Płyty grzejne - porównanie kosztów eksploatacji

Obecnie stosowane płyty grzejne zasilane są niemal wyłącznie energią elektryczną i paliwem gazowym w postaci gazu ziemnego (główny składnik metan) przewodowego lub mieszaniny gazu propan-butan dostarczanego w butlach.

Płyty grzejne gazowe

Płyty grzejne gazowe są w Polsce dobrze znanym i sprawdzonym wyposażeniem gospodarstwa domowego. Dla wielu gospodyń domowych czy szefów kuchni gazowy palnik wciąż pozostaje podstawą gotowania.

Wszystkie płyty grzejne zasilane gazem mają podobną konstrukcję i są wyposażone w palniki umożliwiające spalanie paliwa gazowego. Takie urządzenia umożliwiają ogrzewanie potraw w nietypowych naczyniach, takich jak brytfanki czy tradycyjne chińskie garnki o okrągłym dnie typu WOK. Palniki gazowe umożliwiają również „opalanie” potraw (np. opalanie cebuli przed jej gotowaniem), przez co między innymi posiadają szersze zastosowanie w kuchni.

Producenci gazowych płyt grzejnych oferują coraz bezpieczniejsze urządzenia wyposażone w czujniki odcinające paliwo gazowe w przypadku nieplanowanego zagaszenia płomienia przez podmuch wiatru czy zalanie palnika. Urządzenia te są również coraz wygodniejsze w użytkowaniu dzięki zastosowaniu automatycznych zapalarek. Poza wieloma zaletami płyt grzewczych gazowych posiadają one również wady, do których zaliczamy wykorzystanie płomienia (łatwa możliwość zaprószenia ognia, np. zapalenie ręcznika kuchennego podczas ściągania garnka z palnika), wykorzystanie paliwa tworzącego z powietrzem mieszaninę wybuchową (w odpowiednich proporcjach) i emisja ubocznych produktów spalania bezpośrednio do pomieszczenia (konieczność odciągania spalin). Do wad zaliczamy również niską sprawność urządzeń w granicach 20-50% (w zależności od rodzaju, wielkości palnika i naczynia).

Sprawdż ceny płyt grzejnych na krn.pl

Płyty grzejne elektryczne

Płyty grzewcze elektryczne są obecnie najprężniej rozwijającą się gałęzią urządzeń kuchennych. Ich konstrukcje i zasady działania różnią się od siebie w zależności od wykorzystanej technologii. Najczęściej spotykane rozwiązania to płyty tradycyjne, ceramiczne i indukcyjne. Ich zaletami jest bezpieczeństwo wykorzystania, wygoda jak również wysoka sprawność wykorzystania energii (mniejsze straty w stosunku do płyt grzejnych gazowych). Do ich wad można zaliczyć wysoką cenę wykorzystywanej energii elektrycznej jak również ograniczone możliwości gotowania w nietypowych naczyniach (np. WOK).

Tradycyjne płyty elektryczne

Tego typu płyty posiadają żeliwne pola grzewcze o różnych wielkościach i mocach. Zasada ich działania polega na wykorzystaniu tradycyjnych grzałek. Do zalet tego typu płyt zalicza się łatwość wykorzystania, niska cena i niezawodność. Do wad – niska sprawność urządzenia w granicach 50–60%. Niska sprawność całkowita tradycyjnej płyty grzewczej nie wynika ze słabej sprawności grzałek (sprawność grzałek przyjmuje się 100%), a z dużych strat do otoczenia (ciepło wytwarzane przez grzałki przekazywane jest nie tylko w górę do naczynia, ale również w dół, ponadto ogrzewa powietrze przez niedokładne dopasowanie naczynia do pola grzewczego) i dużej bezwładności pojemności cieplnej/bezwładności cieplnej.

