Jak dbać o płytki klinkierowe?

Klinkier to materiał, który ma bardzo szerokie zastosowanie: cegły oraz płytki wykonane z tego materiału nadają się do wykończenia elementów małej architektury ogrodowej, ogrodzeń, murowania kominów, wykończenia elewacji, a także tarasu oraz otoczenia basenu. Należy jednak pamiętać, że aby nie stracił pierwotnego wyglądu, konieczna jest jego odpowiednia pielęgnacja.

Trendy architektoniczne ostatnich lat pokazują, że stonowanie, neutralność i dążenie do naturalności to kierunki dominujące podczas aranżacji przydomowej przestrzeni, a także samego budynku. Takie efekty możemy z powodzeniem osiągnąć, wybierając klinkier, który jest jednym z najbardziej naturalnych materiałów. Stanowi on atrakcyjną alternatywę dla płytek ceramicznych, zarówno ze względu na parametry materiału, jak i możliwości aranżacyjne. Swoje właściwości oraz charakterystyczne barwy zawdzięcza składowi chemicznemu, a także procesowi wypalania w wysokiej temperaturze (1140-1160°C). W paletach kolorów oferowanych przez producentów znajdziemy tradycyjne odcienie czerwieni, brązu, ale również bardziej nietypowe – w barwach żółtawych, białe, kremowe, szare, grafitowe, czarne, a także dwubarwne cieniowane (zmieniające kolor w zależności od kąta padania promieni słonecznych). Co ciekawe, do efektownego wykończenia najbardziej wyeksponowanych powierzchni budynku można wykorzystać produkty niestandardowe, np. ręcznie formowane cegły licowe.

Tylko określone parametry

Warto pamiętać, że wybór odpowiedniego rodzaju klinkieru zależy przede wszystkim od miejsca, w którym zostanie położony. Na betonowym tarasie czy przy basenie sprawdzą się klinkierowe płytki posadzkowe o grubości od 9 do 15 mm, z kolei na schodach stopnice z ryflowaniem i zaokrągloną zewnętrzną krawędzią. Posadzki na tarasach czy przy basenach muszą bowiem sprostać znacznie wyższym wymaganiom niż te układane wewnątrz domu. Wskazane miejsca zazwyczaj są narażone na nieustanne działanie szkodliwych czynników atmosferycznych. Dlatego tutaj należy zastosować materiały mrozoodporne oraz wytrzymałe na działanie wilgoci. W innym wypadku woda będzie przedostawać się w głąb klinkieru, a zamarzając będzie niszczyć jego strukturę.

Posadzka klinkierowa - przykład aranżacji ©CERRAD

Klinkierowe płytki okładzinowe oraz cegły, dzięki zawartym w składzie klinkieru tlenkom wapnia i glinu, są produktami odpornymi na mróz. Ich struktura nie jest porowata, więc praktycznie nie nasiąkają wodą (nasiąkliwość klinkieru w zależności od rodzaju produktu wynosi 0,5–3 proc.). To z kolei gwarantuje odporność na niskie temperatury. Negatywnego wpływu na klinkier nie ma także promieniowanie UV – płytki wykonane z tego materiału nie blakną i nie zmieniają swoich barw wystawione na słońce nawet przez wiele lat. Nie należy wybierać zatem bardziej intensywnego koloru, sądząc, że z czasem zjaśnieje i stanie się bardziej delikatny.

Dodatkowo klinkier jest odporny na nacisk i uszkodzenia mechaniczne, w związku z tym używa się go nie tylko do wykończenia miejsc przeznaczonych do ruchu pieszych (ścieżki, ogrodowe alejki, taras, otoczenie basenu), ale również podjazdów.

Płytka z klasą

Gwarancję wieloletniego bezawaryjnego korzystania z okładzin klinkierowych da przede wszystkim spełnienie warunków materiałowych. Pamiętajmy o tym, że materiały słabszej jakości po pewnym czasie zaczną niszczeć, a w końcu konieczna będzie ich wymiana. Płytki klinkierowe muszą posiadać określone parametry. Dane klasy ścieralności (PEI, w skali od 1-5), którą należy wybrać, analizując częstotliwość użytkowania powierzchni, na której planujemy zastosować materiał. Nie bez znaczenia jest tu także stopień mrozoodporności oraz związanej z nią nasiąkliwości. Od parametrów tych zależy czy dany produkt nadaje się do stosowania na zewnątrz. W przypadku płytek posadzkowych warto zwrócić również uwagę na klasę antypoślizgowości (klasy od R9 do R13).

Renowacja

Klinkier ©CERRAD

Pomimo bardzo dobrych parametrów klinkieru oraz jego wysokiej odporności na działanie czynników atmosferycznych, na powierzchniach wykończonych tym materiałem mogą pojawić się wykwity, biały nalot oraz przebarwienia. Czy i jak szybo do tego dojdzie, zależy nie tylko od jakości zakupionego materiału oraz jakości prac wykonawczych, ale także od tego, w jakim stopniu będziemy dbać o powierzchnię.

