Ogrodzenie nie tylko utrudnia wejście na posesję niepożądanym gościom, ale także stanowi wizytówkę domu. Warto zatem, aby było trwałe i bezpieczne, a przy tym wyglądało estetycznie. Dokonując wyboru konkretnego rozwiązania, należy uwzględnić takie czynniki jak ukształtowanie terenu, funkcje ogrodzenia oraz styl, w jakim zbudowany jest dom. Ogrodzenie powinno współgrać z budynkiem, dopełniać jego wyglądu i pasować do otoczenia. Ponadto winno być dopasowane do wielkości działki, aby swoją kubaturą nie przytłaczało posesji.
Zgodnie z prawem
W przypadku budowy standardowego ogrodzenia nie jesteśmy zmuszeni do ubiegania się o pozwolenie budowlane. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że w niektórych sytuacjach może być wymagane zgłoszenie do odpowiedniego starostwa powiatowego. Najczęstszym powodem takiego wymogu jest budowa ogrodzenia wzdłuż ulic, dróg czy torów kolejowych. Warunek ten będziemy musieli spełnić również w przypadku wznoszenia ogrodzenia przekraczającego typową wysokość 2,2 m, niezależnie od usytuowania działki. Jeśli natomiast jej nie przekroczymy, zgłoszenie nie będzie konieczne.
Jaki typ ogrodzenia wybrać?
Wybór rodzaju ogrodzenia zależy od upodobań domowników, architektury, w jakiej utrzymana jest bryła budynku, ale także od jego ceny. Ogrodzenie wokół posesji może być oszczędne i skromne albo eleganckie, dekoracyjne i drogie.
Najprostszą opcją jest siatka druciana mocowana do słupów w betonowych fundamentach. Najczęściej wykonana jest z drutu stalowego, powlekanego poliestrem lub tworzywem sztucznym. Najważniejsze parametry siatki to grubość drutu, wielkość oczka oraz wysokość. Od tych trzech cech zależy stabilność i trwałość ogrodzenia. W przypadku tego rodzaju ogrodzenia możliwy jest samodzielny montaż. Trzeba jednak pamiętać, że siatka ogrodzeniowa nie należy do grupy materiałów najbardziej trwałych, a przy tym posiada raczej niskie walory estetyczne. Znajduje zastosowanie głównie na posesjach prywatnych, lecz zwykle nie jest montowana od frontu.
Bezpretensjonalne drewno
Niesłabnącą popularnością cieszą się tradycyjne ogrodzenia drewniane budowane ze sztachet, żerdzi lub bali. Mogą one przybrać formę prostego płotu lub ogrodzenia z elementów drewnianych połączonych z betonowymi, kamiennymi bądź murowanymi przęsłami. Zaletą ogrodzeń drewnianych jest ich optyczna lekkość, uniwersalność oraz możliwość dopasowania do różnych stylów architektonicznych. Dzięki temu możemy stworzyć spójną aranżację wraz z drewnianą altaną, meblami ogrodowymi czy innymi elementami małej architektury ogrodowej. Ogrodzenie drewniane można zbudować samemu, nadając mu dowolny kształt, fakturę i kolor. Aby drewno nie ucierpiało na skutek działania czynników atmosferycznych, wszystkie elementy należy wcześniej starannie zaimpregnować specjalnym preparatem do drewna, a także pomalować farbą.
Wadą drewnianego płotu jest konieczność częstego konserwowania i zabezpieczania przed szkodliwym działaniem warunków pogodowych. Niezabezpieczone drewno przemaka, brudzi się, pleśnieje, porasta glonami i mchami. Dlatego, dbając o kondycję drewnianego ogrodzenia, należy regularnie (najlepiej raz w roku) zabezpieczać je specjalnymi środkami ochronnymi. Trzeba bowiem pamiętać, że tylko odpowiednio zabezpieczone będzie spełniać swe funkcje i ładnie wyglądać przez wiele lat.
Ogrodzenia kute i systemowe
Inną możliwością dla inwestorów są ogrodzenia kute. Jest to opcja najbardziej efektowna, ale niestety też najdroższa. Ogrodzenia kute charakteryzuje wysoka estetyka, trwałość oraz możliwość kształtowania ich wyglądu zgodnie z własnymi upodobaniami. Elementy takich ogrodzeń mogą być wykonane według gotowego wzoru lub zgodnie z indywidualnym projektem. Co istotne, kute elementy mogą być ostro zakończone, a to będzie dodatkowym utrudnieniem dla potencjalnych intruzów. To rozwiązanie pochłaniające sporo pieniędzy — oprócz zakupu materiałów, należy uwzględnić również koszty montażu, który powinien być wykonany przez profesjonalną firmę.
