Nawierzchnie z kostki brukowej i innych materiałów

Pięknie urządzony ogród to nie tylko zadbane drzewa, trawniki czy rabaty kwiatowe. Na wygląd terenów otaczających każdą rezydencję w dużej mierze wpływ ma materiał, z którego został wykonany podjazd, alejki, ścieżki czy tarasy. Dlatego wybór nawierzchni do naszego ogrodu trzeba dobrze przemyśleć.

Wbrew pozorom, aranżacja ogrodowej nawierzchni jest dużym wyzwaniem. Problem może stanowić już sam wybór spośród bogatej oferty materiałów o różnych stylach, kolorystyce, estetyce oraz trwałości. Warto dołożyć wszelkich starań, aby wybrana nawierzchnia pasowała do naszego domu i tworzyła wraz z nim harmonijną całość. Kluczową kwestią wydaje się więc dobrze przemyślany i dopasowany do potrzeb i upodobań właścicieli projekt

Jest w czym wybierać

W nowoczesnych ogrodach warto postawić na niekonwencjonalne rozwiązania. Projektanci używają obecnie różnorodnych materiałów: począwszy od drewna, kamienia, metalu, a skończywszy na szkle czy nawet plastiku. Wielorakość kształtów, faktur i kolorów sprawia, że z łatwością wpiszą się one w dowolną stylistykę. Wybierając materiał nawierzchni, należy pamiętać, aby współgrał on z elewacją budynku. Możemy z powodzeniem mieszać ze sobą różne materiały pod warunkiem, że zachowamy harmonię barw. Kluczową kwestię w wyborze stanowi dopasowanie materiału do funkcji, jaką będzie pełnić powierzchnia. Nawierzchnia przeznaczona na podjazd musi być wytrzymała na obciążenia oraz łatwa do sprzątania czy odśnieżania. Sytuacja wygląda podobnie w przypadku ścieżek od furtki czy podjazdu do drzwi wejściowych. Najlepiej sprawdzą się tu materiały stosunkowo gładkie. W tych miejscach należy kierować się przede wszystkim funkcjonalnością.

Niezniszczalny podjazd

Do wykończenia podjazdu doskonale nadają się klinkierowe cegły brukowe. Występują w różnorodnych kolorach, a także w nieregularnych i cieniowanych barwach. Cechują je nie tylko walory estetyczne, ale przede wszystkim duża wytrzymałość i dobre parametry techniczne. Są odporne na złamania, pęknięcia, ścieranie i uszkodzenia mechaniczne. Dużą zaletą klinkieru jest także odporność na działanie soli oraz substancji chemicznych takich jak benzyna, smary czy olej samochodowy. Ponadto są łatwe w utrzymaniu czystości i nie blakną pod wpływem promieni słonecznych. Warto też wiedzieć, że cegły klinkierowe wypalane są w taki sposób, że prawie nie nasiąkają wodą (w zależności od rodzaju cegły, nasiąkliwość wynosi od 0,7 do 6 proc.), co w znaczący sposób wpływa na ich odporność na niskie temperatury.

Często wybieranym budulcem podjazdów jest kostka brukowa. Jej zaletą jest różnorodność zastosowań oraz stosunkowo niska cena. Plac z kostki brukowej odznacza się wysoką trwałością i odpornością zarówno na nacisk samochodu, jak i warunki atmosferyczne. Dobrze ułożona kostka eliminuje także tworzenie się kałuż, ponieważ gwarantuje przepływ wód opadowych do gruntu. Dodatkowo dzięki nowoczesnym technologiom produkcji nasiąkliwość kostki spada, a co za tym idzie zwiększa się jej odporność na zabrudzenia i przebarwienia. Kostka odporna jest na działanie soli, a zimą jej pielęgnacja polega jedynie na odśnieżaniu. Po upływie zimy kostka nie powinna mieć żadnych pęknięć czy odprysków.

