Jak uzyskać dopłatę na budowę domu energooszczędnego

Współcześni inwestorzy coraz większe znaczenie przywiązują do kosztów budowy i utrzymania domu. Czynnik ekonomiczny ogrywa istotną rolę, stąd pierwszym pytaniem osoby planującej budowę jest najczęściej to dotyczące całkowitych kosztów wzniesienia domu. Wciąż chcemy mieszkać w ładnych, funkcjonalnych domach, ale szukamy najkorzystniejszych możliwości finansowania inwestycji.

Finansowa pomoc

Projekt domu Azuryt NF40 ©MTM STYL

W ostatnich latach dużym powodzeniem cieszył się program „Rodzina na Swoim”, którego realizacja zakończyła się w 2012 r. Od tego roku lukę dla osób budujących własne domy wypełnia program dopłat przygotowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Nie oznacza to jednak, że możemy go traktować jako następcę wspomnianej „Rodziny na Swoim”. Te dwa programy mają bowiem zupełnie inny cel i adresatów. „Rodzina na Swoim” to pomoc państwa w spłacie kredytów zaciągniętych na zakup pierwszego mieszkania bądź domu. Natomiast propozycja NFOŚiGW skierowana jest do osób, które zdecydują się na budowę domu energooszczędnego bądź zakup mieszkania w budynku wielorodzinnym cechującym się niskim zużyciem energii.

Budżet programu wynosi 300 mln zł. Środki pozwolą na dopłatę do zakupu lub budowy ok. 12 tys. domów jednorodzinnych i mieszkań. Wdrożenie programu przewidziane jest na lata 2013–2018, z kolei wydatkowanie środków z nim związanych – do 31 grudnia 2022 r.

O dopłatę w wysokości 30 lub 50 tys. zł będzie mogła ubiegać się osoba fizyczna, zaciągająca kredyt na budowę domu jednorodzinnego spełniającego założone parametry energooszczędności — odpowiednio NF40 lub NF15. Oznacza to, że budynek powinien zużywać na potrzeby ogrzewania odpowiednio 40 lub 15 kWh/(m²·rok).

Pomoc dla kogo?

Obecnie trudno oszacować jaką popularnością będzie cieszyć się program wśród budujących i na jaką skalę zostanie zrealizowany. Jedno jest pewne: nie jest to forma pomocy dla budujących dom najtańszym kosztem, a dla osoby myślącej przyszłościowo, stawiającej na dom energooszczędny, czyli inwestora który koszty te wkalkulował w inwestycję. Dopłaty mają być formą zredukowania przynajmniej części wydatków poniesionych na poprawę parametrów cieplnych budynku. Warto jednak pamiętać, że dotacja z NFOŚiGW nie pokryje w całości zwiększonych kosztów budowy energooszczędnego domu jednorodzinnego. Korzyści, także te ekonomiczne, przyniesie późniejsza eksploatacja np. w postaci niższych kosztów ogrzewania. Decydując się na budowę domu energooszczędnego w standardzie NF40, z pewnością podwyższymy wartość nieruchomości i obniżymy koszty eksploatacji

Które budynki?

Oczywistym jest, że nie wszystkie budynki można zrealizować w standardzie NF40. Dzieje się tak dlatego, że domy małe, parterowe lub o nadmiernie skomplikowanej bryle mają niekorzystny stosunek powierzchni ogrzewanej do powierzchni przegród zewnętrznych (dachu, ścian, podłogi). Najmniejszą jednostkową stratą ciepła charakteryzują się obiekty o takich bryłach pozbawione załamań i wszelkiego rodzaju udziwnień. Do dopłat będą kwalifikować się więc budynki o takich bryłach, pozbawione balkonów, podcieni wspartych na betonowych słupach i innych elementów przebijających warstwy izolacji cieplnej. W praktyce wymogom sprostają tylko projekty wykonane od podstaw z myślą o wykorzystaniu dopłat z NFOŚiGW, ewentualnie nieliczne opracowane wcześniej, ale po gruntownej adaptacji.

Projekt domu Heban NF40 ©MTM STYL

Wymagania dotyczące parametrów izolacyjności będą, ze względu na odmienne warunki klimatyczne, różne dla poszczególnych regionów kraju. To oznacza, że dom w Suwałkach będzie musiał spełnić ostrzejsze standardy niż np. dom w Szczecinie. Ponadto przy obliczeniach cieplnych uwzględniona zostanie orientacja domu w terenie (jego nasłonecznienie), a nawet zacienianie budynku przez sąsiednie obiekty czy drzewa.

Nowe wyzwania dla projektantów

Ustalenie przez NFOŚiGW standardu NF40 postawiło przed projektantami domów jednorodzinnych nowe wymagania. Aby ubiegać się o dopłatę, nie wystarczy wzniesienie standardowego domu energooszczędnego cechującego się niewielkim zużyciem energii do celów grzewczych – wynoszących w tym przypadku nie więcej niż 40 kWh/(m²·rok). Program NF40 wymaga znacznie więcej, przede wszystkim od instalacji wewnętrznych i wyposażenia technicznego budynku. Zarówno piec CO, jak i wszelkiego rodzaju napędy (w pompach czy wentylatorach) muszą mieć zapewnioną odpowiednio wysoką sprawność.

Wydaje się, że największym problemem stawianym przed inwestorem będzie zapobieganie powstawaniu mostków cieplnych. Praktyka wskazuje, że każdy balkon czy słup podpierający wyższą kondygnację mogą być przyczyną dużych strat ciepła. Nie bez znaczenia będzie również prawidłowy dobór stolarki okiennej. Warto pamiętać, że lepiej jest zastosować mniejszą liczbę okien o stosunkowo dużych wymiarach, ponieważ izolacyjność szyb jest dużo wyższa niż ram okiennych. Kolejnym źródłem strat ciepła są kominy – ich liczba jednak zmniejsza się na skutek konieczności stosowania wentylacji mechanicznej z rekuperacją.

Projekt domu Heban NF40 ©MTM STYL

W projektach NF40 koniecznością jest stosowanie: wysoko sprawnościowych kotłów, instalacji centralnego ogrzewania, zaawansowanych systemów sterujących nimi oraz wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła

Tak wykonany projekt po uzyskaniu pozwolenia na budowę będzie podlegał weryfikacji czy jest zgodny z wymaganiami opisanymi w regulaminie dofinansowania. Ostatecznie dopłata zostanie przyznana dopiero po zakończeniu inwestycji i kolejnej weryfikacji – tym razem gotowego budynku. To wszystko wymusi na inwestorze, wykonawcy i kierowniku budowy (inspektorze nadzoru) zupełnie nowe podejście do procesu budowy. Weryfikator będzie miał obowiązek sprawdzić czy zakupiono i zastosowano we właściwy sposób odpowiednie materiały izolacyjne, niezbędna będzie dokumentacja fotograficzna poszczególnych etapów budowy. Dom będzie poddany próbie szczelności.

Decydując się na budowę domu w standardzie NF40, należy mieć świadomość, że nie jest to zadanie łatwe i nie każdy projekt się do tego nadaje. Dom odpowiadający wymaganiom musi być prosty, ale to nie znaczy, że nieatrakcyjny.

arch. Tomasz Sobieszuk
Biuro Projektów MTM STYL

artykuł pochodzi z kwartalnika
Kreator Projekty wydanie 01/2013
więcej o kwartalniku czytaj na
Kreator Projekty.pl