„Mieszkanie na start”. Sprawdź, czy i ile zyskasz

„Mieszkanie na start” to alternatywa nowej ekipy rządzącej dla sztandarowego projektu Prawa i Sprawiedliwości - „Bezpieczny Kredyt 2 proc.”. Kto i jaką pomoc będzie mógł uzyskać? Odpowiadamy.

Alternatywa dla „Bezpiecznego Kredytu 2 proc.”

Koniec 2023 r. łączył się z zamknięciem rządowego programu pomocowego „Bezpieczny Kredyt 2 proc.”. Cieszył się on tak dużym zainteresowaniem, że tylko od lipca do grudnia ubiegłego roku wykorzystano połowę z puli środków przeznaczonej na 2024 r. Przypomnijmy, że mowa aż o 470,5 mln zł. W ramach „Bezpiecznego Kredytu 2 proc.” złożono 102 tys. wniosków. Podpisanych zostało z kolei 52 tys. wniosków.

Wyczerpanie limitu i zmiana władzy po wyborach parlamentarnych doprowadziły do zamknięcia programu. Od połowy 2024 r. ma ruszyć nowa propozycja pomocy ze strony państw, która dedykowana jest tym Polakom, którzy chcą kupić własną nieruchomość, a nie mogą sobie w stanie na to pozwolić. Na imię jej: „Mieszkanie na start”. Choć eksperci rynku nieruchomości mówią, że trudno porównać oba programy, trudno od nich całkowicie uciec.

Największe dopłaty dla rodzin 2 + 3

Najwięcej na „Mieszkaniu na start” zyskają rodziny z dziećmi. Warto zaznaczyć tutaj, że mowa tu szczególnie o małżonkach z przynajmniej trójką potomków. Będą mogli oni liczyć na kredyt o opracowaniu 0 proc. w pierwszej dekadzie spłaty. Po 10 latach dopłat kredytobiorcy powrócą do normalnej raty, która uzależniona będzie wysokości stóp procentowych w tym czasie. Takie rodziny, które z dużą dozą prawdopodobieństwa posiadają dom lub mieszkanie, będą mogły przeznaczyć pożyczone środki np. na wymianę nieruchomości na większą.

W przypadku zaciągnięcia kredytu na 400 tys. zł rata dla rodziny wielodzietnej wyniesie się według warunków nowego rządowego programu 1333 zł. Rata kredytu hipotecznego poza „Mieszkaniem na start” osiągnęłaby ok. 3713 zł. Oznacza to kwotę dwukrotnie wyższą. Szacowana kwota dopłat przez 10 lat udziału w programie wyniosłaby dla rodziców z trójką dzieci 228 956 zł.

Single na końcu stawki. Najniższe dopłaty dla tych, którzy nie tworzą własnych rodzin

Na najmniejsze wsparcie rządzących liczyć będą mogli single. Oznacza to zdecydowanie niższe dopłaty niż w przypadku par z dziećmi, jednak warunki wciąż będą bardziej atrakcyjne niż w przypadku standardowych kredytów hipotecznych. Do pożyczek dla singli doliczane będą odsetki, jednak nie będą one zbyt wysokie. Mowa o oprocentowaniu na poziomie 1,5 proc. Dopłaty mają sprawić, że będzie ono niższe niż w przypadku poprzedniego programu pomocowego „Bezpieczny Kredyt 2 proc.”. Single, chcący wziąć pożyczkę na mieszkanie w wysokości 400 tys. zł, będą musieli przygotować się na miesięczne raty wynoszące ok. 2772 zł. W przypadku standardowego kredytu poza programem ta kwota wzrosłaby aż do 3713 zł. - Zaletą w porównaniu do starego programu będzie również to, że kredyt będzie można uzyskać na dowolną kwotę. Będzie ją ograniczała tylko zdolność kredytowa uczestnika — mówi główny analityk Expandera, Jarosław Sadowski.

Dopłaty dla singli będą jednak limitowane. O kwotach w pełnej wysokości mówić będzie można jedynie w sytuacji, kiedy dochód kredytobiorcy nie przekroczy 10 tys. brutto, a kwota pożyczki nie będzie wyższa niż 200 tys. zł. Pierwsza z malejących rat wyniesie wówczas 917 zł. Całkowita kwota dopłat w ciągu 10 lat, w jakich udzielane będzie takiej osobie rządowe wsparcie, osiągnie ok. 90 428 zł. Bez tej pomocy kwota pierwszej raty pożyczki wzrosłaby aż do 1857 zł.

Limity. Co ograniczy dopłaty?

Wyższe dochody oznaczają niższe dopłaty. W przypadku kredytu w wysokości 200 tys. zł, jeśli singiel zarabiać będzie 11 tys. brutto, dopłaty do jego pożyczki będą co miesiąc niższe o 500 zł. Pierwsza z malejących rat to więc w takiej sytuacji 1417 zł, natomiast suma wszystkich dopłat to już jedynie 30 428 zł. Przekroczenie limitu dochodu skutkowałoby z kolei całkowitym odebraniem praw do dopłat do rat pożyczki hipotecznej.

