Docieplenia ścian zewnętrzynch

Rosnące ceny paliw oraz coraz większa świadomość ekologiczna społeczeństwa są czynnikami nakłaniającymi do ograniczenia zużycia energii, w tym także tej przeznaczonej na cele grzewcze budynków. Wymogi prawne zawarte m.in. w ustawie Prawo budowlane i w związanych z nią przepisach wykonawczych, nakładają obowiązek projektowania i wykonywania budynków w sposób zapewniający oszczędność energii i odpowiednią izolacyjność termiczną przegród.

Metody dociepleń ścian zewnętrznych

Rosnące ceny paliw oraz coraz większa świadomość ekologiczna społeczeństwa są czynnikami nakłaniającymi do ograniczenia zużycia energii, w tym także tej przeznaczonej na cele grzewcze budynków. Wymogi prawne zawarte m.in. w ustawie Prawo budowlane i w związanych z nią przepisach wykonawczych, nakładają obowiązek projektowania i wykonywania budynków w sposób zapewniający oszczędność energii i odpowiednią izolacyjność termiczną przegród.

©AUSTROTERM

Straty ciepła w budynku spowodowane są głównie przenikaniem ciepła przez przegrody budowlane oraz podgrzewaniem powietrza wentylacyjnego. Wpływ na wielkość strat przez przenikanie ma przede wszystkim poziom izolacyjności termicznej przegrody z uwzględnieniem występujących w niej mostków termicznych. Szacunkowo w ten sposób przez ściany zewnętrzne może uciekać ok. 30-40 proc. ciepła. Dlatego tak ważne jest ich prawidłowe ocieplenie. Aktualnie obowiązujące normy określają maksymalną wartość współczynnika przenikania ciepła dla ścian zewnętrznych na poziomie U=0,30 W/m2·K. Warto mieć na uwadze, że wymagania te zmieniały się na przestrzeni lat, co ilustruje poniższa tabela. (Tab 1)

Do lat 70. w budownictwie jednorodzinnym w zasadzie nie stosowano ocieplenia, standardem był wówczas mur na 2 lub 1,5 cegły. Z biegiem czasu ocieplanie ścian zewnętrznych stawało się coraz bardziej popularne, a od początku lat 90. ocieplane były zarówno nowe, jak i istniejące już budynki, które poddawano pracom termomodernizacyjnym. Z czasem zwiększała się również grubość stosowanego materiału izolacyjnego. Do tego momentu w praktyce projektowej przyjmowano grubość izolacji termicznej spełniającą aktualnie obowiązujące przepisy ( U<0,30), najczęściej była to warstwa 10-12 cm ocieplenia przy 24-30-centymetrowej warstwie materiału konstrukcyjnego. Obecnie – w dobie rosnącej popularności budownictwa energooszczędnego – inwestorów, projektantów i wykonawców nie dziwi stosowanie 20, a nawet 30-centymetrowej izolacji cieplnej na ścianie. Współczynnik przenikania ciepła takiej przegrody osiąga wartość poniżej 0,2 W/m2·K a nawet w granicach 0,1 W/m2·K.

Rodzaje ocieplenia ścian zewnętrznych

Metody ocieplania ścian zewnętrznych możemy podzielić w Polsce na: lekkie mokre, lekkie suche, ciężkie mokre i ciężkie suche.

Metoda lekka mokra polega, w uproszczeniu, na przyklejeniu do ścian materiału izolacyjnego (najczęściej jest to styropian lub wełna mineralna), jego dodatkowym zamocowaniu mechanicznemu przy użyciu kołków rozprężnych lub wbijanych, nałożeniu warstwy masy klejącej zbrojonej tkaniną szklaną oraz naniesieniu tynku cienkowarstwowego i ewentualnie odpowiedniej powłoki malarskiej. Metoda ta należy do zdecydowanie najbardziej popularnych w naszym kraju, określana jest jako bezspoinowy system ociepleń – BSO. Od niedawna, według nomenklatury europejskiej, systemy takie nazywane są są ETICS ( z ang. External Thermal Insulation Composite System ).