Inaczej wygląda to w przypadku ogrodzeń systemowych, zwanych także modułowymi lub panelowymi. Tutaj płot możemy wykonać samodzielnie, bez pomocy fachowca. Systemy składają się najczęściej z profilu oraz kraty. Są estetyczne, bezpieczne i doskonale sprawdzają się na posesjach prywatnych. Podejmując decyzję o ich zakupie, warto sprawdzić, czy system jest modułowy i jakie są możliwości jego modyfikacji oraz ponownej instalacji. Równie istotna jest możliwość stopniowania, czyli dopasowania ogrodzenia do nierównego terenu. Wartym zauważenia jest też sposób ocynkowania i zabezpieczenia antykorozyjne. Ocynkowanie ogniowe sprawia, że raz zainstalowane ogrodzenie nie wymaga konserwacji na długie lata. Nieodpowiednie zabezpieczenie spowoduje zaś, że już po pierwszej zimie panele trzeba będzie odrestaurowywać i malować. Rozwiązania, które umożliwiają minimalizację kosztów utrzymania i użytkowania, zapewniają m.in. ogrodzenia firmy Wiśniowski. Ocynkowane ogniowo i pomalowane proszkowo elementy posiadają 10-letnią gwarancję na zabezpieczenie antykorozyjne. Ponadto firma oferuje ogrodzenia, których elementy ocynkowane są również od wewnątrz, dzięki otworom technologicznym umożliwiającym przedostawanie się cynku do wnętrza. Metoda ta znacznie poprawia odporność antykorozyjną, gdyż powłoka cynkownicza pokrywa 100 proc. powierzchni wszystkich elementów ogrodzenia.
Ogrodzenie z bloczków betonowych ©JONIEC
Cegła, kamień, beton
Jeżeli szczególnie zależy nam na trwałości i zapewnieniu bezpieczeństwa, dobrym rozwiązaniem będzie wybór ogrodzenia murowanego — ceglanego bądź kamiennego. Najwyższą oceną pod względem wytrzymałości i estetyki otrzymują ogrodzenia murowane wykonane z cegieł — licówki, klinkierowej lub pochodzącej np. z rozbiórki. Zwykle nie stosuje się ich w postaci litej, a wykonuje się z nich tylko poszczególne elementy, takie jak np. słupki ogrodzeniowe. Można je dowolnie łączyć drewnianymi lub metalowymi przęsłami. Do budowy ogrodzenia murowanego najbardziej odpowiednia wydaje się cegła klinkierowa, która jest wytrzymała na zmieniające się warunki atmosferyczne — cechuje ją mrozoodporność oraz wodoodporność. Ponadto klinkier stanowi element dekoracyjny. Występuje w wielu kolorach, dzięki czemu nietrudno dopasować barwę ogrodzenia do koloru elewacji domu. Dodatkowo ogrodzenie klinkierowe wykonane profesjonalnie przez wiele lat nie będzie wymagało zabiegów konserwacyjnych.
Ciekawym rozwiązaniem jest również zastosowanie kamienia. Osoby, które zdecydowały się na taki materiał, mogą wybierać między rozwiązaniami o bardzo zróżnicowanych cenach. Do najdroższych materiałów zalicza się granit, bazalt czy porfir. Na przeciwnym biegunie znajdują się z kolei piaskowce oraz wapienie.
Mur z kamienia może mieć dowolny rozmiar i kształt. Wszystko zależy od przyjętej koncepcji. Jest niezwykle trwały i odporny na działanie szkodliwych czynników atmosferycznych. Z kamienia można wznosić mury, słupki oraz cokoły ogrodzeń z wypełnieniami z innych materiałów, takich jak np. drewno czy metal.
Do wyboru mamy także ogrodzenie betonowe, wykonywane z prefabrykowanych, betonowych segmentów. W zależności od upodobań, betonowy płot może być lity lub ażurowy. Materiał ten cechuje się dużą trwałością i mrozoodpornością, jednak jego wygląd jest zdecydowanie mniej atrakcyjny niż cegły czy kamienia. Decydując się na takie rozwiązanie, ryzykujemy, że ogrodzenie może okazać się zbyt ciężkie i toporne, a to niejednokrotnie psuje wygląd całej posesji.