Na ograniczenie czy zablokowanie dopłat wpływ będzie miała również kwota kredytu. W przypadku singla limit ten sięga 200 tys. zł. Są jednak odstępstwa od tej reguły. 220 tys. zł — to maksymalna kwota dla miast, w których ceny mieszkań są droższe o ponad 15 proc. od średniej ceny nieruchomości w Polsce. Chodzi m.in. o stolce niektórych województw. W przypadku ośrodków miejskich, gdzie za lokal mieszkaniowy trzeba zapłacić o 30 proc. więcej niż średnia krajowa, limit kwoty pożyczki z dopłatami wzrośnie do 240 tys. zł. - Załóżmy, że mamy do czynienia ze standardową sytuacją, czyli singiel kupuje mieszkanie w takim miejscu, w którym limit wynosi 200 tys. zł, a jego dochody są niższe niż 10 tys. zł brutto. Kredyt na start chce jednak zaciągnąć na 400 tys. zł. W takim przypadku pierwsza z rat malejących wyniesie 2 773 zł, a suma dopłat 90 428 zł. Suma dopłat będzie więc dokładnie taka sama jak w przypadku singla, który chce pożyczyć 200 tys. zł. Rata wciąż będzie jednak dużo niższa niż dla zwykłego kredytu na 400 tys. zł, która wyniosłaby 3 713 zł. Z drugiej jednak strony będzie zauważalnie wyższa niż rata dokładnie takiego samego kredytu na start, ale zaciąganego przez parę, czy rodzinę z dziećmi — wyjaśnia Jarosław Sadowski.

Pary bez dzieci. Czy mogą liczyć na dopłaty do kredytu?

Osoby w związkach mogą liczyć na lepsze warunki kredytowe niż single. Oprocentowanie pożyczki na mieszkanie w wysokości 400 tys. zł pary bez dzieci wyniesie 1,5 proc., podobnie jak w przypadku tych, którzy zaciągają kredyty sami. Różna jest natomiast już wysokość miesięcznych rat. Pierwsza rata pary, która nie posiada potomstwa, wyniesie 1833 zł. Oznacza to, że te zapłacą bankowi o 940 zł mniej niż singiel. Suma dopłat dla pary też jest znacznie wyższa. 180 856 zł — to kwota, którą w okresie pierwszych 10 lat wesprze ich państwo. Jest ona dokładnie dwukrotnie wyższa w porównaniu to sumy dopłat w takim samym okresie dla osoby samotnej.

Miejsce, gdzie znajduje się nieruchomość, będzie miało znaczenie także w przypadku par. Standardowy limit pożyczki będzie w takiej sytuacji wynosił 400 tys. zł. Dla miast, w których ceny mieszkań o ponad 15 proc. przewyższają średnią cenę nieruchomości w kraju, będzie to już 440 tys. zł. 480 tys. zł — tyle wyniesie limit w miejscach, gdzie za lokale mieszkaniowe trzeba zapłacić o ponad 30 proc. więcej, niż wynosi średnia cena dla całej Polski.

Sytuacja par z Warszawy a tych z mniejszych polskich miast. Czy różnica jest widoczna?

Jeśli więc dwie pary będą chciały zaciągnąć kredyt na 600 tys. zł, korzystając przy tym z rządowego programu wsparcia „Mieszkanie na start”, a jedna z nich zdecyduje się na zakup w stolicy, druga zaś wybierze nieruchomość w mieście, gdzie ceny zbliżone są do średniej krajowej, dopłaty będą znacznie się różnić. Pierwsza para będzie mogła liczyć na dopłaty, które naliczane będą do kwoty 480 tys. zł. Druga już zaledwie do 400 tys. zł. Rata pary, która zdecyduje się na zamieszkanie w Warszawie, osiągnie 3314 zł. Ta, która wybierze mniejsze miasto, będzie musiała przygotować swój domowy budżet na kwotę wynoszącą 3690 zł miesięcznie.

Oznacza to, że w pierwszym przypadku suma wszystkich dopłat osiągnie 217 027 zł, a w drugim jedynie 180 856 zł w ciągu dekady. - We wszystkich przypadkach przyjęliśmy okres kredytowania wynoszący 25 lat. Wyliczając sumę dopłat, przyjęliśmy, że przez cały okres 10 lat oprocentowanie standardowe wynosiłoby 7,14 proc. Należy też dodać, że wyliczeń dokonaliśmy na podstawie dostępnych obecnie informacji o programie. Te mają dość ogólny charakter i założenia mogą się jeszcze zmienić — wyjaśnia ekspert rynku nieruchomości.

Rządzący zapowiadają uruchomienie programu „Mieszkanie na start” w połowie roku 2024. Szczegółowe informacje o tym, kiedy i gdzie będzie można składać wnioski, pojawią się, dopiero gdy zostanie uchwalona odpowiednia uchwała.