Nowe prawo zabudowy

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt nowej instytucji prawnej - prawa zabudowy. Proponowane założenia trafiły do uzgodnień międzyresortowych.

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt założeń ustawy o zmianie ustawy Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw, efektem czego ma być wprowadzenie nowej instytucji prawnej - prawa zabudowy. Projekt trafił teraz do uzgodnień międzyresortowych.

Ministerstwo zakłada, że po wprowadzeniu prawa zabudowy inwestor będzie mógł wznieść budowlę na cudzym gruncie, stając się właścicielem budynków i urządzeń, co będzie odstępstwem od obowiązującej zasady, zgodnie z którą właściciel gruntu jest właścicielem wszystkiego, co jest z nim trwale związane. Prawo zabudowy ma stanowić uprawnienie do korzystania z cudzej nieruchomości, polegające na możliwości swobodnego decydowania przez uprawnionego o eksploatacji przedmiotów, których jest właścicielem, a nie na samym korzystaniu z gruntu. Samo ustanowienie prawa zabudowy nie będzie wykluczać możliwości eksploatacji gruntu przez jego właściciela. Na treść prawa zabudowy będą składać się: prawo do korzystania z budynków lub innych urządzeń trwale związanych z gruntem, a także do wzniesienia takich budynków lub innych urządzeń na, nad lub pod nieruchomością gruntową. Zakłada się, że budynki i urządzenia istniejące w chwili ustanowienia prawa zabudowy oraz wzniesione na, nad lub pod gruntem w czasie istnienia tego prawa stanowić będą przedmiot własności uprawnionego.

Prawo zabudowy miałoby być ustanawiane na minimum 30 lat, ale nie dłużej niż na 100 lat. Zakłada się możliwość przedłużenia prawa w drodze dobrowolnej umowy. Właścicielowi gruntu przysługiwałoby wynagrodzenie jednorazowe lub okresowe w zależności od ustaleń między stronami. Strony mogą też określić tylko podstawę do ustalenia wynagrodzenia. Możliwe będzie jednak również ustanowienie prawa nieodpłatnie. Zabudowca będzie korzystać z nieruchomości gruntowej zgodnie z przeznaczeniem zabudowy (z całej nieruchomości bądź z jej części), jednakże prawo zabudowy powinno być wykonywane w taki sposób, aby jak najmniej utrudniać korzystanie z obciążonej nieruchomości gruntowej. Należy również podkreślić, że zabudowca mógłby rozporządzać swoim prawem np. je sprzedać, ustanowić służebność, użytkowanie oraz hipotekę.

Prawo zabudowy podlegać ma też dziedziczeniu. Umowa miedzy stronami powinna określać oznaczenie i powierzchnię nieruchomości, w granicach której jest ustanawiane prawo zabudowy, powierzchnię, na której maja być posadowione budynki lub inne urządzenia, zakres uprawnień objętych tym prawem oraz wzajemnych świadczeń pomiędzy właścicielem a uprawionym, oraz czas, na jaki prawo zabudowy jest ustanowione. Umowa będzie wymagać zachowania formy aktu notarialnego, a prawo zabudowy ma powstawać z chwilą wpisu w księdze wieczystej.