Przygotowanie podłoża ©TERMO ORGANIKA

Dobór odpowiedniego systemu zależy od wielu czynników takich jak np.: kształt, lokalizacja, kolorystyka oraz wysokość budynku, materiał, z którego wykonane zostały ściany czy ilość środków finansowych przeznaczonych na wykonanie prac ociepleniowych. To jaki system ociepleń zostanie ostatecznie wybrany, powinno być określone w projekcie technicznym przez projektanta. Należy pamiętać, że materiały użyte do ocieplenia domu powinny pochodzić z jednego systemu, dodatkowo trzeba zastosować kompletny układ ociepleniowy – niedopuszczalne jest używanie dowolnych elementów pochodzących od różnych producentów. Każdy system powinien mieć krajową lub europejską aprobatę techniczną. Kupując materiały jednej marki, będziemy mieć pewność, że wszystkie elementy systemu będą ze sobą współpracować, tworząc estetyczną elewację na długie lata.

*0,5 dla ścian jednowarstwowych

Wykonanie ocieplenia w technologii BSO nie jest bardzo skomplikowane, jednak błędy mogą pojawić się na każdym etapie wykonywania prac, dlatego warto zwrócić uwagę na kilka najważniejszych zagadnień:

• już sama dokumentacja projektowa powinna zawierać wiele szczegółów dotyczących ocieplenia: rozrysowane detale architektoniczne, podane sposoby wykonania obróbek blacharskich czy określoną liczbę i rodzaj łączników mechanicznych;
• podłoże pod ocieplenie powinno być stabilne, nośne i suche oraz pozbawione elementów zmniejszających przyczepność materiałów mocujących warstwę izolacji termicznej;
• podłoża pylące i osypujące się oraz bardziej nasiąkliwe, należy dokładnie oczyścić i zagruntować odpowiednim środkiem;
• duże nierówności i odchylenia od pionu powodują konieczność zastosowania tynków wyrównawczych lub, w skrajnych przypadkach, ułożenia różnych grubości płyt termoizolacyjnych;
• płyty ociepleniowe stosowane do izolacji nie mogą być uszkodzone, nie mogą także posiadać wgnieceń i połamań. Zastosowanie listew startowych pozwala zachować ciągłość dobrego poziomowania przyklejanego ocieplenia;
• zaprawę klejącą nakłada się na obrzeżach płyty oraz w kilku centralnych miejscach metodą plackową;
• płyty powinny być układane w rzędach poziomych, na tzw. mijankę – tak, aby spoiny pionowe w sąsiednich rzędach nie zachodziły na siebie;
• ewentualne szczeliny pomiędzy płytami wypełnia się klinami z materiału termoizolacyjnego lub pianką poliuretanową, a nie zaprawą, ponieważ to spowoduje, że staną się one mostkami termicznymi;
• kotwienie łącznikami mechanicznymi powinno odbywać się po całkowitym związaniu zaprawy klejowej (zwykle po ok. 24 godz.);
• talerzyki łączników powinny być zlicowane z powierzchnią płyty termoizolacyjnej, aby zapobiec ewentualnemu odwzorowaniu się ich kształtów na elewacji;
• siatkę zbrojeniową należy kleić na zakład, a pasy powinny zachodzić na siebie na ok. 15 cm;
• w narożach otworów okiennych i drzwiowych trzeba przykleić dodatkowe, wzmacniające pasy siatki pod kątem 45o, aby zapobiec ukośnym pęknięciom w tych miejscach;
• styki elementów ocieplenia z ościeżnicami i obróbkami blacharskimi powinny być wypełnione materiałem uszczelniającym, np. impregnowaną taśmą rozprężną lub innym uszczelniaczem, aby zapobiec wnikaniu wody pod płyty termoizolacyjne.

©AUSTROTERM

Metoda lekka sucha polega na ocieplaniu przegród bez wykonywania na budowie prac mokrych. Ocieplanie polega na przymocowaniu do ścian rusztu drewnianego (rzadziej metalowego), ułożeniu między elementami tego rusztu materiału termoizolacyjnego i zamocowaniu do niego elementów elewacyjnych. Co istotne, ruszt, który stanowi układ nośny systemu, może przylegać bezpośrednio do ściany lub być od niej oddalony przez zastosowanie elementów dystansowych. Jako zewnętrzną warstwę elewacyjną stosuje się najczęściej panele (siding bądź deski), ewentualnie, płyty włókno-cementowe czy blachę fałdową. Okładzina typu siding jest wykonywana z montowanych poziomo elementów winylowych, stalowych lub aluminiowych.

