Księgi wieczyste w internecie

Projekt ustawy wprowadzający obowiązek inicjowania postępowania wieczystoksięgowego drogą elektroniczną został przyjęty przez rząd.

Rząd przyjął założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw przedłożonych przez ministra sprawiedliwości. W założeniach do projektu ustawy planuje się wprowadzenie obowiązku inicjowania postępowania wieczystoksięgowego drogą elektroniczną przez notariuszy, komorników sądowych i naczelników urzędów skarbowych (jako organów egzekucyjnych). W praktyce oznaczać to będzie składanie przez te podmioty elektronicznych wniosków o wpis do księgi wieczystej oraz wniosków o założenie księgi wieczystej.

Tym samym elektroniczne postępowanie wieczystoksięgowe zapewni łatwiejszy dostęp do sądu wieczystoksięgowego, czyli szybsze załatwienie w nim sprawy, a także zwiększy bezpieczeństwo obrotu nieruchomościami, np. utrudniając sprzedaż tej samej nieruchomości kilka razy. To rozwiązanie, które ma doprowadzić do skrócenia postępowań sądowych, jest wypełnieniem zobowiązania premiera z exposé. Jako zasadę przyjęto, że do wniosków o wpis do księgi wieczystej oraz o założenie księgi wieczystej nie będą dołączane dokumenty w postaci elektronicznej. Większość dokumentów będących podstawą wpisu istnieje wyłącznie w postaci papierowej. Wyjątkiem od tej zasady będzie sytuacja, kiedy dokumenty stanowiące podstawę wpisu będą mieć pierwotnie postać elektroniczną. Zgodnie z założeniami, składający wniosek będzie musiał posiadać konto użytkownika w systemie teleinformatycznym obsługującym elektroniczne postępowanie wieczystoksięgowe. Zakłada się, że takim użytkownikiem będzie: notariusz, komornik sądowy lub naczelnik urzędu skarbowego (jako organ egzekucyjny naczelnik skarbówki nie będzie mógł udzielać swoim pracownikom upoważnień do składania wniosków w jego imieniu). Te podmioty będą podpisywać (autoryzować) składane przez siebie wnioski w elektronicznym postępowaniu wieczystoksięgowym bezpiecznym podpisem, weryfikowanym ważnym kwalifikowanym certyfikatem. Informatyzacja postępowania wieczystoksięgowego zakłada, że wprowadzone zostaną interaktywne formularze wspierające sformułowanie i złożenie wniosków. Zaproponowano także wiele zmian w Kodeksie postępowania cywilnego, które usprawnią postępowanie w sprawach z dziedziny prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Przewidziano wprowadzenie do kodeksu postępowania cywilnego przepisu, który umożliwi pracodawcom i organom rentowym posiadającym zdolność sądową i procesową, ale nie mającym statusu osoby prawnej lub przedsiębiorcy, udzielenie pełnomocnictwa procesowego pracownikom nie będącym radcami prawnymi. Zaproponowano też regulacje, które eliminują rozbieżności dotyczące zakresu kompetencji referendarzy sądowych w postępowaniu przed sądem rejestrowym. Zaplanowano również zmiany przepisów kodeksu postępowania cywilnego dotyczących kompetencji organów wykonujących postanowienia o zabezpieczeniu spadku i spisie inwentarza.