Inteligentny dom na każdą kieszeń

Pojęcie inteligentnego budynku nie musi kojarzyć się z udogodnieniami dostępnymi jedynie dla ludzi zamożnych. Takie systemy sterowania stają się coraz bardziej powszechnym wyposażeniem mieszkań i budynków jednorodzinnych. Ich instalacja nie wiąże się już z ogromnymi wydatkami, poważnie uszczuplającymi portfel właściciela.

Inteligentny budynek to taki, który za pomocą systemu sterowania w sposób samodzielny lub zdalny dostosowuje się do potrzeb mieszkańców. Zapewnia im komfort, bezpieczeństwo i dodatkowo może przyczynić się do obniżenia kosztów użytkowania. Inteligentny dom pozwala również zaoszczędzić czas, bo za pomocą automatycznych systemów sam wykonuje niektóre działania np. zasłanianie żaluzji, wyłączanie światła, zamykanie bramy wjazdowej.

Wbrew pozorom instalacja sterująca naszym domem wcale nie musi być kosztowna. Wszystko zależy od tego jakie funkcje będzie pełnić w naszym domu. Ponadto, w każdej chwili możliwa jest rozbudowa posiadanego systemu (o budynkach z zainstalowaną elektroniką będzie można przeczytać w następnym numerze kwartalnika „Kreator-Projekty”).

Zabezpieczenie przeciw intruzom

Priorytetem dla każdego z nas jest zapewnienie bezpieczeństwa sobie i najbliższym. Naprzeciw tym wymaganiom wychodzi instalacja antywłamaniowa, na którą decyduje się coraz więcej osób. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę, że takie urządzenie wchodzi w skład systemów inteligentnych. Do jego prawidłowego działania wystarczą czujniki ruchu zamontowane w poszczególnych pomieszczeniach oraz sensory otwarcia i zamknięcia okien, drzwi czy bramy garażowej. Wystarczy pamiętać tylko, aby przed wyjściem z domu każdorazowo aktywować systemy alarmowe. W przypadku wykrycia ruchu, stłuczenia szyby w oknie bądź próby otwarcia drzwi czy bramy garażowej, wysyłany zostanie sygnał z czujników do centrali. Efektem naruszenia strefy jest uruchomienie syreny alarmowej oraz powiadomienie odpowiedniej firmy ochroniarskiej. W zależności od układu, informacje może otrzymać również domownik – przez specjalną wiadomość SMS, wysyłaną automatycznie w chwili wykrycia zagrożenia. Niektóre systemy posiadają specjalne aplikacje, które po zainstalowaniu w telefonie komórkowym lub na komputerze pozwalają na sprawdzenie, co dzieje się w mieszkaniu podczas naszej nieobecności. Funkcja ta dostępna jest w każdym zakątku świata. To bardzo przydatne rozwiązanie szczególnie dla osób, które dużo podróżują. System antywłamaniowy może nas chronić, za pomocą odpowiednio dostosowanego programu obwodowego, również w wtedy, gdy znajdujemy się wewnątrz mieszkania bądź domu. Pozwala on na zapewnienie bezpieczeństwa, gdy np. bierzemy prysznic albo śpimy, nie zdając sobie sprawy, że ktoś próbuje wtargnąć do naszego domu.

Częścią inteligentnego systemu jest również automatyczne lub zdalne (sterowane za pomocą np. pilota) otwieranie i zamykanie bramy wjazdowej. Rozwiązanie to jest formą obrony przed nieproszonymi gośćmi. Może być zintegrowane z alarmem antywłamaniowym, zainstalowanym w domu, który powiadamia firmę ochroniarską o wtargnięciu intruza na posesję.

Zdrowie i bezpieczeństwo

Włamania to nie jedyne niebezpieczeństwa, jakie mogą nam grozić w domu. Dlatego ważny jest również układ alarmowy, który chroni domowników przed działaniem czynników zewnętrznych. Zawierać może elementy systemu przeciwpożarowego, systemu zapobiegającego zalaniu domu, a także układy ostrzegania i reagowania na zbyt duże zawartości niebezpiecznych gazów w powietrzu (takich jak tlenek węgla czy gaz ziemny). W przypadku pożaru, istotny jest czas reakcji – w momencie wykrycia zagrożenia, czujnik natychmiast wysyła informację do centrali. W odpowiedzi uruchamiany jest alarm, powiadomiona jest straż pożarna, a w zadymionym pomieszczeniu mogą zostać także automatycznie otwarte drzwi i okna. Z kolei podczas wykrycia na posadzce dużej ilości wody, odpowiedni czujnik uruchamia alarm pozwalając nam na szybką reakcję. Dodatkowo można zaprogramować instalację w taki sposób, aby automatycznie wyłączyła zawory wodne, zapobiegając dalszym zniszczeniom. Jest to szczególnie przydatny system dla mieszkańców domów wielorodzinnych, dzięki takiemu rozwiązaniu nie narażamy się na dodatkowe koszty i ewentualne niezadowolenie ze strony sąsiadów (w przypadku zalania ich mieszkania).

