższego zestawienia wartości współczynników przenikania ciepła dla różnego rodzaju ścian dwuwarstwowych ocieplanych właśnie styropianem.

Tabela 2. Przykładowe zestawienie obliczonych współczynników przenikania ciepła dla ścian dwuwarstwowych ocieplonych styropianem

Ekonomia budowania ścian dwuwarstwowych

artykuł pochodzi z kwartalnika
Kreator Projekty wydanie 02/2013
więcej o kwartalniku czytaj na
Kreator Projekty.pl

Za stosowaniem ściany dwuwarstwowej w domu energooszczędnym przemawiają czynniki fizykochemiczne oraz ekonomiczne. Tylko odrębna warstwa ocieplenia, zabezpieczona od zewnątrz tynkiem, jest w stanie w idealny sposób ochronić zewnętrzne ściany konstrukcyjne przed niszczącymi czynnikami atmosferycznymi. Materiał konstrukcyjny nie nasiąka wilgocią i nie jest narażony na działanie pleśni i grzybów. Dzięki temu jego właściwości fizyczne (w tym najważniejsza wytrzymałość), są nienaruszone. Niezmienne pozostają również jego właściwości cieplne. Ochraniana warstwą ocieplenia cegła lub beton komórkowy nie wchłaniają wilgoci, w związku z tym ich współczynnik przewodzenia ciepła, jako właściwość samego materiału, pozostaje na poziomie deklarowanym przez producenta. Wszystkie materiały konstrukcyjne są badane w suchych warunkach laboratoryjnych. Każde ich namoknięcie drastycznie zmienia ich właściwości, zwłaszcza pod względem parametrów izolacyjności cieplnej. Podobnie będzie na placu budowy. Każda ściana niezabezpieczona warstwą ocieplenia będzie narażona na zawilgocenie, co z pewnością zmieni jej właściwości cieplne i inne parametry fizyczne.

Rozdzielenie funkcji konstrukcyjnej oraz izolacyjnej w ścianie dwuwarstwowej upraszcza również projektowanie i wykonywanie takich elementów ścian jak nadproża lub wieńce stropowe. Nie trzeba się martwić o powstawanie mostków cieplnych. Są to newralgiczne punkty, o które szczególnie powinniśmy zadbać, chcąc zbudować dom energooszczędny, z którego będziemy się cieszyć przez długie lata, płacąc dodatkowo niskie rachunki za ogrzewanie.

Dawid Tamás