Na słońce i niepogodę

Małgorzata Piotrowska | 2004-08-06

Elewacja pomalowana farbą powinna przetrwać wiele lat

Farby elewacyjne nie tylko zdobią, ale przede wszystkim chronią ściany przed niekorzystnym działaniem czynników atmosferycznych.

Elewacja pomalowana farbą powinna przetrwać wiele lat i wyglądać ładnie i czysto. Powłoki farb elewacyjnych muszą zatem być odporne na działanie niekorzystnych czynników atmosferycznych, odznaczać się dobrą przepuszczalnością pary wodnej i dwutlenku węgla, odpornością na spękania i na zmiany temperatur. Ponadto powinny być odporne na porastanie mchem, algami czy grzybami i wykazywać jak najmniejszą nasiąkliwość, aby nie dochodziło do zawilgocenia ścian podczas deszczów. Powinny również być odporne na mycie i szorowanie.

Obecnie na rynku jest wiele rodzajów farb elewacyjnych – silikonowe, akrylowe, silikatowe, wapienne. Najpopularniejsze są farby silikonowe i akrylowe oraz ich mieszanki (silikonowo-akrylowe).

Farby akrylowe

Produkowane są na bazie żywic akrylowych. Bardzo dobrze trzymają się podłoża. Mogą być wodorozcieńczalne lub rozpuszczalnikowe. Tymi pierwszymi można malować niemal wszystkie podłoża, natomiast rozpuszczalnikowe najlepiej nadają się do odnawiania starych elewacji. Farby akrylowe są elastyczne i odporne na zabrudzenia, ale charakteryzują się mniejszą przepuszczalnością pary w stosunku do farb silikatowych czy silikonowych. Nie nadają się na podłoża silikatowe i tynk wapienny. Atlas oferuje 654 kolory farb akrylowych pod nazwą Arkol E. Te farby służą do malowania zewnętrznych powierzchni i podłoży betonowych, tynków cementowych oraz cementowych cienkowarstwowych tynków mineralnych i dyspersyjnych.

Farba akrylowa tworzy na elewacji matową, gładką powłokę, bez zmarszczek i spękań, przepuszczalną dla powietrza, odporną na zmywanie wodą, opady atmosferyczne oraz zwietrzenia. Świeże tynki mineralne, także cienkowarstwowe, należy malować po upływie 4-6 tygodni. Farbę można nanosić wałkiem, pędzlem lub metodą natryskową. Przy jednokrotnym malowaniu zużywa się średnio 1 litr farby na ok. 7 m kw. (zaleca się dokładne określenie zużycia na podstawie próby).

Farby silikonowe

Spoiwem w nich są żywice silikonowe, czyli polimery zawierające w swych łańcuchach cząsteczki krzemu. Farby silikonowe mogą być wodorozcieńczalne lub rozpuszczalnikowe. Mają doskonałą przyczepność do podłoża. Są paroprzepuszczalne, odporne na ścieranie i promieniowanie ultrafioletowe (promienie UV powodują płowienie farb). Charakterystyczną cechą farb silikonowych jest pełna hydrofobowość, czyli odporność na wodę z opadów atmosferycznych. Farby te dobrze chronią ścianę przed wnikaniem wody. Ponadto mają właściwości samoczyszczące. Na farbie silikonowej gromadzi się niewiele zanieczyszczeń, bo jej powierzchnia po wyschnięciu jest antyadhezyjna i elektrostatycznie obojętna. Oznacza to, że drobiny kurzu nie są przez nią przyciągane, a jak już przylgną, to i tak trzymają się bardzo słabo. Spływająca w postaci kropel woda bez trudu je ze sobą zabierze, pozostawiając ścianę czystą. Farby silikonowe stosuje się na podłoża mineralne: tradycyjne tynki cementowo-wapienne i cienkowarstwowe, beton, cegłę, płyty włóknowo-cementowe. Można je również nakładać na stare powłoki z innych farb (niezależnie od ich rodzaju), jeżeli tylko mocno trzymają się podłoża. Są one bardzo elastyczne i odporne na czynniki atmosferyczne. Mają trwałe żywe kolory. W ofercie Atlasa farby silikonowe noszą nazwę ARKOL N i występują również w 654 kolorach.

