„Współpraca sektora publicznego z prywatnym – idea partnerstwa”

Przyjazd do Krakowa grupy inwestorów reprezentujących kapitał arabski, którzy chcą zainwestować 1 mld 300 mln dolarów w projekty realizowane w systemie PPP na terenie woj. małopolskiego, posłużył jako pretekst do spotkania przedstawicieli samorządów i biznesu podczas zorganizowanej przez Małopolską Agencję Rozwoju Regionalnego oraz British Polish Chamber of Commerce konferencji „Współpraca sektora publicznego z prywatnym – idea partnerstwa”.

 

 

PPP oznacza po prostu współpracę sektora publicznego i prywatnego przy danym projekcie. Rodzaj projektu może być dowolny – mogą to być zarówno projekty na dużą skalę, m.in. pozyskiwanie funduszy na budowę nowych dróg, szpitali i więzień, jak i projekty bardzo małe, np. budowa szkół – mówił Ric Todd, ambasador Wielkiej Brytanii, który przybliżył zgromadzonym kwestię PPP w Anglii. To właśnie ten kraj wraz z Australią od lat znajduje się w czołówce państw wdrażających przedsięwzięcia w formule PPP. Ric Todd podkreślał, że Anglia odstąpiła od modelu, w którym to państwo decydowało, co chce kupić i potem poszukiwało najtańszego dostawcy. Zgodnie z zasadami partnerstwa publiczno-prywatnego, płatność dokonywana jest po wykonaniu usługi, według wcześniejszych ustaleń. W Wielkiej Brytanii projekty realizowane w ramach PPP odgrywają kluczową rolę w doskonaleniu usług publicznych. Podpisano tam ponad 630 projektów PPP o wartości 63 mln funtów. Około 530 zostało ukończonych. Obecnie odchodzi się od dużych zamówień centralnych na rzecz zagadnień, takich jak edukacja, mieszkalnictwo i gospodarka – dodał ambasador Wielkiej Brytanii. Przyznaje on, że Anglicy uczyli się na błędach, ale dzięki temu sfinansowali więcej projektów PPP niż inne kraje: Ponad 60 krajów na całym świecie przygląda się obecnie modelowi brytyjskiemu. Jest to także powód, dla którego większość krajów realizujących projekt PPP – od Republiki Południowej Afryki po Japonię – korzysta z porad brytyjskich ekspertów, którzy doradzają, jak dostosować dane projekty do specyficznych grup rynku.

 

W Polsce wielkie nadzieje wiąże się z podpisaną przez prezydenta 6 stycznia 2009 r. nową ustawą o partnerstwie publiczno-prywatnym. Formuła PPP jest używana do określania różnych przedsięwzięć, jednak najczęściej jest to forma pozyskiwania kapitału przez sektor publiczny. Polski ustawodawca rozumie przez PPP realizację wspólnych przedsięwzięć, które opierają się na długoterminowej umowie regulującej prawa i obowiązki partnerów, gwarantującej udziały adekwatne do nakładów i ponoszonego ryzyka oraz stosowne wynagrodzenie, zapewniające korzystniejsze efekty końcowe niż inne sposoby realizacji przedsięwzięcia. Ustawa o PPP z 19 grudnia 2008 r. została przygotowana i napisana w ramach pakietu dla przedsiębiorczości. Jednym z jej głównych celów – jak podkreślał Grzegorz Lang z Ministerstwa Gospodarki – było odciążenie sektora publicznego ze zbędnych formalności. Zgodnie z zamierzeniami twórców, nowa ustawa powinna stworzyć tylko ramy do realizacji projektów w ramach PPP, bez szczegółowych i nadmiernych uregulowań, które w efekcie okazywały się barierami w jej stosowaniu.

 

Małopolskie samorządy w swoich planach czy lokalnych strategiach rozwoju mają projekty inwestycyjne, obejmujące poprawę lokalnej infrastruktury drogowej, energetycznej i wodnej (w tym stworzenie systemu alternatywnych źródeł energii), chcą modernizować bazę obiektów ochrony zdrowia i edukacji, tworzyć tereny rekreacyjno-sportowe czy wdrażać kompleksowe projekty rewitalizacji obszarów miejskich.

