W Polsce kolektory słoneczne znajdują zastosowanie przede wszystkim jako wspomaganie systemu ogrzewania ciepłej wody użytkowej. W zależności od stopnia pokrycia solarnego (z reguły jest to 30–70 proc.), pozwalają uzyskać znaczne oszczędności kosztów eksploatacyjnych. Jednak, aby móc korzystać z darmowej energii słonecznej, konieczne jest poniesienie stosunkowo wysokich nakładów inwestycyjnych.
Schemat kolektora słonecznego ©VIESSMANN
Na koszty zakupu i eksploatacji instalacji solarnej współpracującej z systemem ogrzewania ciepłej wody użytkowej składają się: nakłady inwestycyjne związane z zakupem kolektorów słonecznych wraz z niezbędnym osprzętem oraz koszty eksploatacyjne determinowane działaniem urządzeń zasilanych energią elektryczną. Wyższa cena zakupu oznacza często lepsze parametry sprzętu. To z kolei przekłada się na większą ilość pozyskanej energii promieniowania słonecznego, a w efekcie na mniejsze zużycie energii konwencjonalnej. Zadaniem projektanta jest więc taki wybór optymalnej wielkości i jakości urządzeń, aby inwestycja była uzasadniona zarówno z energetycznego, jak i ekonomicznego punktu widzenia.
Finansowanie kolektorów we własnym zakresie
Najprostszym i najszybszym sposobem zakupu instalacji solarnej jest zainwestowanie własnych środków finansowych. W przypadku wykorzystania kolektorów słonecznych do podgrzewania wody użytkowej przez 4-osobową rodzinę, przy zastosowaniu urządzeń o łącznej powierzchni 6 m kw. i założeniu kosztu jednostkowego instalacji na poziomie 2500 zł/m kw., całkowity koszt inwestycji wyniesie 15 tys. zł. W zależności od tego, jaki tradycyjny nośnik ciepła był do tej pory używany, roczne oszczędności wyniosą: 1357,34 zł (w porównaniu do energii elektrycznej), 625,53 zł (w porównaniu do gazu ziemnego) oraz 311,90 zł (w porównaniu do węgla kamiennego). Prosty okres zwrotu nakładów inwestycyjnych SPBT (Simply Pay Back Time), liczony jako stosunek nakładów inwestycyjnych do rocznych oszczędności kosztów, będzie równy odpowiednio 6, 11 i 17 lat.
Dofinansowanie kolektorów
Stosunkowo długi okres zwrotu nakładów powoduje, że inwestorzy decydują się na zakup tańszych urządzeń bądź wykorzystują możliwość uzyskania dotacji. W chwili obecnej w Polsce istnieje kilka sposobów pozyskania finansowego wsparcia na zakup instalacji solarnej. Najbardziej powszechną i dostępną formą są, obejmujące cały kraj, dotacje udzielane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Poza tym wiele miast zapewnia dofinansowanie do kolektorów w ramach projektów realizowanych m.in. przez Regionalne Programy Operacyjne czy też ze środków budżetów miejskich (np. Program Ograniczania Niskiej Emisji dla Miasta Rybnika). Innym sposobem uzyskania wsparcia finansowego jest zakup kolektorów słonecznych w ramach termomodernizacji budynku przeprowadzanej na podstawie audytu energetycznego.
Wsparcie NFOŚiGW
Dotacja Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej kierowana jest do osób fizycznych posiadających prawo do dysponowania jedno- lub wielorodzinnym budynkiem mieszkalnym, któremu służyć będą zakupione kolektory słoneczne. Pod pojęciem „dysponowanie” rozumie się: prawo własności (w tym współwłasność), użytkowanie, użytkowanie wieczyste, najem, a także dzierżawę. Kredyt z dotacją przysługuje również wspólnotom mieszkaniowym.
Beneficjenci mogą otrzymać bezzwrotnie 45 proc. kwoty kredytu zaciągniętego na kupno i montaż kolektorów słonecznych. Zasady udzielania dotacji na częściowe spłaty kapitału kredytów określone są w Programie Priorytetowym NFOŚiGW, którego wdrażanie jest przewidziane na lata 2010–2014. Umowy kredytu z dotacją mogą być zawierane do 31 grudnia 2014 r., a same dotacje wypłacane będą do końca 2015 r.
Przedmiotem kredytowania jest zakup i montaż instalacji solarnej przeznaczonej do ogrzewania wody użytkowej w budynkach mieszkalnych nieprzyłączonych do miejskiej sieci cieplnej. Dofinansowaniem objęte są koszty kwalifikowane, które jednak nie mogą przekroczyć 2500 zł/m kw. powierzchni kolektora (w droższej instalacji wydatki ponad ustalony limit nie są objęte dotacją). Do kosztów kwalifikowanych zalicza się:
- koszt projektu budowlano-wykonawczego instalacji, sporządzony lub zatwierdzony przez osobę z uprawnieniami do ich projektowania;
- koszt nabycia elementów instalacji solarnej (kolektory słoneczne, zasobnik ciepłej wody użytkowej, rury, aparatura kontrolno- pomiarowa i automatyka);
- koszt montażu kolektorów słonecznych;
- podatek od towarów i usług (VAT), o ile beneficjentowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (tak jest w przypadku wspólnot mieszkaniowych) lub zwrot podatku.