Metoda lekka sucha to sposób dociepleń stosowany głównie w ścianach szkieletowych. Sprawdza się również jako metoda realizacji ocieplenia tradycyjnych ścian murowanych. Ze względu na technologię wykonania metoda ta może być wykorzystywana nawet w niekorzystnych warunkach atmosferycznych.

Metoda ciężka sucha technologicznie jest podobna do metody lekkiej. Tu jako warstwę elewacyjną stosuje się ciężkie płyty kamienne lub płyty z kruszywa kamiennego, mocuje się je do ściany konstrukcyjnej na regulowanych kotwach dystansowych lub szynach montażowych, pomiędzy którymi montowana jest termoizolacja z wełny mineralnej.

Metoda ciężka mokra polega na ociepleniu ścian płytami izolacyjnymi i pokryciu ich tradycyjnym tynkiem na siatce metalowej. Została rozpowszechniona w latach 70. ubiegłego wieku jako zabezpieczenie ścian budynków wielkopłytowych. Polegała na oklejeniu całych powierzchni ścian styropianem o grubości kilku centymetrów, zawieszeniu na stalowych bolcach siatek konstrukcyjnych z prętów stalowych i wykonaniu zewnętrznej wyprawy z trójwarstwowego tynku cementowo-wapiennego na siatce stalowej podtynkowej. Technologia ta została już niemal całkowicie zastąpiona przez metody lekkie i nie jest obecnie stosowana.

Ocieplenie od wewnątrz

artykuł pochodzi z kwartalnika
Kreator Projekty wydanie 02/2013
więcej o kwartalniku czytaj na
Kreator Projekty.pl

Ocieplenie ścian zewnętrznych od środka nie jest rozwiązaniem polecanym. Z punktu widzenia fizyki budowli, ściany powinno ocieplać się od strony zewnętrznej, wówczas w przegrodzie występuje bardziej korzystny rozkład temperatur. Prawidłowo zaprojektowana i wykonana ściana z zewnętrzną izolacją termiczną nie powinna być podatna na wykraplanie się pary wodnej i gromadzenie wilgoci w jej wnętrzu. Mimo iż warunki techniczne dopuszczają możliwość wystąpienia zjawiska kondensacji pary wodnej w przegrodzie, to jednak nagromadzona tam w okresie zimowym wilgoć, powinna zostać oddana do otoczenia w lecie – i nie nastąpi przy tym degradacja zastosowanych materiałów budowlanych. W niektórych przypadkach montaż izolacji cieplnej od strony zewnętrznej nie jest możliwy (np. obiekty zabytkowe).W celu poprawienia charakterystyki energetycznej budynku jedynym rozwiązaniem jest zastosowanie ocieplenia od wewnątrz. Na rynku są już dostępne materiały umożliwiające zastosowanie ocieplenia po stronie wewnętrznej i jednocześnie niwelujące problemy cieplno-wilgotnościowe. Posiadają one dobre parametry cieplne i i zapobiegają gromadzeniu się wilgoci w przegrodzie. Specjalne płyty mocuje się do ściany na systemowej zaprawie klejowej, następnie można je wykończyć przez np. położenie gładzi szpachlowej, pomalować bądź np. pokryć tapetą.

Istotny wpływ na koszty energii w budynku oraz bezpieczeństwo i komfort jego użytkowania ma wybór odpowiednich rozwiązań technologiczno-materiałowych oraz działania związane z prawidłowym zaprojektowaniem i wykonaniem izolacji termicznej wszystkich przegród zewnętrznych. Warunkiem osiągnięcia dobrych efektów przy ocieplaniu ścian zewnętrznych jest stosowanie sprawdzonych rozwiązań i systemów zgodnie z normami technicznymi i wytycznymi producentów materiałów. Ważne jest również, aby wykonanie powierzyć doświadczonej firmie, która wszelkie pracy wykona zgodnie z zasadami wiedzy technicznej i sztuki budowlanej.

Seweryn Bartosik