Podłoże pod Atlas Arkol N należy zagruntować, można to zrobić przy pomocy Arkola NX lub preparatu Atlas Silstop. W wypadku Silstopa należy sprawdzić, czy poszczególne warstwy odporne są na działanie rozpuszczalników organicznych.

Farby silikatowe (krzemianowe)

To farby wodorozcieńczalne na bazie potasowego szkła wodnego. Są trwałe i bardzo odporne na szkodliwe wpływy atmosferyczne. Odznaczają się dobrą paroprzepuszczalnością i właściwościami hydrofobowymi (woda po nich spływa), nie rozwijają się też na nich glony ani porosty. Nie można ich nakładać na ścianę pokrytą wcześniej farbą akrylową bądź silikonową. Można natomiast nimi malować powierzchnie, które były wcześniej malowane farbami tego samego rodzaju lub farbą wapienną. Malowanie farbami silikatowymi nie jest łatwe, dlatego lepiej zlecić tę pracę specjaliście.

W przeciwieństwie do innych farb mają one ograniczoną liczbę kolorów. Grupa Atlas ma w swojej ofercie również farbę silikatową pod nazwą Atlas Arkol S w 355 kolorach. Stosuje się ją wraz z preparatem gruntującym Atlas Arkol SX. Arkol S doskonale nadaje się na zewnątrz i do renowacji wnętrz oraz malowania pierwotnego. Pasty pigmentowe używane w systemach barwienia zapewniają kolorom trwałość. Pozwalają uzyskać wiele odcieni i utrzymują paletę kolorów w spokojnej tonacji pastelowej, odpowiedniej dla budynków zabytkowych. Przed malowaniem starej fasady, zaleca się zmyć ją wodą pod ciśnieniem. Po wyschnięciu, podłoże należy bezwzględnie zagruntować preparatem silikatowym Atlas Arkol SX. Zapewni to farbie silikatowej prawidłowe wysychanie i zapobiegnie odciąganiu z niej wody. Powłoka wykonana z farby silikatowej jest przepuszczalna dla pary wodnej i doskonale oddaje fakturę malowanych powierzchni. Dużą zaletą farb silikatowych jest odporność na zabrudzenia z uwagi na brak ładunku elektrostatycznego.

Farby wapienne

Farby wapienne są roztworami mleka wapiennego. Spoiwem w nich jest wapno gaszone. Mają postać pasty, do której już na budowie dodaje się pigmenty nadające kolor. Można też kupić farbę kolorową gotową do użycia. Obecnie farby wapienne stosuje się bardzo rzadko, czasem jednak są niezastąpione, np. do renowacji obiektów zabytkowych (farba wapienna jest jedyną farbą przeznaczoną bez ograniczeń do malowania obiektów zabytkowych).Charakteryzuje się ona bardzo dobrą przepuszczalnością pary wodnej, wysoką wodochłonnością i brakiem połysku. Jej wadą jest duża nasiąkliwość.

Farby cementowe

Farby cementowe są suchymi mieszankami. Spoiwem w nich są jasne odmiany cementu z dodatkiem polimerów, które poprawiają przyczepność i elastyczność. Farb tych używa się głównie do malowania tradycyjnych tynków cementowo-wapiennych, surowego betonu i podłoża kamiennego. To najtańsze z farb elewacyjnych – odporne na wodę, paroprzepuszczalne, ale nasiąkliwe.

Maluj z głową

Wybierz właściwą farbę, przeznaczoną na podłoże, które chcesz malować.
Sprawdź paroprzepuszczalność farby (musi być dopasowana do rodzaju tynku) i hydrofobowość.
Przygotuj podłoże i zastosuj preparat gruntujący.
Przygotuj farbę, tzn. rozcieńcz ją zgodnie z zaleceniami producenta i wymieszaj dokładnie za pomocą wiertarki z mieszadłem.
Maluj w sprzyjających warunkach pogodowych, zwracając uwagę na temperaturę podłoża i otoczenia.
Maluj metodą krzyżową – prowadź pędzel lub wałek poziomo, a następnie pionowo, rozpocznij od góry elewacji.
Zachowuj przerwy między kolejnymi warstwami zgodnie z instrukcją producenta.
Nie zostawiaj nie domalowanej ściany, jeżeli malowanie dokończysz następnego dnia, farba może mieć nieco inny odcień.
Zabezpiecz świeżo pomalowane ściany, osłoń przed deszczem, nadmiernym nasłonecznieniem, zapyleniem.