Frezarki i strugi - praktyczne narzędzia do obróbki drewna

Współcześnie wszelkie prace związane z obróbką drewna w niewielkim stopniu przypominają te sprzed lat. Dawniej większość czynności była wykonywana ręcznie, obecnie większość prac można wykonać z użyciem odpowiednich elektronarzędzi, dzięki czemu są one znacznie mniej problemowe, można je wykonać szybciej i z większą precyzją.

Do jednej z najczęściej wykonywanych metod obróbki drewna zaliczyć możemy frezowanie, dlatego też nie tylko zawodowi stolarze, ale i domowi majsterkowicze powinni dokładniej przyjrzeć się oferowanym na rynku maszynom wykorzystywanym w tym celu. Wśród narzędzi, które znajdują zastosowanie w pracy z drewnem, na szczególną uwagę zasługują frezarki, a to głównie dlatego, że wprawiony operator może z ich pomocą tworzyć dowolne kształty. Jedynymi ograniczeniami są z reguły jedynie nasza kreatywność i umiejętności. Frezarki wykorzystywane są głównie w meblarstwie, a także do wykonywania dekoracyjnych motywów w elementach drewnianych.

Dostępne na rynku frezarki możemy podzielić według kilku kryteriów, m.in. ze względu na umiejscowienie wrzeciona na: dolnowrzecionowe i górnowrzecionowe. Te drugie to z reguły kompaktowe i niewielkie ręczne elektronarzędzia, które ze względu na przystępną cenę znajdują coraz więcej nabywców wśród domowych majsterkowiczów.

Do sporadycznego użytkowania wystarczy nam standardowa amatorska frezarka górnowrzecionowa, którą możemy nabyć w kwocie ok. 200-300 zł. Pozwoli ona na stworzenie rozmaitych kształtów i wykonanie większości detali. Za bardziej profesjonalną frezarkę renomowanej firmy będziemy musieli zapłacić powyżej 1000 zł. Ręczne frezarki górnowrzecionowe to bardzo wszechstronne elektronarzędzia. Mogą być wykorzystywane do frezowanie krawędzi, rowków, profili narożnych, fazowania czy wykonywania zaokrągleń lub ozdobnych elementów. Wymagane kształty otrzymujemy dzięki działaniu ruchomych obrotowych ostrzy. Aby urządzenie mogło efektywnie i funkcjonalnie pracować, ostrza te (nazywane frezami) muszą być odpowiednio dobrane. Frezy powinny być dopasowane zarówno do rodzaju obrabianego materiału (np. twardości drewna), jak i metody frezowania i rodzaju detali, jaki chcemy wykonać. Kupując frezarkę górnowrzecionową, możemy zaopatrzyć się również w szereg akcesoriów, które zapewniają większy komfort i precyzję pracy, np. zestawy do kopiowania, szyny prowadzące, szablony, cyrkle do wycinania kół lub elips.

Jeśli zdecydujemy się na zakup ręcznej frezarki górnowrzecionowej do prac ciesielskich lub stolarskich, należy zastanowić się do jakich dokładnie czynności będzie ona wykorzystywana, aby wybrać model, którego parametry spełnią nasze oczekiwania. W ofercie producentów znajdziemy urządzenia, które cechują się różną mocą silników. I tak frezarki o mocy:

• ok. 400-800W to najczęściej frezarki przeznaczone do krawędzi, rowków i połączeń;
• ok. 700-900W sprawdzają się tam, gdzie ważna jest waga urządzenia, np. do pracy jedną ręką;
• ok. 1200-1400W to najbardziej uniwersalne urządzenia do wielu prac stolarskich;
• ok 2000W wykorzystywane do cięższych zastosowań, takich jak produkcja schodów czy stolarki budowlanej.

Frezarki górnowrzecionowe posiadają najczęściej płynną regulację obrotów w zakresie od 8000 do 28000 obr/min. Wśród dodatkowych funkcji i parametrów frezarek należy wymienić głowice rewolwerowe do regulacji głębokości frezowania, blokadę wrzeciona czy adapter do odsysania pyłów. Wszystkie one ułatwiają prace i umożliwiają dostosowanie narzędzia do obróbki konkretnego rodzaju materiału.

Segment narzędzi do obróbki drewna oferuje również nowoczesne frezarki stosowane do bardzo zaawansowanych prac wykonywanych seryjnie, których, ze względu na cenę, raczej nie spotkamy w domowych warsztatach. Takie profesjonalne frezarki (oznaczane jako frezarki CNC) są sterowane numerycznie, co oznacza, że za ruchy frezu odpowiada program komputerowy, dzięki czemu otrzymujemy bardzo dokładne i precyzyjne wykończenie obrabianego materiału.

W ostatnich latach dużą popularnością nie tylko wśród wytrawnych stolarzy cieszą się ręczne strugi elektryczne. Dzięki specjalnym nożom zamocowanym na wałku napędzanym silnikiem elektrycznych, możemy sprawnie i efektywnie obrabiać drewno. Bardzo często narzędzia te są wykorzystywane nie tylko do strugania drewnianych elementów, ale również do fazowania krawędzi czy wykonywania wręgów. Decydując się na zakup struga elektrycznego, warto zwrócić uwagę na takie parametry jak:

• moc – która w większości modeli waha się w granicach od 400 do 1200W. Wiadomo, że im mocniejszy silnik, tym wydajniejsza praca urządzeniem. Większość modeli posiada silniki o mocy 700-800, które są wystarczające do większości zastosowań;
• grubość skrawania, która w większości tego typu urządzeń nie przekracza 3,5 mm. Możemy ją regulować za pomocą specjalnego pokrętła. Pokrętło to często pełni funkcję dodatkowego uchwytu, dzięki któremu możemy precyzyjnie operować narzędziem;
• szerokość robocza, która wynosi najczęściej 82 mm. Na rynku są również dostępne węższe strugi o szerokości 60-65 mm oraz droższe bardziej profesjonalne o szerokości strugania nawet 120 mm;
• szerokość stopy – jest często bardzo istotna bowiem decyduje o tym, jakiej wielkości elementy drewniane możemy sprawnie obrabiać. Ze względu na ten parametr strugi elektryczne najlepiej sprawdzają się do obróbki krawędzi płyt, blatów czy wąskich elementów z drewna, przy większych powierzchniach trudniej jest uzyskać zadowalający efekt i w takim przypadku stosuje się inne narzędzia do obróbki drewna np.wyrówniarki lub grubościówki.

Seweryn Bartosik - krn.pl