Norma oznacza bezpieczeństwo

W celu zagwarantowania wysokich standardów bezpieczeństwa w użytkowaniu produktów od 1 maja 2005 roku wszystkie bramy garażowe sprzedawane na rynku europejskim muszą spełniać określone wymogi.

W celu zagwarantowania wysokich standardów bezpieczeństwa w użytkowaniu produktów od 1 maja 2005 roku wszystkie bramy garażowe sprzedawane na rynku europejskim muszą spełniać określone wymogi. Wszystkie wytyczne dotyczące spełniania tych wymogów są zawarte w normie europejskiej EN 13 241-1. Aby zaznaczyć zgodność danego produktu z normą, producent musi umieścić na produkcie oficjalny symbol CE.

Symbol CE i norma europejska

Istnieje wiele produktów, które muszą posiadać symbol CE przed dopuszczeniem ich do sprzedaży i użytkowania w krajach UE i EFTA. Są to m.in.: zabawki, materiały budowlane, maszyny i produkty z zakresu elektroniki i medycyny. Program wprowadzania symbolu CE został przyjęty w 1993 roku przez Radę Ministrów UE, a obecnie objętych jest nim ponad 20 grup produktów. Symbol CE jest dla konsumenta gwarancją, że produkt spełnia podstawowe standardy zdrowia i bezpieczeństwa UE, jak również gwarancją dla producenta, że produkt odznacza się wysoką jakością.
W przypadku bram garażowych szczegółowe wytyczne dotyczące wymogów bezpieczeństwa użytkowania zawiera norma europejska EN 13241-1. Wszystkie produkty tej branży wyprodukowane po 1 maja 2005 roku muszą być oznaczone przez producenta symbolem CE, zgodnie z wymogami EN 13241-1. Oprócz bram dla obiektów mieszkalnych wyznacza ona również wymogi dla bram w obiektach handlowych i przemysłowych.
Dodatkowo, EN 13 241-1 zawiera wymogi dotyczące przeprowadzenia przez zewnętrzny instytut przeglądu i oceny ochrony bram przed wodą i wiatrem, odporności na napór wiatru, wartości izolacji i wielu innych aspektów bezpieczeństwa. Instytut certyfikujący ma również obowiązek przeprowadzenia inspekcji fabrycznej kontroli produkcji w celu zapewnienia jednolitej produkcji testowanego produktu.
Nadany produktom symbol CE gwarantuje, że podczas produkcji i użytkowania danego produktu zadbano o zdrowie i bezpieczeństwo, jak również to, że nienaruszona pozostaje niezależność producenta. To od niego zależy bowiem, czy zastosuje niniejszy system, jak również, w jaki sposób uzyska zgodność swego produktu z daną normą. Z tego też powodu istnieje wiele możliwości spełnienia wymogów odpowiedniej normy.

Podstawowe wymogi bezpieczeństwa bram garażowych

Ochrona przed opadaniem skrzydeł bram otwierających się pionowo
W każdym przypadku skrzydła bram otwierających się pionowo muszą być wyposażone w mechanizm ochronny przed opadaniem lub niekontrolowanymi ruchami w razie uszkodzenia pojedynczej części w systemach zawieszenia lub wyważania. Urządzenia zabezpieczające blokują bramę w przypadku pęknięcia sprężyny skrętnej i może ona wówczas zostać otwarta tylko do pozycji pełnego rozwarcia.
Bramy mogą być również wyposażone w dwie niezależne linki nawojowe, każda o wytrzymałości na obciążenia kilkakrotnie przewyższającej ciężar bramy (na wypadek zerwania jednej z linek). W rezultacie brama jest zabezpieczona nawet bez urządzenia blokującego.

Odpowiednia odporność na napór wiatru
Odporność na napór wiatru danej klasy oznacza, że w wyniku naporu brama nie wykazuje oznak składania się, trwałej deformacji, wypadnięcia z prowadnic lub innych, które mogą ujemnie wpłynąć na funkcjonalność i bezpieczeństwo.
Klasyfikacja odporności na napór wiatru jest zazwyczaj wyszczególniona na deklaracji zgodności i tabliczce znamionowej bramy.

Brak niebezpiecznych substancji
Materiały zastosowane w wyprodukowanych bramach nie mogą wytwarzać żadnych niebezpiecznych substancji w ilości przekraczającej maksymalny dopuszczalny poziom wyznaczony przez stosowny europejski standard dotyczący materiału i/lub przez jakiekolwiek regulacje państwowe.

Zabezpieczenia przed niekontrolowanymi ruchami skrzydeł bram otwierających się pionowo
Skrzydła bram otwierających się pionowo nie mogą się poruszać w niekontrolowany lub niebezpieczny sposób. Ruch bramy podczas normalnego użytkowania może zostać zatrzymany w każdej pozycji.
W tym przypadku jako zabezpieczenia najczęściej używa się indywidualnie skonfigurowanych i wyprodukowanych sprężyn skrętnych, które zapewniają wyważenie w każdej pozycji, zapobiegając niekontrolowanym ruchom bramy.

Zabezpieczenie przed niezamierzonymi ruchami wywołanymi wiatrem
Wymogi nakazują wyposażenie bramy w system ochrony prowadzenia, który zapobiega przesuwaniu skrzydeł i będzie w stanie utrzymać się w pozycji ustawienia. Konstrukcja każdej bramy garażowej powinna chronić przed wpływem wiatru lub podobnej siły zewnętrznej, która może być przyczyną obrażeń lub szkody w wyniku przemieszczenia skrzydła.