Ogrodzenie dla miłośników zieleni
Alternatywnym rozwiązaniem jest odgrodzenie się od sąsiadów żywopłotem. Odpowiednio zadbany i wypielęgnowany zielony płot prezentuje się dobrze, dodatkowo gęsta roślinność chroni mieszkańców posesji przed zanieczyszczeniami z ulicy, skutecznie odgradza od otoczenia, a jednocześnie sprawia, że całość wydaje się bardziej przytulna. Większe żywopłoty można formować zarówno z roślin liściastych, jak i z iglastych. Wśród należących do pierwszej grupy najczęściej stosuje się buk pospolity, berberys, grab pospolity, irgę, ligustr, forsycję czy pigwowiec japoński. Najbardziej popularne rośliny iglaste to: cis pospolity, jałowiec, kosodrzewina, świerk kłujący, choina kanadyjska, modrzew europejski oraz daglezja sina.
Minusem tego rozwiązania jest proces wzrastania żywopłotu — trwa on dość długo, a to sprawia, że musi upłynąć sporo czasu zanim nasze ogrodzenie będzie okazałe i reprezentacyjne. Warto wiedzieć, że proces wzrastania żywopłotu możemy nieco przyspieszyć poprzez zastosowanie bardziej urodzajnej gleby, odpowiednią pielęgnację roślin i ich nawożenie. Trzeba również pamiętać o tym, że żywopłot sam w sobie nie stanowi odpowiedniej bariery antywłamaniowej i dość łatwo go pokonać. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, gdy nie osiągnął jeszcze odpowiedniej wysokości.
Nietypowe rozwiązania
Nowością na rynku są ogrodzenia z kompozytu drewnianego. Wykonane są z mączki drewnianej oraz PVC. Wyglądem przypominają drewno, jednak mają właściwości tworzyw sztucznych. Są mocniejsze i bardziej trwałe od drewna czy betonu, nie gniją, nie pęcznieją, nie pękają i nie rozwarstwiają się. Nie wymagają stosowania specjalnych środków czyszczących ani konserwacji. Powierzchnię takiego ogrodzenia można z łatwością wyczyścić przy pomocy zwykłych środków lub wodą pod wysokim ciśnieniem. Deski kompozytowe służące do montażu tego typu ogrodzeń dostępne są w kolorze brązu, grafitu czy kamienno–szarym. Ich wielofunkcyjność pozwala na montowanie ich w formie ogrodowych pergoli i parkanów, a to natomiast umożliwia harmonijną aranżację ogrodu. Mogą być użyte jako ogrodzenie posesji, łąk, ogrodów, ośrodków jeździeckich, działek rekreacyjnych itp.
Stosunkowo nowym, ale cieszącym się coraz większą popularnością, pomysłem są ogrodzenia z gabionów, czyli wypełnionych kamieniami lub gruzem koszy z metalowej siatki. W zależności od wypełnienia gabiony mogą pełnić rozmaite funkcje: mogą służyć jako skalniak, donica kwiatowa czy obudowa grilla. Takie ogrodzenie cechuje stabilność, masywność, trwałość i szczelność.
Więcej oryginalnych rozwiązań ogrodzeniowe w artykule Niebanalne ogrodzenie posesji
Przykładowy system ogrodzeniowy ©JONIEC
Płot wykonany z metalowej siatki wypełnionej kamieniami lub gruzem doskonale chroni dom od ulicznych hałasów i można go zbudować na nierównym podłożu. Ogrodzenie gabionowe jest łatwe w wykonaniu — powstaje z koszy z metalowej siatki układanych obok siebie. W zależności od gęstości oczek i wzoru siatki, można osiągać różne efekty dekoracyjne. Wypełnienie koszy stanowią kamienie lub tłuczeń kamienny, tłuczeń szklany lub gruz. Ciekawy efekt kwitnącego płotu uzyskamy, gdy gęsto pleciony gabion wypełnimy od góry ziemią, a następnie zasadzimy w niej rośliny. Ogrodzenie z gabionów ma dość nowoczesny wygląd, dlatego doskonale pasuje do modernistycznej architektury, jednak można je wkomponować w bardziej tradycyjny styl posesji (głównie zależy to od rodzaju i koloru gabionów użytych do budowy ogrodzenia oraz ich wypełnienia). Dużą zaletą takiego ogrodzenia jest niski koszt jego wykonania — metr bieżący to wydatek rzędu 200 zł, z czego ok. 150 zł to koszt samego kosza.
Furtka i brama wjazdowa
Furtka i brama wjazdowa to dwa najważniejsze elementy każdego ogrodzenia. Furtka powinna przykuwać uwagę formą lub wtapiać się w ogrodzenie. Szczególną uwagę warto zwrócić na sposób jej oświetlenia. Może być ono nie tylko elementem dekoracyjnym, a przede wszystkim użytkowym, ułatwiającym chociażby szukanie kluczy lub wybieranie cyfr na klawiszach konsoli sterowania systemu alarmowego lub domofonu.