Ceramiczne płyty elektryczne

Ceramiczne płyty elektryczne stanowią unowocześnienie tradycyjnych płyt grzejnych. Zasada działania jest podobna do tradycyjnych płyt, a głównym unowocześnieniem jest zastosowanie płaskich szklano-ceramicznych powierzchni pokrywających całość kuchenki. Elementami grzejnymi są zazwyczaj spirale elektryczne lub rzadziej wykorzystywane lampy halogenowe. Zastosowanie tych płyt umożliwia łatwiejsze zachowanie kuchenki w czystości. Do zalet tego rodzaju płyt zaliczamy nowoczesny wygląd, łatwość czyszczenia, szybkość nagrzewania i wyższą, w stosunku do tradycyjnych kuchenek elektrycznych, sprawność w granicach 50–75% (głównie dzięki mniejszej pojemności cieplnej i mniejszym stratom). W urządzeniach z wyższej półki można się również spodziewać wygodnych włączników dotykowych, zabezpieczenie przed uruchomieniem przed dziećmi, czasowy wyłącznik, czujniki temperatury czy wybieralne programy gotowania.

Indukcyjne płyty elektryczne

Indukcyjne płyty grzewcze stanowią najnowocześniejszy segment urządzeń grzewczych wyposażenia kuchni. Zasada ich działania zupełnie odbiega od innych kuchenek. Produktem kuchenki indukcyjnej nie jest energia cieplna przekazywana do powierzchni naczyń kuchennych i dalej do przygotowywanej potrawy, ale zmienne pole magnetyczne wytwarzane przez cewki indukcyjne. Energia cieplna potrzebna do ogrzania potraw powstaje w naczyniu, które rozgrzewa się w wyniku indukowania prądów wirowych oraz nagrzewania ferromagnetyka przez zjawisko histerezy magnetycznej. Do przygotowywania posiłków niezbędne jest wykorzystanie naczyń przystosowanych do płyty indukcyjnej, choć często zdarza się, że stare naczynia (garnki) zbudowane były również z ferromagnetyków (stal, żeliwo) i pozwalają na ogrzewanie w nich potraw. Do zalet płyt indukcyjnych zaliczamy szybkie gotowanie, nowoczesny wygląd, wysoką sprawność w granicach 90%, niską temperaturę płyty (ogrzewanie wtórne od nagrzanych naczyń) pozwalającą na łatwe czyszczenie (rozlane potrawy nie przypalają się do powierzchni), brak konieczności dokładnego dopasowania powierzchni (nierówna powierzchnia naczynia nie wpływa w znacznym stopniu na możliwości grzewcze). W większości modeli można spotkać automatykę do usprawniania procesu gotowania. Do wad płyt indukcyjnych można zaliczyć wysoki koszt zakupu, konieczność wykorzystywania odpowiednich naczyń (zawierających ferromagnetyk) czy ograniczenia w wykorzystywaniu nietypowych naczyń jak WOK.

Koszt eksploatacji płyt grzewczych

Porównanie kosztów eksploatacji płyt grzewczych będzie różniło się dla różnych profili użytkowania, straty cieplne związane z dużą pojemnością cieplną palników i ich bezwładnością cieplną nie będą mieć dużego znaczenia w przypadku długotrwałego ogrzewania, odwrotnie będzie w przypadku częstego i krótkotrwałego ogrzewania. Porównanie kosztów wykorzystywanego paliwa/energii zdecydowanie przemawia za wykorzystaniem kuchenek gazowych. Ceny paliw i energii różnią się od rejonu sprzedaży i wybranego sprzedawcy i w 2013 roku średnia cenna dla gospodarstw domowych kształtowała się na poziomie ok. 0,60 zł/kWh energii elektrycznej i ok. 0,24 zł/kWh energii gazu ziemnego (36 MJ/Nm3, 2,37 zł/Nm3). Koszt poniesiony w związku z przygotowaniem posiłku czy zagotowaniem wody równa się zapotrzebowaniu energetycznemu pomnożonemu przez jednostkowy koszt energii podzielony przez sprawność wykorzystania tej energii. Przykładowo koszt jednostkowy energii z uwzględnieniem sprawności wykorzystania na poziomie 40% dla palnika gazowego wyniesie 0,60 zł/kWh, dla tradycyjnej płyty grzewczej będzie to 1,09 zł/kWh (sprawność 55%), dla płyty ceramicznej – 0,92 zł/kWh (sprawność 65%) i dla płyty indukcyjnej – 0,67 zł/kWh (sprawność 90%). Najniższym kosztem z przedstawionych rozwiązań odznacza się wykorzystanie palnika gazowego, bardzo zbliżonym kosztem charakteryzuje się również wykorzystanie kuchenki indukcyjnej.

Łukasz Zywar - krn.pl