Powodem powstawania wykwitów i innych nalotów są sole wapnia. Pomimo stosunkowo niskiej nasiąkliwości, wraz z wodą, która jest zawarta chociażby w powietrzu w postaci pary lub przez podciągana kapilarnie, następuje migracja tych substancji na powierzchnie klinkierowe. Chemia budowlana przeznaczona do klinkieru w znacznym stopniu hamuje ten proces, dlatego producenci zalecają używanie m.in. zapraw, fug, gruntów przeznaczonych do klinkieru.

Pojawienie się pierwszych wykwitów na powierzchni powinno być dla nas sygnałem do rozpoczęcia pierwszych prac renowacyjnych. Zakres takich zabiegów oraz ich metoda zależy od rodzaju powierzchni płytki klinkierowej. Inne czynności należy podjąć w przypadku renowacji powierzchni szkliwionej, a inne gdy mamy do czynienia ze fakturą matową lub ryflowaną. Nie bez znaczenia są również warunki, w których będziemy przeprowadzać prace – najlepiej wykonywać je w ciepły, słoneczny i suchy dzień.

Najprostszym sposobem jest oczyszczenie powierzchni za pomocą szczotki ryżowej (na sucho, ponieważ sól mogłaby wniknąć w głąb płytki). To jednak zda egzaminu tylko w przypadku, gdy biały nalot powstał stosunkowo niedawno. Inaczej konieczne będzie czyszczenie chemiczne. Na mniej zniszczone i niezbyt porowate powierzchnie możemy nanieść warstwę preparatu chemicznego. Wtedy, po wstępnym zwilżeniu posadzki wodą, wcieramy preparat za pomocą szczotki, a po upływie zalecanego przez producenta czasu, spłukujemy go. Niektórzy producenci polecają także impregnację płytek. Nie jest tojednak konieczne w przypadku produktów angobowanych i zabezpieczonych szkliwem protekcyjnym.

Płytki klinkierowe ©CERRAD

Niekiedy warto sięgnąć po myjkę ciśnieniową. Im wyższe ciśnienie wody, tym lepsze rezultaty powinno dać czyszczenie. Jeśli jednak posadzka jest wyjątkowo zaniedbana, konieczne będą bardziej zaawansowane metody, jak chociażby czyszczenie suchym lodem, czyli za pomocą strumienia z drobinkami lodu o bardzo niskiej temperaturze. Taka metoda wymaga jednak specjalistycznego sprzętu i sporych nakładów finansowych. Jest jednak bardzo skuteczna. Pomocy specjalistów wymaga również czyszczenie strumieniem piasku, czyli tzw. piaskowanie, które pozwoli na zlikwidowanie nawet najbardziej uciążliwych wykwitów oraz zabrudzeń. Warto pamiętać, że w ten sposób możemy uszkodzić powierzchnie pokryte szkliwem lub angobę użytą do dekoracji. Wysoki jest również koszt takiego zabiegu, dlatego właściciele domów jednorodzinnych rzadko się na niego decydują.

Po przeprowadzeniu prac naprawczych powierzchnię klinkieru można pokryć impregnatem, który opóźni proces starzenia materiału oraz zmniejszy jego chłonność. Niewskazane jest jednak stosowanie lakierów, które co prawda podnoszą estetykę wykończenia, ale stanowią warstwę nieprzepuszczalną dla pary wodnej, przez co posadzka nie będzie mogła naturalnie się osuszać. Egzamin zdadzą natomiast oleiste preparaty, nakładane w kilku warstwach.

Często zdarza się, że naprawy wymagają nie tylko same płytki, ale również spoiny między nimi. Zła jakość wykonania oraz działanie czynników atmosferycznych mogą sprawić, że pojawią się na nich spękania. W takich przypadkach nie pozostaje nic innego, jak usunięcie uszkodzonej części oraz uzupełnienie ubytku nową zaprawą lub specjalną fugą.

Odpowiednie przygotowanie

artykuł pochodzi z kwartalnika
Kreator Projekty wydanie 01/2013
więcej o kwartalniku czytaj na
Kreator Projekty.pl

Dla trwałości posadzki klinkierowej duże znaczenie ma nie tylko jakość zastosowanych płytek, ale także pozostałych produktów oraz odpowiednie przygotowanie podłoża. Klinkier układamy zwykle na tarasie betonowym. Takie podłoże nie powinno mieć spękań, zniekształceń czy nierówności. Przed przystąpieniem do prac montażowych, należy zlikwidować wszelkie plamy czy zanieczyszczenia mogące zmniejszać przyczepność płytek do podłoża. Istotny jest również rodzaj i jakość wybieranych produktów (np. fug) – muszą być one dedykowane do produktów klinkierowych. Z kolei zaprawę klejową powinna cechować wodo- i mrozoodporność oraz elastyczność. To zapewni bowiem możliwość kompensacji rozszerzalności termicznej płytek i zapobiegnie ich odpadaniu.

Tak samo jak w przypadku większości materiałów budowlanych, tak podczas wybierania klinkieru obowiązuje zasada, że także o produkty dobrej jakości należy dbać. Proste zabiegi pielęgnacyjne pomogą utrzymać idealny wygląd klinkierowej posadzki przez lata.

Iwona Bortniczuk