Obecnie wybór furtek i bram wjazdowych jest bardzo duży, a producenci oferują coraz bardziej nowoczesne rozwiązania. Bramy wyposażane są w napęd, zaś furtki można otwierać przy użyciu np. pilota. Poszczególne elementy tych części ogrodzenia mogą być przesuwne lub skrzydłowe. Tego typu nowoczesne rozwiązania można znaleźć m.in. w ofercie firmy Wiśniowski.
W przypadku bram posesyjnych do wyboru mamy trzy rodzaje: przesuwne, skrzydłowe i samonośne. Wybór konkretnego uzależniony jest głównie od miejsca, w którym ma znajdować się brama. Bramy skrzydłowe wymagają tyle przestrzeni, ile mierzą jej otwarte skrzydła. W przypadku montażu bramy przesuwnej konieczne jest zapewnienie miejsca z boku, gdzie może przesunąć się skrzydło wraz z przeciwwagą. Unikalnym rozwiązaniem, stosowanym np. w bramach automatycznych Wiśniowski, jest napęd zamknięty w słupie bramy. Zaletą takiego rozwiązania jest ochrona urządzenia przed działaniem czynników atmosferycznych, uszkodzeniami mechanicznymi oraz kradzieżą. Dzięki zamknięciu napędu w słupie, w ramie bramy nie ma wystających elementów.
artykuł pochodzi z kwartalnika
Kreator Projekty wydanie 03/2013
więcej o kwartalniku czytaj na
Kreator Projekty.pl
Decyzja o wyborze ogrodzenia zależy od wielu czynników — stylu posesji, ukształtowania działki, naszych indywidualnych preferencji, a także ceny. Odpowiednio dobrane zagwarantuje ochronę domu, ale także sprawi, że będzie wyglądać bardziej okazale. Od tego, jakie rozwiązanie wybierzemy, zależeć będzie również to, ile czasu i pieniędzy będziemy musieli w przyszłości przeznaczać na utrzymanie ogrodzenia w dobrym stanie.
Monika Fuksa
ZDANIEM EKSPERTÓW:
Co wpływa na trwałość ogrodzeń betonowych?
Ogrodzenia betonowe to trwałe rozwiązania zapewniające bezpieczeństwo i prywatność na wiele lat. Ważne jest jednak, aby były budowane zgodnie z podstawowymi zasadami sztuki budowlanej. Należy pamiętać przede wszystkim o wykonaniu mocnego i trwałego fundamentu, dobrego zbrojenia, izolacji, zastosowaniu odpowiedniej klasy betonu do zalewania, dokładnym uszczelnieniu daszków i starannej impregnacji.
Fundament musi być mocny i solidny, aby zagwarantować stabilną podstawę pod ogrodzenie. Buduje się go na całej długości poniżej strefy przemarzania gruntu. Najpopularniejszym rozwiązaniem jest wylewanie ław betonowych. Jeśli są długie, należy pamiętać o wykonaniu szczelin dylatacyjnych zapewniających ochronę przed niekontrolowanym pionowym pękaniem betonu. Zbrojenie ław zwiększa ich wytrzymałość i odporność na duży nacisk. Po wylaniu fundamentu należy odczekać około dwóch tygodni, aby beton związał i dopiero wtedy można przystąpić do dalszej budowy ogrodzenia. Fundament to element, który narażany jest na kontakt z wodą gruntową, z tego powodu należy go odpowiednio zabezpieczyć trwałą izolacją, aby był odporny na działanie wody zalegającej po opadach deszczu oraz wody podziemnej. Niezmiernie ważne jest także zapewnienie dobrego odprowadzenia wody gromadzącej się wzdłuż fundamentu, aby nie wnikała ona w strukturę betonu.
Kolejnym istotnym etapem budowy ogrodzenia jest zalewanie betonem bloczków, z których budowany jest murek i słupki. Otwory bloczków należy zalewać równomiernie, zwracając uwagę na właściwe zagęszczenie betonu, który powinien być odpowiedniej klasy i na tyle rzadki, aby możliwe było jego wniknięcie nawet w najdrobniejsze przestrzenie bloczków.
Na koniec warto zaimpregnować powierzchnię całego ogrodzenia. Jest to zabieg, dzięki któremu zabezpieczymy beton przed przyjmowaniem brudu i wilgoci oraz sprawimy, że ogrodzenie będzie łatwiejsze do utrzymania w czystości.
Wiesław Łubik
Dyrektor Produkcji Firmy Joniec
Zainteresował Cię artykuł? Podaj dalej!