Deregulacja dostępu do zawodów

W dniu 03.03.2012 r. został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów. Lista profesji regulowanych w naszym kraju liczy 380 pozycji.

W dniu 03.03.2012 r. został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów. Jak podaje Ministerstwo Sprawiedliwości, Polska jest rekordzistą Europy pod względem ograniczania dostępu do zawodów. Lista profesji regulowanych w naszym kraju liczy 380 pozycji, podczas gdy średnia europejska to ok. 150. Najmniej zawodów uregulowały kraje bałtyckie: Estonia (47), Łotwa (50), Litwa (67). Projekt ustawy deregulacyjnej zakłada uwolnienie w pierwszej transzy 49 zawodów. Planowana deregulacja, według szacunków ekspertów, może zwiększyć zatrudnienie w tych zawodach o 15-20 proc.. Oznacza to, że dzięki zmianom może powstać od 50 do 100 tys. nowych miejsc pracy. Projekt niesie szereg zmian również dla zawodów rynku nieruchomości.

Zarządca nieruchomości

Obecnie zarządzać nieruchomością można albo będąc jej właścicielem, albo posiadając licencję. Z kolei, aby wykonywać zawód zarządcy konieczne jest odbycie kierunkowych studiów wyższych (np. podyplomowych), odpowiedni staż pracy, posiadanie licencji, pełna zdolność do czynności prawnych, niekaralność za ściśle określony katalog przestępstw i ubezpieczenie OC. Według projektu, aby wykonywać ten zawód wystarczająca będzie pełna zdolność do czynności prawnych, niekaralność za ściśle określony katalog przestępstw i ubezpieczenie OC. Zatem de facto zmiany powodują, że każdy zainteresowany,wykupując polisę OC będzie mógł wykonywać ten zawód. Dla porównania jak podaje Ministerstwo Sprawiedliwości w Czechach, Danii, Irlandii, Włoszech, Finlandii, Słowenii oraz na Łotwie nie ma żadnych przepisów ograniczających dostęp do tego zawodu. Na Węgrzech nie istnieje nawet obowiązek posiadania polisy ubezpieczeniowej od odpowiedzialności za szkody wyrządzone w ramach wykonywania działalności zawodowej. Jednocześnie Ministerstwo Sprawiedliwości podaje, że obecnie ceny za świadczenie tej usługi wahają się (średnio) od 1 do 2 zł za m kw. W przeciętnym budynku mieszkalnym, gdzie znajduje się 56 mieszkań powierzchnia do zarządzania to ok. 4000 m kw. Z reguły zarządcy nieruchomości mają kilka czy kilkanaście budynków do administracji; duże korporacje nawet kilkadziesiąt.

Pośrednik w obrocie nieruchomościami

Żeby obecnie wykonywać zawód pośrednika w obrocie nieruchomościami konieczne są studia wyższe, kierunkowe studia podyplomowe, praktyka zawodowa, licencja, pełna zdolność do czynności prawnych, niekaralność za ściśle określony katalog przestępstw i ubezpieczenie OC. Według projektu, wystarczająca będzie pełna zdolność do czynności prawnych, niekaralność za ściśle określony katalog przestępstw i ubezpieczenie OC. Zatem, tak samo jak w przypadku zawodu zarządcy nieruchomości, zmiany powodują, że każdy zainteresowany,wykupując polisę OC, będzie mógł wykonywać zawód pośrednika w obrocie nieruchomościami. Jak podaje Ministerstwo Sprawiedliwości, w krajach takich jak np. Niemcy, Czechy, Litwa, Hiszpania czy Wielka Brytania zawód ten nie jest w ogóle reglamentowany. W Austrii, Belgii, Danii, Słowenii, Szwecji wymagane jest najczęściej jedynie wykształcenie co najmniej średnie. Jednocześnie Ministerstwo Sprawiedliwości informuje, że obecnie pośrednicy pobierają prowizję 1-3 proc. od wartości netto mieszkania + VAT. Często zdarza się, że prowizję muszą płacić obie strony transakcji (kupujący i sprzedający).

Notariusz

Warto jeszcze wspomnieć o zmianach dotyczących notariuszy, gdyż są to zawody związane z rynkiem nieruchomości. W przypadku tej profesji projekt przewiduje, aby z wymogów odbycia aplikacji notarialnej, zdania egzaminu notarialnego i minimalnego okresu 2 lat pracy w charakterze asesora notarialnego, zwolnione były osoby wykonujące zawód komornika przez okres 3 lat, o ile posiadają wykształcenie prawnicze. Z kolei w stosunku do adwokatów, radców prawnych lub radców Prokuratorii Generalnej przewiduje się zniesienie wymogu minimalnej 3 letniej praktyki w celu przejścia do zawodu notariusza. Zakłada się też skrócenie do 3 lat okresu „stosowania prawa” pozwalającego na przystąpienie do egzaminu notarialnego bez aplikacji, oraz skrócenie aplikacji notarialnej z 2 lat i 6 miesięcy do 2 lat, a także likwidację części testowej egzaminu notarialnego.

Skutki zmian

Zdaniem Ministerstwa Sprawiedliwości zmiany mają doprowadzić do większej dostępności do poszczególnych zawodów, co jest istotne dla młodych ludzi, którzy dopiero wchodzą na rynek pracy. Przez co w ujęciu długofalowo powinniśmy zaobserwować spadek cen usług oraz wzrost ich jakości, co będzie wynikiem zwiększenia konkurencji. Jak zaznacza resort zmiany mają doprowadzić także do ograniczenie biurokracji, gdyż obecnie w wielu urzędach państwowych istnieją specjalne komórki organizacyjne zajmujące się jedynie nadzorem nad podległymi im zawodami.