Niewątpliwą zaletą tego materiału jest także bogata gama kolorystyczna. Duża powierzchnia podjazdu to świetne miejsce na układanie oryginalnych wzorów. Jednak i tu najlepiej ograniczyć się do trzech kolorów. Nadmiar barw może bowiem powodować wrażenie chaosu. W przypadku podjazdu, kostka beżowa, jasnoszara czy w kolorze kości słoniowej nie jest najlepszym wyborem. O wiele lepiej sprawdzi się tu materiał w ciemnej gamie kolorystycznej. Jasne, słoneczne barwy bezpieczniej jest zastosować w przypadku placyków i ścieżek rzadziej uczęszczanych, np. prowadzących w głąb ogrodu.

Nawierzchnia żwirowa – trwała i niedroga

Żwirowa nawierzchnia pasuje do każdego stylu. Wygląda estetycznie i doskonale komponuje się z roślinami. Dobrze wykonana i zdrewnowana cechuje się wysoką trwałością. Żwirowe podjazdy i ścieżki mają jednak kilka wad. Są trudne do zamiatania i odśnieżania. Nawet jeśli są wykonane prawidłowo, w czasie długotrwałych opadów mogą rozmięknąć. Wymagają stałej konserwacji – należy co jakiś czas dosypywać kruszywa w miarę jego ubywania. Ponadto dobrze jest raz w roku nawierzchnię żwirową ubić i zwałować. Jej grubość należy dobrać w zależności od rodzaju gruntu oraz sposobu późniejszego użytkowania. Im bardziej ta część ogrodu, w której zostanie ułożona, będzie obciążana, a grunt mniej przepuszczalny, tym nawierzchnia powinna być grubsza. Natomiast ścieżki i alejki przeznaczone jedynie do chodzenia mogą być jedno- lub dwuwarstwowe. W przypadku podjazdu, nawierzchnia powinna być wykonana z kilku warstw (grubość każdej warstwy to 5–30 cm). Każda kolejna warstwa w głąb ziemi powinna mieć większą granulację kruszywa.

Wybierając materiał na nawierzchnię żwirową, należy unikać tych o zaokrąglonych ziarnach (np. kruszyw rzecznych), ponieważ słabo się klinują, a to powoduje, że nawierzchnia jest mało stabilna. Należy pamiętać, że najlepiej klinują się ziarna o ostrych brzegach. Warto postawić na takie materiały jak:

• pospółka, czyli naturalna mieszanina żwiru i piasku;
• żwir, czyli naturalnie pokruszona skała o średnicy ziaren od 5 do 60 mm;
• grys, który powstaje w wyniku sztucznego rozdrobnienia skał i dostępny jest w licznych odmianach o średnicy ziaren od 5 do 25 mm;
• kliniec, który powstaje w wyniku rozdrobnienia skał i składa się z ziaren o średnicy od 5 do 25 mm;
• tłuczeń, czyli grubszy kliniec, którego ziarna mają średnicę od 25 do 120 mm.

Nawierzchnię żwirową można też wykonać z miału kamiennego — bardzo mocno rozdrobnionej skały o średnicy ziaren do 5 mm.

Beton wraca do łask

Ostatnimi czasy renesans przeżywają betonowe płyty i kostki. Są one z reguły dużo tańsze niż szlachetny kamień czy drewno, a niekiedy do złudzenia przypominają je wyglądem. Zaletą batonu jest to, że możemy go dowolnie formować i barwić. Na rynku dostępne są kostki, płyty i bloczki w przeróżnych rozmiarach i kolorach oraz o różnorodnej fakturze, co stwarza ogromne możliwości aranżacyjne. Miłośników drewna z pewnością zainteresują nawierzchnie wykonane z pressbetonu. Materiał ten doskonale imituje drewno, ceramikę lub kamień. Do wyboru są dwie opcje – możemy kupić gotowe elementy w sklepie lub odlać nawierzchnię w ogrodzie i tam też ją zabarwić i zaimpregnować. Ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie ażurowych kostek, które dzięki swojej konstrukcji umożliwiają przepuszczanie wód opadowych do gruntu. Taką nawierzchnią możemy pokryć podjazd i ścieżki w ogrodzie. Innym pomysłem jest wykorzystanie technologii Terra Way, która również pozwala na wykonanie nawierzchni w pełni przepuszczającej wodę i powietrze. Produkuje się ją z materiałów mineralnych takich jak bazalt, kwarc, porfir czy grys z granitu i wiąże z niewielką ilością żywicy epoksydowej. Efektem tego jest struktura porowata, przez którą swobodnie przepływa woda. Nawierzchnia ta cechuje się dużą trwałością i odpornością na niskie temperatury. Zupełnie nowe możliwości aranżacji, a w rezultacie spektakularne efekty, daje połączenie kilku różnych rodzajów nawierzchni. Betonowe płyty można układać pojedynczo na trawie lub mieszać je z innymi materiałami. Beton efektownie prezentuje się w połączeniu z kamieniem, żwirem czy kostką kamienną, a nawet zwykłymi kostkami chodnikowymi. Szczególnie ciekawie prezentuje się także zestawienie surowego betonu z ciepłym drewnem.

