Kolankowe okna dachowe

Większe doświetlenie pomieszczeń na poddaszu jest możliwe dzięki zamontowaniu kolankowych okien dachowych, które zapewniają szeroką panoramę widoczną z każdego miejsca w pokoju. Ponadto tego typu okna są funkcjonalne i jednocześnie stanowią niebanalne rozwiązanie architektoniczne.

Okna kolankowe nie są w Polsce tak znane, jak chociażby w Europie Zachodniej czy Skandynawii, mimo to można zauważyć ciągły wzrost ich popularności. Zalety takich okien doceniają architekci — coraz częściej można spotkać projekty budynków, na poddaszu których usytuowane są okna kolankowe. Z kolei klienci chętniej poszukują domów nowoczesnych, niesztampowych z nietypowymi rozwiązaniami. Okna kolankowe montowane są w pionowej ścianie poddasza i łączone z oknami dachowymi mającymi różną konstrukcję. W efekcie stanowią ich przedłużenie. Cała zaś konstrukcja przypomina literę L.

Główną zaletą tak harmonijnego zestawienia jest dostarczenie do pomieszczeń zdecydowanie większej ilości naturalnego światła, niż w przypadku montażu samych okien połaciowych. Okna kolankowe optycznie powiększają pomieszczenie i umożliwiają widok nie tylko na niebo, lecz zwiększają pole widzenia z każdego miejsca w pomieszczeniu.

Okna kolankowe ©FAKRO

Instalacja takiego okna wymaga specjalnej konstrukcji ścianki kolankowej. Należy zatem uwzględnić ich montaż już na etapie projektu architektonicznego i konstrukcyjnego. Dodatkowotrzeba pamiętać o systemie rynnowym, niewiele bowiem okien go posiada. Rynny, umieszczone na lewo i prawo od okien, powinny odprowadzać wodę do oddzielnych spustów.

Sama ścianka kolankowa to nic innego, jak zewnętrzna ściana poddasza znajdująca się pomiędzy stropem ostatniej kondygnacji a dolną częścią połaci dachowej. Od jej wysokości (średnio 110–140 cm), zależy wysokość pomieszczeń znajdujących się na poddaszu.

Otwierane czy uchylne?

Wśród okien kolankowych można wyróżnić: uchylne i otwierane rozwiernie, tylko uchylne oraz nieotwierane. Pierwsze z nich mogą pełnić funkcję typowego okna, ale ze względu na łatwość otwarcia, nie mogą znajdować się zbyt nisko. Oznacza to, że powinny być montowane co najmniej 90 cm ponad poziomem podłogi. Okna tego typu uchylają się na ok. 18o. Rozwarcie może mieć natomiast szerokość 90o. Często w standardowym wyposażeniu znajduje się kluczyk do blokowania skrzydła. Okno takie obsługiwane jest najczęściej za pomocą klamki umieszczonej w bocznej części ramy.

Najbardziej popularne są okna tylko uchylne. Ze względów bezpieczeństwa mogą się uchylać tylko na szerokość 18o. Dalsze otwarcie jest zablokowane, dlatego ten rodzaj okien może być montowany tuż nad podłogą. Ich atutem jest to, że do mycia można otworzyć je całkowicie. Stanowią atrakcyjne wizualne rozwiązanie i dają maksimum bezpieczeństwa, szczególnie dla dzieci.

Okno kolankowe ©VELUX

Okna nieotwierane są często wykonane w technologii polegającej na pokrywaniu drewnianego rdzenia poliuretanem. Gładka powierzchnia jest niezwykle odporna na wilgoć, a także bardzo łatwa do utrzymania czystości. Ten typ okien jest przeznaczony głównie do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności, np. kuchnie lub łazienki. Dobrze nadaje się do montowania w zestawie z oknami drewniano-poliuretanowymi.

Mocne, solidne i trwałe

Szyby w oknach kolankowych mają podwyższoną wytrzymałość. W zależności od producenta, mogą być wyposażone w bezpieczny pakiet szybowy L3 z łatwo zmywalną powłoką. Rozbicie takiej szyby nie spowoduje większego zagrożenia, kawałki szkła pozostaną złączone folią umieszczoną wewnątrz szyby. Natomiast łatwo zmywalna powłoka ułatwia utrzymanie czystości szyby, szczególnie od strony zewnętrznej.

Na rynku nie brakuje też okien wykonanych ze szkła hartowanego lub laminowanego. Dzięki warstwie niskoemisyjnej bardzo dobrze izolują ciepło. Pozwala to z jednej strony na zminimalizowanie jego strat w okresie zimowym, z drugiej na ograniczenie skraplania się pary wodnej na wewnętrznej stronie okna. Latem warstwa niskoemisyjna blokuje przedostawanie się zbyt dużej ilości ciepła na poddasze, zmniejszając nadmierne nagrzewanie się pomieszczeń pod dachem.

Okna kolankowe można dodatkowo wyposażyć w akcesoria — żaluzje, rolety, zasłony plisowane czy markizy zewnętrzne — które dodatkowo chronią przed nadmiernym nasłonecznieniem.