 

Poprzednia ustawa z 2005 r. – także zapowiadana jako przełom – okazała się niepotrzebna i nie przyniosła pożądanych efektów, gdyż nakładała zbyt dużo obowiązków na podmiot prywatny oraz wprowadzała nadmierne ograniczenia w realizacji projektów PPP. Pozostaje mieć nadzieję, że tym razem będzie inaczej.

 

 

Według przygotowanego przez Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową raportu „Atrakcyjność inwestycyjna województw i podregionów Polski 2008”, Małopolska zajmuje piąte miejsce w kraju pod względem atrakcyjności inwestycyjnej. Poza tym – jak podkreślał Marek Sowa, reprezentujący samorząd woj. małopolskiego – właśnie wokół Krakowa skupia się 20 proc. mieszkańców Polski, a o sile tego regionu decyduje m.in. ogromny potencjał naukowo-badawczy (ponad 30 wyższych uczelni, w których kształci się ponad 200 tys. studentów). Co więcej, Małopolska jest regionem, gdzie najchętniej przyjeżdżają turyści – zarówno krajowi, jak i zagraniczni. W ubiegłym roku odwiedziło Małopolskę ponad 11 mln turystów (w tym ponad 3 mln obcokrajowców). Szczególnie atrakcyjne miejscowości to oczywiście Kraków oraz Oświęcim, Wieliczka, a także – ze względu na specyficzne warunki do rozwoju turystyki – południowe gminy Małopolski. Staramy się poszerzać ofertę specjalnych stref ekonomicznych, zwiększać naszą atrakcyjność inwestycyjną w taki sposób, aby inwestorzy mogli korzystać z tych rozwiązań prawnych, które w Polsce obowiązują – tłumaczył Marek Sowa. – Dotychczas na terenie naszego regionu wartość inwestycji zagranicznych bezpośrednich przekroczyła – do końca 2007 r. – 10 mld dolarów. W Małopolsce działa ponad 3 tys. spółek z kapitałem zagranicznym, zatrudniających blisko 100 tys. osób.

Na terenie Małopolski funkcjonują trzy specjalne strefy ekonomiczne. Największa to Krakowska Specjalna Strefa Ekonomiczna, mająca 14 podstref (z czego 13 w Małopolsce), o łącznej powierzchni 416 hektarów. W najbliższym czasie strefa ta zostanie powiększona o kolejne 180 hektarów i 5 nowych podstref: w Bochni, Gorlicach, Książu Wielkim, Trzebini oraz Zatorze. Ponadto funkcjonuje tu częściowo Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna z podstrefą w Myślenicach (22 hektary) i Specjalna Strefa Ekonomiczna Euro-park Mielec z podstrefą w Gorlicach (ponad 20 hektarów).

 

Na uzbrojenie środków inwestycyjnych w Małopolsce nie zabraknie pieniędzy – zapewniał Marek Sowa. – Zabezpieczyliśmy spore środki z funduszy europejskich, które jeszcze w tym kwartale zostaną uruchomione. Będą to środki na uzbrojenie stref, rozwój obszarów aktywności gospodarczej. Na razie mamy do dyspozycji 64 mln euro. Marek Sowa dodał także, że wszystkie osoby, które prowadzą działalność gospodarczą w Małopolsce, mogą liczyć na środki w ramach bezpośredniego wsparcia inwestycji, czy to z programu regionalnego, czy Innowacyjna Gospodarka. Podkreślał on, że dostępność tych funduszy jest stosunkowo wysoka – w przypadku programu regionalnego wynosi 140 mln euro, a w ramach programu Innowacyjna Gospodarka – 3 mld euro.

 

Doświadczenia angielskie uczą, że PPP może być stosowane w wielu sektorach, takich jak m.in. transport, ochrona zdrowia, mieszkalnictwo, woda, ścieki, sport, rekreacja, szkolnictwo i to zarówno przy realizacji inwestycji typowo infrastrukturalnych, jak i w świadczeniu usług związanych z tymi sektorami. Z badań wynika, że w Polsce 70 proc. przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego orientuje się w zasadach współpracy w formule PPP. Już niebawem okaże się, czy jest to wystarczający wskaźnik, by skorzystać z nowych rozwiązań prawnych. Zwłaszcza że – według raportu „European Cities & Regions of the Future 2008/2009” („Financial Times”) – Kraków zajął szóste miejsce pośród europejskich miast i regionów z największym potencjałem ekonomicznym oraz najlepszymi perspektywami rozwoju.

 

Czy ten artykuł był dla Ciebie interesujący?