Drewno sprawdza się wszędzie

Nowe technologie montażu i obróbki wpływają na coraz większą trwałość drewna, a co za tym idzie na ich rosnącą popularność. Drewno dobrze komponuje się z zielenią, wydaje się lekkie i nawet gdy pokrywa duże płaszczyzny nie przytłacza ogrodu. Dodatkowo ma neutralną barwę, a każdy element ma niepowtarzalny rysunek słojów. Możemy je dowolnie barwić, bejcując lub malując wodoodporną farbą. Producenci oferują deski, klocki oraz gotowe elementy o różnych kształtach nie tylko z drewna krajowego, ale i egzotycznego. Luźno ułożone deski czy bale mogą wytyczać ciąg pieszy do drzwi wejściowych domu lub odległych zakątków ogrodu. Takie ścieżki najbardziej pasują do urządzonych w wiejskim stylu ogrodów. Warto jednak mieć na uwadze to, że drewno pasuje do większości materiałów stosowanych w budownictwie, dzięki czemu równie dobrze sprawdzi się w nowoczesnych aranżacjach, łagodząc np. chłód stali czy szkła. W nowoczesnych ogrodach dobrze prezentują się deski ryflowane, najlepiej te z drewna egzotycznego.

Osoby ceniące drewno za jego walory estetyczne, a jednocześnie mające zastrzeżenia co do jego trwałości, również znajdą coś dla siebie. Na rynku dostępne są panele ogrodowe stworzone z drewna i PVC, które łączą zalety obu produktów w jednym tworzywie. Panele te występują w bogatej gamie kolorystycznej i niemalże do złudzenia przypominają naturalne drewno. Używając dużych elementów, takich jak bale, deski bądź panele, pamiętajmy, że układając je w poprzek ścieżki optycznie ją poszerzamy, ale też skracamy. Jeżeli chcemy, aby alejka wydała się dłuższa, elementy należy ułożyć wzdłuż.

Niekonwencjonalne rozwiązania

artykuł pochodzi z kwartalnika
Kreator Projekty wydanie 01/2013
więcej o kwartalniku czytaj na
Kreator Projekty.pl

Aby nasz ogród wyglądał oryginalnie i nietuzinkowo, musimy pamiętać, że ciekawe efekty osiągniemy, wykorzystując w ogrodzie szkło. Materiał ten ma wielki potencjał dekoracyjny. Choć wiele osób podchodzi do niego z dystansem, na rynku pojawia się coraz więcej produktów ze szkła przeznaczonych na nawierzchnie. Do dyspozycji mamy m.in. płyty ze szkła hartowanego, zbrojonego bądź klejonego z kilku warstw. Płyty te są bardzo wytrzymałe i stabilne, dlatego bez obaw można się po nich poruszać. Taka nawierzchnia wygląda niepowtarzalnie jeśli np. zamontujemy pod nią oświetlenie. Oczywiście rozwiązania te sprawdzają się przede wszystkim na niewielkiej powierzchni, poza głównymi ciągami komunikacyjnymi i mają raczej charakter dekoracyjny. Szklane akcenty będą się harmonijnie komponować z kamieniem czy drewnem. Rozszczepiając światło, wprowadzą piękne, kolorowe refleksy na roślinach w ogrodzie.

Monika Fuksa