Kredytem z dotacją objęte są wyłącznie koszty kwalifikowane poniesione od dnia złożenia wniosku o kredyt (z wyłączeniem kosztu projektu). Samo przedsięwzięcie nie może zostać zakończone przed zawarciem umowy kredytu. Nabyte kolektory muszą posiadać odpowiedni, nie starszy niż sprzed 5 lat, polski albo europejski, certyfikat zgodności z normą. Łączna wysokość wszelkich opłat związanych z udzieleniem kredytu nie może przekroczyć 5 proc. jego kwoty.
Obliczając rzeczywistą wielkość dotacji, należy odliczyć podatek dochodowy (18 lub 32 proc.), w efekcie czego inwestor nie otrzymuje pełnych 45 proc. dofinansowania, a co najwyżej 36,9. Do tego dochodzą warunki kredytu — oprocentowanie czy prowizja — powodujące dalsze obniżenie rzeczywistej kwoty dotacji.
Dopłat do kolektorów słonecznych udzielają banki, które zawarły umowy o współpracy z NFOŚiGW na lata 2010–2012. Są to m.in.: Bank Ochrony Środowiska, Krakowski Bank Spółdzielczy, Bank Polskiej Spółdzielczości. Wykaz wszystkich placówek jest dostępny na stronie: www.nfosigw.gov.pl. Na początku 2013 r. zostanie przeprowadzony kolejny nabór banków, które będą mogły udzielać kredytów z dotacją w latach 2013–2014.
Kiedy dotacje na kolektory słoneczne są najbardziej korzystne?
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeanalizował opłacalność inwestycji w kolektory słoneczne na przykładzie testowych instalacji w Szczawnicy, Suchej Beskidzkiej, Łodzi oraz powiecie suskim. W badaniach porównano prosty czas zwrotu inwestycji w budynkach, które były wcześniej ogrzewane za pomocą prądu, oleju opałowego, gazu i węgla. Wyniki pokazują, że inwestycja w kolektory słoneczne zwraca się najszybciej, w momencie gdy zastępują one ogrzewanie elektryczne, a najdłużej gdy ogrzewanie gazem i węglem.
Krzysztof Sornek
AGH Akademia Górniczo-Hutnicza
Wydział Energetyki i Paliw
ZDANIEM EKSPERTA
Wymagania dotyczące montażu i odbioru instalacji solarnej przy ubieganiu się o dotację z NFOŚiGW
Konstrukcja kolektorów słonecznych nie wymaga uzyskania pozwoleń na budowę. Jeśli chcemy zainstalować kolektory próżniowo-rurowe z dofinansowaniem, np. takie jak ma w ofercie firma Hoven, do wniosku o dotację z NFOŚiGW należy dołączyć dokumentację projektową wykonanej instalacji, która powinna mieć postać projektu instalacji lub projektu budowlano-wykonawczego, ewentualnie oferty od wykonawcy równoważnej z powyższymi, a także dokumentację potwierdzającą prawo do dysponowania budynkiem. Po uzyskaniu dofinansowania i zakończeniu montażu zestawu solarnego, klient podpisuje z wykonawcą protokół końcowego odbioru instalacji i przekazania jej do eksploatacji. Do 30 dni od zakończenia procesu powinien dostarczyć do banku m.in.: protokół końcowego odbioru, kopie wystawionych faktur, oświadczenie o niewykorzystywaniu instalacji w działalności gospodarczej, dokumenty potwierdzające zgodność kolektorów z wymaganą normą, czyli certyfikowane SolarKeymarkiem, umowę z wykonawcą i inne dokumenty wymagane przez bank udzielający kredytu. Proces ten jest czasochłonny, dlatego firma Hoven ogranicza udział klienta do podpisania przez niego wniosku w banku.
Praktyczne porady dotyczące dofinansowania na instalację solarną
artykuł pochodzi z kwartalnika
Kreator Projekty wydanie 03/2012
więcej o kwartalniku czytaj na
Kreator Projekty.pl
Dotacja na montaż kolektorów słonecznych przysługuje inwestorom, którym instalacja będzie służyła do celów prywatnych. Szacuje się, że NFOŚiGW dysponuje środkami, które wystarczą na udzielanie dofinansowań do końca 2013 r., lub do połowy kolejnego roku. Najlepszym rozwiązaniem jest jak najszybsze skorzystanie z dofinansowania, bo zainteresowanie kolektorami stale rośnie, a sama procedura ubiegania się o dopłatę nie należy do łatwych. Dlatego warto skorzystać z usług wykonawcy, który gwarantuje sprawną pomoc w pozyskaniu dotacji, np. firma Hoven pomogła klientom pozyskać dofinansowanie ponad 2000 razy — najwięcej w Polsce.
Michał Burkiewicz
Prezes Zarządu HOVEN
Zainteresował Cię artykuł? Podaj dalej!