Nowelizacja podziału nieruchomości

Trzon nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami, nad którą pracuje Sejm, ma dotyczyć m.in. regulacji odnoszących się do podziału nieruchomości.

W Sejmie trwają prace nad ustawą o zmianie ustawy, z 21 sierpnia 1997 r., o gospodarce nieruchomościami (DzU z 2004 r., nr 261, poz. 2603, z późn. zm.) oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Została ona skierowana do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej 20 maja 2008 r.

Trzon proponowanej nowelizacji ma zasadniczo dotyczyć regulacji odnoszących się do podziału nieruchomości.

Zgodnie z proponowanym nowym brzmieniem art. 94 ust. 1 i 2 cytowanej wyżej ustawy, w przypadku braku planu miejscowego, jeżeli nieruchomość jest położona na obszarze nieobjętym obowiązkiem sporządzenia tego planu, podziału nieruchomości można dokonać, jeśli nie jest on sprzeczny z przepisami odrębnymi. Przy czym, jeżeli dla nieruchomości podlegającej podziałowi wydano decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i decyzja ta obowiązuje w dniu złożenia wniosku o podział, podziału można dokonać, gdy jest on zgodny z warunkami zabudowy i zagospodarowania terenu, określonymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Jednak jeśli nie został uchwalony plan miejscowy dla obszarów objętych – na mocy przepisów odrębnych – obowiązkiem sporządzenia takiego planu, podział nieruchomości może nastąpić po wejściu w życie tego planu.

Zgonie z nowelizowanym brzmieniem art. 96 cytowanej ustawy, podziału nieruchomości dokonuje się na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny. Do wniosku należy dołączyć – jak dotychczas – dokument stwierdzający tytuł prawny do nieruchomości, wypis z katastru nieruchomości oraz kopię mapy katastralnej, protokół z przyjęcia granic nieruchomości, mapę z projektem podziału, pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na podział nieruchomości, w przypadku nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków – decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku planu miejscowego – wykaz zmian gruntowych, wykaz synchronizacyjny – jeżeli oznaczenie działek gruntu w katastrze nieruchomości jest inne niż w księdze wieczystej. Przy tym – tak samo jak do tej pory –jeżeli nieruchomość jest przedmiotem współwłasności lub współużytkowania wieczystego, podziału można dokonać na wniosek wszystkich współwłaścicieli albo współużytkowników wieczystych. Przepis art. 199 kc stosuje się zaś odpowiednio, jedynie poza wypadkami, gdy o podziale orzeka sąd.

Według proponowanej nowelizacji, podziału nieruchomości dokonuje się na podstawie zatwierdzającej podział decyzji wójta, burmistrza albo prezydenta miasta, wydanej nie później niż w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia wniosku. Równocześnie, jeżeli w tym terminie nie zostanie wydana decyzja w sprawie podziału nieruchomości, podział nieruchomości następuje z mocy prawa z upływem tego terminu – o ile nie jest sprzeczny z przepisami ustawy lub przepisami odrębnymi. W tym wypadku wójt, burmistrz albo prezydent miasta, w terminie 7 dni – licząc od dnia, w którym upłynął wyżej wskazany termin – powinien wydać decyzję w sprawie podziału nieruchomości z mocy prawa albo też decyzję stwierdzającą, że podział nieruchomości nie nastąpił z mocy prawa. Niedotrzymanie przez organ administracji tego terminu może spowodować, że organ wyższego stopnia wymierzy wójtowi, burmistrzowi albo prezydentowi miasta, w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie, karę w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki.

Ponadto, zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 97a, podziału nieruchomości można dokonać z urzędu, jeżeli jest on niezbędny do realizacji celów publicznych lub nieruchomość stanowi własność gminy i nie została oddana w użytkowanie wieczyste. Jednocześnie proponowany art. 97b wskazuje zasady dokonywania z urzędu podziału nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, zgodnie z którymi:

• informację o zamiarze dokonania podziału wójt, burmistrz albo prezydent miasta podaje do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości oraz na stronach internetowych urzędu gminy, a także przez ogłoszenie w prasie o zasięgu ogólnopolskim;
• jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia nie zgłoszą się osoby, którym przysługują prawa rzeczowe do nieruchomości, można wszcząć postępowanie w sprawie podziału nieruchomości;
• po bezskutecznym upływie tego dwumiesięcznego terminu wójt, burmistrz albo prezydent miasta może wydać decyzję zatwierdzającą podział nieruchomości;
• decyzja podlega ogłoszeniu w sposób określony w art. 49 kpa, czyli poprzez obwieszczenie lub w inny zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób.

Zgodnie z proponowaną nową treścią (art. 98b cytowanej ustawy), właściciele albo użytkownicy wieczyści nieruchomości ukształtowanych w sposób uniemożliwiający ich racjonalne zagospodarowanie mogą złożyć zgodny wniosek o podział tych nieruchomości na działki gruntu, w celu dokonania zamiany praw do wydzielonych działek gruntu, umożliwiającej ich racjonalne zagospodarowanie. W tej sytuacji podział następuje na wniosek osób, którym przysługują jednorodne prawa do tych nieruchomości, przy czym do wniosku należy dołączyć, złożone w formie aktu notarialnego, zobowiązanie, że właściciele albo użytkownicy wieczyści dokonają – w drodze zamiany – wzajemnego przeniesienia praw do części ich nieruchomości, które weszły w skład nowo wydzielonych działek gruntu. W razie nierównej wartości zamienianych części nieruchomości można będzie, jak dotychczas, zastosować dopłaty.

powrót do listy artykułów