Okna w zestawieniach

W zależności od rodzaju, okna kolankowe mają wysokość 60–137 cm. Można je montować w ściance, pod warunkiem, że kąt nachylenia dachu zawiera się (w zależności od producenta) w przedziale 15–55° lub 15–90°. Okna kolankowe mogą być zespolone z oknami dachowymi o dowolnej konstrukcji. Możliwość łączenia ze sobą różnych okien dachowych daje nieograniczone pole do tworzenia na poddaszu dużych zestawień i układów: pionowych, poziomych, a nawet oryginalnych łączeń kalenicowych.

Okna kolankowe ©VELUX

Okien kolankowych nie można instalować samodzielnie, zawsze muszą być one zamontowane razem z oknem połaciowym. Do ich montażu stosuje się specjalne kołnierze, zapewniające szczelność oraz wysoką estetykę połączenia zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz pomieszczenia.

Do tej pory popularnym sposobem doświetlenia pomieszczeń było montowanie okien w dachu lub okien w płaszczyźnie ścian. Doskonałym ich połączeniem okazały się okna kolankowe. Nie są konkurencyjne dla połaciowych, wręcz przeciwnie — podnoszą ich atrakcyjność.

Okna kolankowe mają różne rozmiary. Dolna część umieszczona w ściance kolankowej może być otwierana lub stanowić tylko dodatkowe nieotwierane przeszklenie. Ramy okienne wykonywane są z drewna klejonego warstwowo, pokrytego poliuretanem albo z PCW. Te ostatnie są polecane głównie do łazienek ze względu na odporność na wilgoć. Kupuje się je w komplecie z odpowiednim oknem połaciowym.

Zalety okien kolankowych

Główną zaletą okien kolankowych jest dostarczenie większej ilości naturalnego światła do pomieszczeń na poddaszu. Okna tego typu doskonale sprawdzają się także w zimie, gdy na oknach połaciowych zalega śnieg. Ponadto małe pomieszczenia na poddaszu z dużymi oknami sięgającymi podłogi wydają się bardziej przestronne i wygodne, a to zwiększa poczucie komfortu.

Odpowiednie zastosowane okucia pozwala na otwieranie okna w różnych kombinacjach — obrotowe lub uchylno-obrotowe. Istnieje również możliwość regulowania i blokowania skrzydeł okiennych. Natomiast zastosowanie kołnierza uszczelniającego przy montażu okna kolankowego zapewni dokładne i trwałe zespolenie z poryciem dachowym.

Okna kolankowe ©FAKRO

Istnieje także możliwość łączenia okna pionowego z dowolnym oknem połaciowym z oferty danego producenta. Dzięki temu można tworzyć unikalne kombinacje, które nie tylko maksymalnie doświetlają pomieszczenie, ale mogą stać się nietypowym sposobem aranżacji pomieszczenia.

Agnieszka Pruszkowska-Jarosz

Zdaniem ekspertów

Okna kolankowe — dlaczego?

W domach z poddaszem okna dachowe są często instalowane powyżej linii wzroku z powodu wysokiej ścianki kolankowej. W takiej sytuacji właściciele sypialni nie mogą cieszyć się widokiem za oknem, a co najwyżej obserwować gwiazdy. Utrudniony dostęp do wysoko zainstalowanych okien zmniejsza też ich funkcjonalność, np. możliwość wietrzenia. Receptą na funkcjonalne i atrakcyjne wnętrze może być instalacja okien kolankowych poniżej okien dachowych. Najczęściej montuje się je bezpośrednio przy podłodze. Wyposażone są w funkcję uchylną z blokadą, dlatego nie musimy się obawiać, że dziecko wychyli się za okno. Innym typem okien pionowych, przeznaczonych do montażu w zestawie z oknem połaciowym, są okna fasadowe. Te z kolei są uchylno-rozwieralne i przypominają klasyczne okna pionowe, dlatego należy je montować co najmniej 90 cm od podłogi. Wszystkie okna kolankowe poprawiają doświetlenie wnętrza i czynią je bardziej atrakcyjnym wizualnie. Ponadto zimą, gdy śnieg zalega na oknach dachowych, kolankowe pozostają niezaśnieżone.

arch. Monika Kupska-Kupis,
ekspert VELUX Polska

Jeśli mamy poddasze z wystarczająco wysoką ścianką kolankową, warto zamontować w pionowej ścianie okno kolankowe, połączone z oknem dachowym. Taki zestaw okien zwiększa powierzchnię przeszklenia, dając dużo naturalnego światła w pomieszczeniu. Rozwiązanie to doskonale sprawdza się gdy ścianka kolankowa jest wysoka, a samo okno dachowe zapewnia jedynie widok na niebo. Okna kolankowe posiadają okucia obwiedniowe i występują w wersji otwieranej uchylnie, uchylno-rozwiernie i nieotwieranej. W oknie zamontowana jest szyba bezpieczna L3 z powłoką łatwozmywalną.

Zarówno do okien kolankowych, jak i okien dachowych oferowana jest szeroka gama dodatków wewnętrznych. Możemy je dowolnie udekorować i dostosować do wybranej stylizacji. Okno kolankowe można zespolić z oknami dachowymi o dowolnej konstrukcji. Do ich scalania służy kołnierz uszczelniający, który zapewnia szczelność i wysoką estetykę połączenia na zewnątrz i od wewnątrz pomieszczenia.

Leszek Mężyk,
dział marketingu Fakro

artykuł pochodzi z kwartalnika
Kreator Projekty wydanie 03/2012
więcej o kwartalniku czytaj na
Kreator Projekty.pl