Odwrócony kredyt hipoteczny i renta dożywotnia

15 października 2013 r. Rząd przyjął propozycje dotyczące świadczeń dla osób, które zdecydują się skorzystać z odwróconego kredytu hipotecznego i renty dożywotniej.

15 października 2013 r. Rząd przyjął propozycje dotyczące świadczeń dla osób, które zdecydują się skorzystać z odwróconego kredytu hipotecznego i renty dożywotniej.

Odwrócony kredyt hipoteczny

Rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy wprowadzają mechanizmy umożliwiające bankom i instytucjom kredytowym oferowanie odwróconych kredytów hipotecznych. Jeżeli rozwiązania proponowane przez rząd wejdą w życie, bank lub inna określona instytucja kredytująca będzie mogła zawrzeć umowę kredytu odwróconego z osobą, która posiada prawo własności całości lub części nieruchomości, prawo użytkowania wieczystego gruntu lub spółdzielcze prawo własności do lokalu. Nie będzie obowiązywał limit wieku. Umowy odwróconego kredytu będą zawierać jedynie banki i instytucje, które podlegają Komisji Nadzoru Finansowego lub organom nadzorczym w macierzystych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Kredyt będzie zawierany w walucie polskiej. Bank, zawierając umowę odwróconego kredytu hipotecznego z seniorem, będzie wypłacał mu określoną w umowie kwotę przez czas określony lub jednorazowo. Senior pozostanie właścicielem nieruchomości lub posiadaczem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i będzie zamieszkiwać w nim do dnia swojej śmierci. Wysokość kwoty odwróconego kredytu hipotecznego będzie uzależniona od rynkowej wartości nieruchomości, określonej przez rzeczoznawcę majątkowego. Dla kredytobiorców zawarcie umowy o odwróconym kredycie hipotecznym ma być traktowane jak zaciągnięcie kredytu. Umowa odwróconego kredytu hipotecznego będzie musiała mieć formę pisemną. Powinny w niej znajdować się informacje dotyczące m.in.: rodzaju kredytu, jego całkowitej wysokości, wartości nieruchomości, wskazania strony, terminów oraz wysokości ustalonych kwot do wypłaty (jednorazowo czy w ratach). Ponadto w umowie mają zostać określone obowiązki kredytobiorcy związane z nieruchomością. W umowie winny znajdować się także informacje dotyczące prawa do przedterminowej spłaty kredytu i procedury tej spłaty, prawa do odstąpienia od umowy, sposobu i terminu wypowiedzenia umowy zarówno przez kredytobiorcę, jak i przez bank. W projektowanej ustawie znajdą się szczegółowe warunki dotyczące sytuacji odstąpienia od umowy zarówno przez kredytobiorcę, jak i instytucję kredytującą. Uzyskane z kredytu środki nie będą stanowić przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W odwróconym kredycie podstawą jego zabezpieczenia ma być hipoteka ustanowiona na nieruchomości lub określonym prawie do nieruchomości. Bankowi lub innej instytucji kredytującej ma przysługiwać roszczenie o przeniesienie własności nieruchomości będącej przedmiotem zawartej umowy odwróconego kredytu hipotecznego. Roszczenie to będzie wymagalne w momencie, gdy wymagalne stanie się roszczenie o zwrot kredytu i podlegać będzie wpisowi do księgi wieczystej. Wygasa ono z chwilą spłaty kredytu lub wygaśnięcia hipoteki.

Renta dożywotnia

Rząd przyjął również na tym samym posiedzeniu propozycję Ministerstwa Gospodarki, które zaproponowało wprowadzenie renty dożywotniej dla osób starszych. Dzisiejsze regulacje zawarte w Kodeksie cywilnym nie chronią bowiem w sposób wystarczający interesów wszystkich osób zwierających tego typu umowy. Stąd potrzeba wzmocnienia praw świadczeniobiorców i zwiększenia wymagań wobec świadczeniodawców. Istota renty dożywotniej polega na tym, że właściciel przenosi na świadczeniodawcę własność nieruchomości w zamian za dożywotnie, okresowe świadczenie pieniężne. Jednocześnie korzystający z tej renty miałby prawo dożywotniego zamieszkiwania w nieruchomości. Interes odbiorcy renty dożywotniej będzie chroniony m.in. przez wprowadzenie możliwości wypowiedzenia umowy, gdy przestanie on choćby czasowo otrzymywać przysługujące mu świadczenie. Senior będzie chroniony również w razie upadłości świadczeniodawcy lub poddania go egzekucji - wówczas będzie mieć prawo dochodzenia różnicy między wartością nieruchomości a sumą wypłaconych już świadczeń. Podmioty zainteresowane oferowaniem renty dożywotniej będą musiały uzyskać zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego. Warunkiem uzyskania zezwolenia będzie spełnienie określonych wymogów organizacyjnych i kapitałowych. W czasie trwania umowy świadczeniodawca będzie mógł zbyć nieruchomość wyłącznie na rzecz innych podmiotów oferujących taką usługę. Zaproponowano ponadto możliwość przenoszenia umów przez podmiot oferujący rentę dożywotnią.

Jak informuje Centrum Informacyjne Rządu, powyższe propozycje będą punktem wyjścia do przygotowania projektu ustawy.