Podatek od nieruchomości - kto i kiedy musi go opłacać?

Właściciele nieruchomości zobowiązani są uiszczać z tego tytułu podatek od nieruchomości. Pobierany jest on przez samorząd gminny, właściwy dla lokalizacji danej nieruchomości.

Właściciele nieruchomości zobowiązani są uiszczać z tego tytułu podatek od nieruchomości. Pobierany jest on przez samorząd gminny, właściwy dla lokalizacji danej nieruchomości. Jakie obowiązki ciążą w związku z tym na przedsiębiorcach wykorzystujących nieruchomości w ramach prowadzonej działalności gospodarczej?.

Co podlega opodatkowaniu?

Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają:

1) grunty,

2) budynki lub ich części,

3) budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Obowiązkowi temu nie podlegają użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

Podstawę opodatkowania dla gruntów stanowi ich powierzchnia, a w odniesieniu do budynków lub ich części bierze się pod uwagę ich powierzchnię użytkową. Co istotne, jeżeli powierzchnie pomieszczeń lub ich części oraz część kondygnacji mają wysokość w świetle od 1,40 m do 2,20 m, to wówczas zalicza się je do powierzchni użytkowej budynku w 50%. Zaś gdy wysokość ta jest mniejsza niż 1,40 m - powierzchnię tę pomija się.

Natomiast w przypadku budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej podstawę stanowi wartość ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne. Natomiast w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych - ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego. W sytuacji gdy od budowli lub ich części nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych - podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa, określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego.

Kto opłaca podatek?

Do zapłaty podatku od nieruchomości zobowiązani są właściciele nieruchomości, ich samoistni posiadacze, użytkownicy wieczyści gruntów. Dotyczy to również posiadaczy nieruchomości lub ich części, jeżeli to posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem, którym jest Skarb Państwa bądź jednostka samorządu terytorialnego, a także tych, którzy posiadają je bez tytułu prawnego.

Natomiast jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, wówczas stanowi odrębny przedmiot opodatkowania, a obowiązek podatkowy od nieruchomości lub obiektu budowlanego ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach.

Deklaracje na podatek i informacje

Na osobach fizycznych w zakresie po­datku od nieruchomości ciąży obowiązek składania informacji. Natomiast osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej składają deklaracje na podatek od nieruchomości. Powyższe informacje oraz deklaracje sporządza się i składa na formularzach ustalonych przez rady gmin. Formularze można również składać drogą elektroniczną, jeżeli dana gmina przewiduje taki tryb.

Osoby fizyczne składają informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego. Natomiast osoby prawne do dnia 15 stycznia składają organowi podatkowemu deklaracje na podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy. Jeżeli zaś obowiązek podatkowy powstał po tym dniu - w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku. Ponadto mają obowiązek odpowiednio skorygować deklaracje w razie zaistnienia zdarzenia mającego wpływ na wysokość podatku, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tego zdarzenia.

Termin zapłaty

Zasadniczo obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające jego powstanie. Natomiast w przypadku wybudowania nowego budynku obowiązek podatkowy aktualizuje się dopiero z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona.

Podatek od nieruchomości na rok podatkowy od osób fizycznych, ustala w drodze decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Podatek jest płatny w ratach, proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach: do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego.

Osoby prawne wpłacają podatek od nieruchomości, bez wezwania, na rachunek budżetu właściwej gminy, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do dnia 15. każdego miesiąca.

Co ważne, niewpłacona w terminie rata podatku stanowi zaległość podatkową i podlega przymusowemu ściągnięciu wraz z należnymi odsetkami za zwłokę, które naliczane są do dnia zapłaty włącznie.

W przypadku nieruchomości położonych na terenie dwóch gmin podatek od nieruchomości należy odprowadzać do obu gmin. W tym celu trzeba ustalić, jaki procent powierzchni usytuowany jest na terenie danej gminy i wyliczyć należny podatek.

Stawki podatku

Wysokość stawek podatku od nieruchomości ustalają w drodze uchwały poszczególne rady gmin, z tym że nie mogą one przekroczyć określonych kwot. Chodzi o stawki wynikające z obwieszczenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2007 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w 2008 r. (Mon. Pol. nr 47, poz. 557).

Co istotne, rada gminy może różnicować wysokość stawek podatkowych dla poszczególnych rodzajów przedmiotów opodatkowania, uwzględniając w szczególności lokalizację, rodzaj prowadzonej działalności, rodzaj zabudowy, przeznaczenie i sposób wykorzystywania gruntu.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. nr 121, poz. 844 ze zm.).