Zabezpieczenia przed zatrzaśnięciami i przycięciami
Szczeliny, które pojawiają się podczas zamykania skrzydeł bramy, mają być wyeliminowane lub zabezpieczone do wysokości 250 cm nad poziomem podłogi lub innym poziomem dostępu.
Rolę zabezpieczenia pełnią tu zazwyczaj odpowiednio wyprofilowane krawędzie, które minimalizują ryzyko zatrzaśnięcia jakiegokolwiek obiektu między segmentami. Pionowy system prowadzenia posiada zamknięte ukośne prowadnice, które uniemożliwiają zatrzaśnięcie jakiegokolwiek przedmiotu pomiędzy systemem prowadzenia a segmentem bramy. Rolki bramy mogą być również wyposażone w specjalne osłony zapobiegające zatrzaśnięciu.

Środki ostrożności dla materiałów przezroczystych
Przezroczyste elementy w skrzydłach bramy powinny być zaprojektowane w taki sposób, by w normalnych warunkach użytkowania pozostały w pełni zabezpieczone.
W przypadku rozbicia materiału przezroczystego, nie powinny się pojawić żadne ostre odłamki, tnące krawędzie lub inne niebezpieczne występy.

Bezpieczeństwo instalacji i użytkowania
Bramy muszą być instalowane i konserwowane w taki sposób, by zapewnić satysfakcjonujące i bezpieczne użytkowanie w przewidzianych okolicznościach i w wymaganych warunkach eksploatacji.
Niektóre firmy zatrudniają własny wyszkolony personel do instalacji i serwisowania bram. W przypadku bram sprzedawanych bez instalacji zazwyczaj dostarczana jest instrukcja instalacji, użytkowania i konserwacji.

Zabezpieczenie przed zablokowaniem
Siły działania wytwarzane przez skrzydła bramy z napędem elektrycznym muszą utrzymywać się na bezpiecznym dla użytkowników poziomie. Zgniatanie, odkształcanie i punkty wciągania wytwarzane przez skrzydła bramy podczas normalnego użytkowania muszą zostać wyeliminowane lub zabezpieczone.
Jeśli brama napotka jakąkolwiek przeszkodę, powinna się natychmiast wyłączyć lub powrócić do pozycji poprzedniej. Zadanie to pełnią specjalnie zaprojektowane systemy pneumatyczne. Wyjątkiem są tu bramy wyposażone w funkcję otwierania z monitorowaniem napędu elektrycznego.

Zabezpieczenie przed podnoszeniem ludzi
Bramy otwierające się do góry, nieobsługiwane w trybie „przytrzymaj przycisk” (hold-to-run), nie mogą być w stanie podnieść dorosłego lub nawet dziecka w sposób niebezpieczny. Tutaj często spotykanym zabezpieczeniem jest szereg fotokomórek bezpieczeństwa, które uniemożliwiają podniesienie człowieka przez bramę.

Zabezpieczenie źródła energii
Wszystkie zagrożenia wynikające ze źródła energii użytego do zasilania prądem muszą być wykluczone lub zabezpieczone. W toku normalnego użytkowania, jak i podczas niewłaściwego zastosowania możliwego do przewidzenia, wykluczone lub zabezpieczone powinno być: porażenie prądem elektrycznym oraz pożar wynikły z przegrzania lub rozerwania w wyniku hydraulicznego bądź pneumatycznego nadciśnienia.

Przejście poza normalne położenie graniczne
Brama powinna zatrzymać się automatycznie w pozycji końcowej i pozostać w stanie bezpiecznym. W przypadku wydania polecenia „stop” ruch bramy powinien zostać zatrzymany.
Najczęściej bramy są wyposażone w przyciski ograniczające, które zatrzymują bramę w pozycjach pełnego otwarcia i zamknięcia. Jeśli wymienione przyciski nie zadziałają, podłoga lub mechaniczny hamulec bezpieczeństwa sprężyn na pionowym prowadzeniu musi zatrzymać ruch bramy.
Silnik przekładniowy może być wyposażony we wbudowany mechanizm sprzężenia zabezpieczający bramę przed przeładowaniem i automatyczny program monitorujący czas bieżący zatrzyma wówczas silnik.
Z kolei sterowanie elektryczne bramy powinno wyświetlać błąd i być wyzerowane po ustaleniu powodu awarii przycisku ograniczającego.

Możliwość obsługi ręcznej
Większość bram z napędem elektrycznym jest wyposażonych w kołowrót łańcuchowy lub mechanizm rozłączania. Może on posłużyć do ręcznej obsługi bramy w przypadku odłączenia lub awarii zasilania elektrycznego do napędu.
Jeśli w bramie z napędem elektrycznym jest dostępna opcja obsługi ręcznej, musi ona być zaprojektowana w taki sposób, że jej wykorzystanie nie będzie ryzykowne.

Ochrona przed zatrzaśnięciem
W bramach o napędzie elektrycznym, nie może dojść do zatrzaśnięcia, nawet w wypadku awarii napędu lub wyłączenia zasilania prądem. W pomieszczeniach, gdzie brama jest jedyną drogą wyjścia, musi ona być wyposażona w system umożliwiający ręczną obsługę.

Zabezpieczenie drzwi przejściowych
Każda brama o napędzie elektrycznym z wbudowanymi drzwiami przejściowymi powinna być zawsze wyposażona w przycisk, który odłącza zasilanie prądem przy otwartych i niezabezpieczonych drzwiach przejściowych.
Ruch bramy powinien być natychmiast uniemożliwiony, jeżeli drzwi przejściowe są otwarte i niezabezpieczone. Zapobiega to wypadkom podczas otwierania bramy głównej z otwierającymi się drzwiami przejściowymi mogącymi wyrządzić szkodę.