Lukarna rzecz oryginalna

Lukarna to rodzaj drewnianej nadbudówki na dachu, w której umieszczone jest okno. Składa się ze ścianki frontowej z otworem okiennym, osłonowych ścianek bocznych oraz zadaszenia. Ściankę frontową, która stanowi równocześnie oparcie dla zadaszenia, wykonuje się z drewna lub – w lukarnach szerszych – jako żelbetową.

 

Lekką konstrukcję lukarny możemy zbudować między krokwiami. Ścianki lukarny to kilka desek (o grubości ok. 40 mm i szerokości 10–15 cm), przybitych do krokwi w rozstawie co 60 cm. Na nich opiera się daszek (najczęściej jednospadowy). Szkielet lukarny możemy usztywnić, obijając go na zewnątrz, na przykład wodoodporną sklejką. Takie okna, mimo że wypełniają całą powierzchnię czołową lukarny, są z reguły zbyt małe, dlatego zwykle buduje się kilka lukarn obok siebie. Jeżeli chcemy zbudować większą lukarnę, wówczas musimy się zdecydować na zmiany w konstrukcji dachu. Trzeba bowiem przeciąć jedną lub dwie krokwie. Krokwie krawędziowe należy wzmocnić chociażby przez ich podwojenie. Konstrukcja jest podobna jak w przypadku lukarny pomiędzy dwiema krokwiami, jednak ze względu na jej szerokość (zwykle ok. 180 cm) daszek zwykle jest dwuspadowy. Lukarnę, tak jak cały dach, musimy ocieplić wełną. Niezbędne są również folie paro- i wiatroizolacyjne.

 

Lukarnę od wewnątrz najczęściej wykańcza się płytami gipsowo-kartonowymi. Spoiny pomiędzy nimi należy wypełnić gipsową masą szpachlową Gipsar Uni lub Max. Od strony zewnętrznej lukarnę wykańczamy zwykle deskami, ale można ją też otynkować. Wówczas należy przykleić do niej płyty styropianowe grubości min. 4 cm i ułożyć na siatce z włókna szklanego tynk cienkowarstwowy. Rodzaj tynku powinniśmy dobrać tak, aby pasował do elewacji budynku. Może to być tynk mineralny, akrylowy, silikonowy lub silikatowy. Jeżeli dom jest murowany, możemy – chcąc zachować jednolity wygląd – zamiast drewnianych ścianek lukarny postawić murowane. Murujemy je z takiej samej cegły jak ściany budynku, używając Zaprawy Murarskiej Atlas, która jest wodo- i mrozoodporna.

 

 

Dobrze zaprojektowane i ciekawie wykończone lukarny są bardzo efektownym detalem architektonicznym. Pasują zarówno do budynków o tradycyjnej architekturze, jak i tych nowoczesnych. Urozmaicają kształt dachu, tworząc w nim załamania i nisze. Najczęściej spotykamy lukarny prostokątne, ale mogą też mieć bardziej wyrafinowane kształty. Wyjątkowo urokliwe są tzw. wole oczka, lub lukarny owalne, czy trójkątne.

 

O rozmieszczeniu lukarny i jej kształcie decyduje w dużej mierze symetria dachu i kąt jego nachylenia. Lukarny najlepiej wyglądają na dachach stromych o nachyleniu powyżej 45°, posadowionych na wysokich (powyżej 1 m) ściankach kolankowych. Skosy dachowe nie ograniczają wówczas nadmiernie dopływu światła dziennego, a wnęka lukarny nie jest zbyt głęboka.

 

 

Zadaszenie lukarny może mieć formę jedno-, dwu- lub czterospadowego daszku bądź łuku. Pokrywa się je tym samym materiałem, co dach budynku. Na zadaszenie lukarny łukowej potrzebna jest dachówka o specjalnym kształcie, dająca się układać na łukach.

Na większych daszkach warto zamontować rynny, które ochronią przed pryskającą wodą i odprowadzą jej nadmiar na główną połać dachu. Najlepiej, gdy zadaszenie tworzy jak najdalej wysunięty okap, wtedy spływająca woda nie będzie zalewała szyb. Należy pamiętać także o uszczelnieniu połączenia ścianek bocznych lukarny z połacią dachową, aby zabezpieczać przed przenikaniem w głąb dachu wody opadowej i tej z topniejącego śniegu, który w tym miejscu gromadzi się zwykle w większej ilości. W tym celu montuje się tam szerokie blachy koszowe i zakłada dodatkowe uszczelki zapobiegające przenikaniu wody pod pokrycie.

 

 

Jeżeli stoimy przed dylematem – jedna czy kilka lukarn obok siebie, to zdecydowanie radzę zbudować jedną większą, obejmującą szerszą połać dachu. Dodatkowe lukarny skomplikują konstrukcję dachu, powodując jego dodatkowe załamania. A te z kolei utrudnią odpływ wody z dachu oraz spowodują zaleganie śniegu. Ponadto, kilka lukarn obok siebie to niezbyt funkcjonalne rozwiązanie ze względu na przestrzeń we wnętrzu - trudniej będzie ją zagospodarować.

 

Do lukarny najczęściej zamawia się okna na wymiar. Właściwie możemy zamontować dowolne okno fasadowe, byle było kształtem i wymiarem dopasowane do ościeży.

Montując okno łukowe, w przypadku gdy skos sufitu znajduje się nisko nad oknem, musimy pamiętać żeby zawiasy znalazły się na dłuższym boku skrzydła, wtedy będzie można otworzyć okno na oścież.

 

Czy ten artykuł był dla Ciebie interesujący?