Renesans „wielkiej płyty”. Mieszkania z czasów PRL-u stają się coraz popularniejsze i…drożeją

W Polsce ponad 60 000 bloków określanych jest mianem wielkiej płyty. Pochodzą głównie z lat 70 ubiegłego wieku i mimo że wielu osobom kojarzą się z częstymi usterkami, cienkimi ścianami i niewielkim metrażem, obecnie cieszą się wyjątkowo dużą popularnością. Co na nią wpłynęło?

Jak wynika z danych udostępnionych przez Polski Instytut Ekonomiczny w blokach z tzw. wielkiej płyty mieści się ok. 4 mln mieszkań, które zamieszkuje 12 mln Polaków. Długo nie cieszyły się one zbyt dużą popularnością na rynku wtórnym, obecnie jednak ich oferta bardzo szybko się kurczy, a ceny rosną nawet o 20 – 30 proc. w stosunku rok do roku.

Największym atutem wielkiej płyty jest… cena

Mieszkania zlokalizowane z budynkach z lat 70 i 80 zaczęły wracać do łask w połowie 2023 r. Jak podaje jeden z czołowych portali pośredniczących w sprzedaży nieruchomości, zainteresowanie wielką płytą znacząco wzrosło w sierpniu, czyli miesiąc po ogłoszeniu przez rząd programu „Bezpieczny Kredyt 2 proc.”. Głównym czynnikiem była tutaj cena – mieszkania te można było nabyć o kilka procent taniej, niż nowsze nieruchomości z rynku wtórnego i nawet 20 proc. taniej, niż te oferowane przez deweloperów.

Biorąc pod uwagę aktualne koszty zakupu mieszkania, są to bardzo odczuwalne różnice, szczególnie dla osób dysponujących mniejszych budżetem. Korzystniejszym rozwiązaniem jest dla nich zakup mieszkania w wielkiej płycie, nawet jeśli wymaga ono odświeżenia lub większego remontu, niż nabycie od dewelopera nowej nieruchomości, którą trzeba będzie wykończyć.

Lepsza lokalizacja oraz infrastruktura

Kolejnym czynnikiem przemawiającym za wyborem mieszkań w wielkiej płycie niejednokrotnie jest lokalizacja. Często znajdują się one w znacznie atrakcyjniejszych częściach miasta niż nowe osiedla, a specyfika tworzenia planów zagospodarowania przestrzennego w PRL-u sprawiła, że posiadają świetną infrastrukturę. Podczas gdy na nowych osiedlach (a nawet tych wybudowanych dekadę temu) wciąż brakuje miejsc parkingowych, szkół, przedszkoli czy placów zabaw, stare osiedla posiadają wszystkie te udogodnienia.

Mimo że budynki z wielkiej płyty wielu osobom kojarzą się z niskim standardem wykonania i wykończenia, ich zarządcy zapewniają, że sytuacja ta powoli się zmienia. Większość w nich stopniowo podlega termomodernizacji oraz odświeżeniu elewacji, na bieżąco prowadzone są również prace renowacyjne, mające podnosić komfort życia mieszkańców.

Popyt na mieszkania z wielkiej płyty rośnie, a podaż się kurczy

Duże zainteresowanie mieszkaniami z rynku wtórnego sprawiło, że ich oferta szybko się kurczy. Najbardziej widać to w dużych miastach, takich jak Warszawa. W sierpniu 2023 r. było tam ok. 1700 ofert sprzedaży mieszkań w wielkiej płycie, podczas gdy w styczniu 2024 r. pozostało ich tylko 1300. Co ciekawe, analitycy zaznaczają, że ten rodzaj nieruchomości cieszy się dużym zainteresowaniem nie tylko wśród nabywców prywatnych, ale także wśród inwestorów.

Obecnie, ze względu na wygaśnięcie programu „Bezpieczny Kredyt 2 proc.” obserwujemy pewien przestój, specjaliści zakładają jednak, że jest on chwilowy, szczególnie że nowy rząd zapowiedział start kolejnego programu mającego wspierać mieszkalnictwo.

Mieszkania z wielkiej płyty najszybciej drożeją w Krakowie

Jak to zazwyczaj w takich sytuacjach bywa, nagły wzrost popytu znacząco wpłynął na ceny. Największy ich wzrost zanotowano w Krakowie – obecnie średnia cena ofertowa mieszkania w wielkiej płycie wynosi tam aż 14 013 zł/mkw. W 2023 r. było to 10 331 zł/mkw. co oznacza wzrost aż o 34 proc. w stosunku rok do roku. W 2022 r. średnia cena ofertowa w tym mieście nie przekraczała 10 00 zł/mkw. [1]

Widoczny trend wzrostowy zaobserwowano również w innych miastach, takich jak Warszawa (wzrost cen o 28 proc.), Wrocław (23 proc.), Poznań (23 proc.), Łódź (15 proc.), Szczecin (13 proc.), Gdańsk (14 proc.) czy Katowice (12 proc.)

Specjaliści przewidują, że kolejnego boomu na mieszkania w wielkiej płycie możemy się spodziewać jesienią bieżącego roku, kiedy – według zapowiedzi – ma ruszyć nowy rządowy program „Mieszkanie dla Młodych”.