Tlenek węgla (będący bezwonnym i sbezbarwnym gazem) nazywany jest cichym zabójcą. Możliwość wykrycia jego obecności w powietrzu dają nam jedynie czujniki pomiaru stężenia tej substancji. W momencie przekroczenia dopuszczalnej i bezpiecznej zawartości tlenku węgla w otoczeniu, uruchamiany jest alarm. Ponadto w celu przewietrzenia pomieszczenia automatycznie otwierane są drzwi i okna. Na tej samej zasadzie działają wszystkie czujniki gazu. Niektóre systemy dodatkowo wyłączają główny zawór doprowadzający, mogą także wyłączyć zasilanie elektryczne, zapobiegając w ten sposób wybuchowi.

Oszczędność, funkcjonalność i komfort

Wielu z nas zastanawia się jak zmniejszyć rachunki za prąd. Ciekawym rozwiązaniem jest zamontowanie systemu regulacji oświetlenia. Wystarczy najprostszy układ, który na podstawie zainstalowanych czujników ruchu wymusza włączenie lub wyłączenie światła. Dzięki temu w sprosty i tani sposób likwidujemy problem pozostawionego włączonego światła w pomieszczeniach, w których nikogo nie ma. Ponadto wykorzystując sensory poziomu jasności w pomieszczeniu, układ może ignorować ruch w ciągu dnia i reagować na niego jedynie po zmroku, kiedy istnieje taka potrzeba.

Automatycznie opuszczane i podnoszone rolety, żaluzje lub zasłony są z kolei idealnym rozwiązaniem w przypadku gdy, zapominamy przed wyjściem z mieszkania zasłonić okna. Wystarczy wcisnąć przycisk znajdujący się na pilocie, by automatyczny uruchomić system. Jest to nie tylko opcja funkcjonalna, ale również zapewniająca bezpieczeństwo – można zaprogramować system tak, aby po zamknięciu mieszkania rolety zamykały się samoczynnie, uniemożliwiając złodziejowi dostanie się do domu. W okresie letnim, dodatkowo rolety chronią mieszkanie przed nagrzewaniem się , zapewniając komfortowe warunki po powrocie (np. po całym dniu pracy).

Dla osób mieszkających w domach jednorodzinnych z ogrodami ułatwieniem codziennych obowiązków związanych z pielęgnacją roślin jest instalacja systemu automatycznego podlewania roślin i trawników. Układy te często wpływają na zmniejszenie zużycia wody.

Inteligentnie i bez pośpiechu

Niekwestionowaną zaletą inteligentnego systemu domu jest brak konieczności instalowania wszystkich rozwiązań równocześnie. Jeśli chcemy, aby nasz dom przynajmniej w jakimś stopniu został zautomatyzowany, nie musimy od razu wydawać dużej ilości pieniędzy. Możemy instalować systemy w dłuższych odstępach czasu lub zrezygnować z jednego z nich, jeżeli nam nie odpowiada. Nie są one bowiem od siebie uzależnione. Wręcz przeciwnie, gdy do istniejących już w domu systemów chcemy dodawać nowe rozwiązania, istnieje możliwość ich synchronizacji w taki sposób, by za pomocą jednego pilota obsługiwać wszystkie systemy. Niektóre firmy oferują swoim klientom możliwość regulowania elementów systemu inteligentnego domu za pomocą telefonu komórkowego lub komputera. Jest to funkcjonalne rozwiązanie, które ułatwia obsługę i nie wymaga noszenia ze sobą pilotów, skonfigurowanych dla poszczególnych rozwiązań. Coraz częściej dostępną funkcją takich systemów jest także możliwość zaprogramowania czasowego tak, aby układy same wykonywały odpowiednie prace w żądanym momencie.

Składowe inteligentnego budynku pozwalają nam cieszyć się wolnym czasem i przy tym pozwalają oszczędzać energią, a w związku z tym również nasze pieniądze, podnosząc jednocześnie komfort domu lub mieszkania.

Anna Janik
Wydział Energetyki i Paliw
Akademia Górniczo-Hutnicza

artykuł pochodzi z kwartalnika
Kreator Projekty wydanie 01/2012
więcej o kwartalniku czytaj na
Kreator Projekty.pl