Głowa do góry

Słoneczna pogoda i unormowana temperatura sprzyjają długim spacerom po zabytkowych ulicach Wrocławia, a promienie słoneczne podkreślają najciekawsze niuanse architektury.

Wraz z nadejściem wiosny coraz więcej ludzi wyłania się ze swych zimowych, mieszkaniowych legowisk. Słoneczna pogoda i unormowana temperatura sprzyjają długim spacerom po zabytkowych ulicach Wrocławia, a promienie słoneczne podkreślają najciekawsze niuanse architektury.

Obecnie akcent na wrocławskie zabytki kładą nie tylko sprzyjające warunki atmosferyczne, ale także pewien projekt o wzniosłej (dosłownie!) nazwie „Głowa do Góry”. Meritum projektu stanowią kafle ze szkła artystycznego wmontowane we wrocławskie chodniki, znajdujące się w bezpośredniej odległości od miejsc wartych obejrzenia. Owe kafle niosą ze sobą niełatwe – zważywszy na ich „martwą” naturę – ponadczasowe zadanie wznoszenia ludzkich głów ku historycznie interesującym, osiemnasto- i dziewiętnastowiecznym zabytkowym detalom architektonicznym wrocławskich budynków. Widniejący na nich napis w języku polskim: „głowa do góry” oraz angielskim „look up” zapobiega ewentualnemu przeoczeniu tych architektonicznych rarytasów. – Projekt zwraca uwagę na niuanse pochodzące przede wszystkim z dziewiętnastowiecznej tkanki miejskiej Wrocławia. Dzięki angielskiej formie napisu ma on szansę trafić również do zagranicznych turystów – tłumaczy Izabela Cichońska, współautorka projektu.

Pomysłodawcami projektu są członkowie Koła Naukowego „Archipunktura” z Politechniki Wrocławskiej. Prym wśród nich wiodą trzy studentki: Katarzyna Baworowska, Izabela Cichońska i Maria Gerber. Jego realizacją zajęli się: Urząd Miejski Wrocławia, Politechnika Wrocławska  oraz Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego. Natomiast głównym wykonawcą jest Pracownia Artystyczna Atelier Design. Podświetlane kafle mają wymiary 50x50 cm. – Rama została wykonana ze stali kwasoodpornej, nierdzewnej. Wnętrze składa się na barwione szkło z energooszczędnym podświetleniem ledowym. Kafle będą się zapalały równocześnie z latarniami – zdradza szczegóły Marcin Stachowiak z Pracowni Artystycznej Atelier Design. Na kaflu, poza napisem w języku rodzimym i angielskim, znajduje się także wygrawerowany adres strony internetowej: www.glowadogory.pwr.wroc.pl, która kieruje potencjalnego przechodnia do informacji oraz ciekawostek dotyczących projektu, a wkrótce będzie można również zobaczyć tam mapkę szlaku turystycznego przebiegającego przez dziewiętnastowieczne obszary Wrocławia. Koszt jednego podświetlanego kafla waha się w granicach 4 tys. zł.

Blisko rok temu przy ulicy Włodkowica 4 (przy pubie Mleczarnia) odbyło się wmurowanie pierwszego kafla z cyklu „Głowa do Góry”. Kieruje on uwagę widza na rezydencję śląskiego arystokraty – hrabiego Franza von Ballestrema, a ściślej rzecz ujmując na herb Pałacu Ballestremów. Na tym budynku można doliczyć się aż szesnastu rodzajów okien, począwszy od romańskich poprzez gotyckie, renesansowe i kończąc na klasycystycznych. Znaleźć tu można także głowy smoków, węży oraz inne elementy fauny i flory, dwa herby i figurę św. Jadwigi – patronki Śląska. Drugi kafel ulokowano przy ulicy Włodkowica 6, przy czym wmontował go na własny koszt inwestor budujący PURO Hotel Wrocław. Aktualnie trwają prace nad podłączeniem go do prądu. Zachęca on przede wszystkim do spojrzenia na lampę wieńczącą przejście bramowe do Synagogi pod Białym Bocianem. Zwraca także uwagę na secesyjne szyldy, wieżyczkę zegarową, kartusze i maszkarony, z którymi związanych jest wiele legend. Ponadto na elewacji ponad stuletniego obiektu Gminy Żydowskiej można dostrzec główki amorków i tzw. "wrocławskie usta prawdy”.

Druga odsłona projektu „Głowa do Góry” na ulicy Włodkowica pojawiła się równolegle z pracami nad rewitalizacją Dzielnicy Czterech Świątyń. – Choć oba projekty są niezależne od siebie, udało się częściowo połączyć ich realizację. Remont chodników połączono z montowaniem kafli – oznajmia Mariola Apanel, Kierownik Projektu Programu: Ścieżek Kulturowych  Czterech Świątyń. „Głowa do Góry” to świeży pomysł na kontakt z architekturą Wrocławia, gdyż prace remontowane w obrębie Dzielnicy Tolerancji rozpoczęły się już w 2007 r. roku i dotyczyły fragmentu Promenady Staromiejskiej. – Oprócz innowacyjnego projektu „Look up” na ulicy Włodkowica szykują się kolejne zmiany. Znikną zaparkowane samochody, a na ich miejscu pojawią się ogródki przy restauracjach. Najemcy już mogą zgłaszać indywidualne projekty. Wszystko będzie konsultowane z Plastykiem Miejskim. Być może pojawią się kwiaty lub dodatkowe podświetlenia. Zostanie także wyremontowana kamienica przy Włodkowica 3, która zakończy rewitalizację historycznego Pasażu Pokoyhoff – przypomina Mariola Apanel.

Fot. Pomysłodawcy projektu, od lewej: Mariola Apanel, Marcin Stachowiak, Izabela Cichońska

Dzięki temu projektowi zapatrzeni w chodniki przechodnie nie zostaną pozbawieni oczywistej przyjemności podziwiania wrocławskich zabytków, gdyż niemal pod swoimi stopami znajdą pokaźnych rozmiarów, podświetlane ledowo kafle z wymownym napisem „look up”. Na to wyzwanie każdy posłusznie podniesie głowę i dozna olśnienia, ponieważ szklane punkty znajdują się w miejscach o dużym potencjale kulturowym i architektonicznym. A należy zaznaczyć, iż niebawem wmurowane zostaną nowe kafle. – Kolejnymi budynkami, które zostaną oznaczone szklanymi kaflami będą m.in. budynek główny i Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej, a w okolicy Rynku kamienica przy  ul. Św. Antoniego. Łącznie będzie ich 25 – zdradza Izabela Cichońska, współautorka projektu. Kolejne kafle zaplanowano m.in. przy: ul. Włodkowica 7/9, ul. Szewska 19/21, ul. Szajnochy 12, plac Solny 2/3, ul. Łukasińskiego 13, ul. Piastowska 25, ul. Traugutta 97, ul. Malarska 30, ul. Wita Stwosza 25, ul. Sienkiewicza 96, ul. Prusa 53/55.