Ach, ty mój cokole

Obok funkcji estetycznej cokół spełnia niezwykle istotną rolę – zabezpiecza dolną część ściany domu przed zawilgoceniem i przed uszkodzeniami mechanicznymi. Dlatego też użyty do wykończenia materiał powinien być trwały, nienasiąkliwy i łatwy do czyszczenia.

Cokół to część ściany fundamentowej budynku wystająca ponad teren. Wysokość cokołu waha się od 40 do 100 cm. Wysokie cokoły są przeważnie w domach podpiwniczonych, w których piwnica jest częściowo zagłębiona w gruncie. Zbyt niskie cokoły, wystające 15-20 cm ponad teren, nie zabezpieczają przed wodą opadową ściany położonej powyżej. Krople deszczu odbijają się bowiem od podłoża na wysokość do 30 cm i często powodują powstawanie zabrudzeń elewacji. Cokół zwykle różni się kolorystycznie i jest wykończony innym materiałem niż pozostała część elewacji. Obok funkcji estetycznej spełnia on niezwykle istotną rolę – zabezpiecza dolną część ściany domu przed zawilgoceniem i przed uszkodzeniami mechanicznymi. Dlatego też użyty do wykończenia materiał powinien być trwały, nienasiąkliwy oraz łatwy do czyszczenia. Zewnętrzną warstwę cokołu można wykończyć na kilka sposobów: klinkierem, terakotą, okładziną kamienną bądź tynkiem.

Cokół może być cofnięty lub wysunięty w stosunku do lica ściany. Jeżeli zdecydujemy się na cokół cofnięty, warto pamiętać o konieczności wykonania tuż nad nim – w dolnej części ściany – niewielkiego podcięcia, tzw. kapinosu. Zapobiegnie to spływaniu wody deszczowej z elewacji na cokół. W wypadku ocieplenia domu styropianem lub wełną mineralną użyta listwa startowa powinna mieć wyprofilowany kapinos. Przy wykonywaniu cokołów wysuniętych należy natomiast pamiętać o zabezpieczeniu wystającej części cokołu przed uszkodzeniami i działaniem czynników atmosferycznych. W tym wypadku najlepiej zrobić obróbkę z blachy lub z płytek ceramicznych. Obróbka powinna wystawać od 3 do 5 cm poza lico cokołu i być wykonana z 10-stopniowym spadkiem na zewnątrz. Miejsce styku obróbki ze ścianą należy uszczelnić masą silikonową, np. silikonem Atlas Silton S, dostępnym w czterdziestu kolorach.

Przy wyborze okładzin ceramicznych, oprócz walorów estetycznych, należy wziąć pod uwagę ich właściwości fizykochemiczne. Płytki układane na zewnątrz muszą być przede wszystkim odporne na mróz i ścieranie. Podłoże należy wcześniej odpowiednio przygotować. Musi być mocne, równe, oczyszczone z brudu i kurzu. Aby podłoże nie odciągało wody z zaprawy klejowej, powierzchnię cokołu należy zagruntować. Doskonale sprawdza się tu emulsja gruntująca Atlas Uni-Grunt. Nanosi się ją pędzlem lub wałkiem malarskim. Ewentualne nierówności podłoża niweluje się zaprawą wyrównującą Atlas. Jej nakładanie rozpoczyna się w miejscach największych ubytków przy użyciu pacy metalowej gładkiej. Miejsca te, po związaniu zaprawy, należy ponownie zagruntować.

Płytki klinkierowe przykleja się i spoinuje specjalistyczną zaprawą klejową i fugą do klinkieru. Elewacyjne płytki ceramiczne należy przykleić zaprawą klejącą o zwiększonej elastyczności i przyczepności, taką jak Atlas Plus. Jest ona mrozo- i wodoodporna. Nanosi się ją na powierzchnię równomiernie przy użyciu pacy zębatej. Po rozprowadzeniu zaprawy należy przyłożyć płytkę i docisnąć ją do podłoża. Czas korygowania położenia płytki wynosi około 10 minut. Po upływie 2-3 dni od zakończenia przyklejania płytek, w zależności od warunków pogodowych, można przystąpić do wypełnienia pustych spoin zaprawą do fugowania Atlas, w odpowiednio dobranym kolorze, z dodatkiem emulsji elastycznej. Trzeba uważać, by nie wymyć świeżych fug podczas czyszczenia okładziny. Należy unikać także trzeba bezpośredniego nasłonecznienia świeżej fugi.

Kamień jako zewnętrzny materiał wykończeniowy przeżywa obecnie drugą młodość. Do wykańczania cokołów stosuje się najczęściej otoczaki, kamienie łupane lub płyty kamienne. Dopasowuje się je ze względu na wielkość, kształt i kolor, uwzględniając oczywiście wymiary cokołu i ostateczny efekt kompozycji. Do ich wmurowania stosuje się tradycyjną Zaprawę Murarską Atlas. Natomiast do przyklejenia płytek, wykonanych z marmurów naturalnych i syntetycznych lub innych kamieni naturalnych zalecane jest użycie specjalistycznej zaprawy klejącej Atlas Karo. Dzięki zawartemu w jej składzie białemu cementowi, okładzina kamienna nie ulega przebarwieniu.

Coraz bardziej popularnym sposobem wykończenia cokołu jest pokrycie go dekoracyjnym tynkiem mozaikowym. Atlas Deko M, wykonany na bazie żywicy akrylowej z dodatkiem naturalnego marmuru i wysokiej jakości barwionego kruszywa kwarcowego, jest trwały, odporny na zmywanie, ścieranie i różnego rodzaju uszkodzenia. Bogata kolorystyka Atlasa Deko M – 60 kolorów – pozwala na dużą swobodę przy projektowaniu i pracach wykończeniowych.

Po przygotowaniu podłoża, a przed nałożeniem tynku mozaikowego, trzeba wykonać techniką malarską podkład z masy Atlas Cerplast. Na tak przygotowane podłoże nanosi się, używając pacy ze stali nierdzewnej, tynk Atlas Deko M. Po zebraniu nadmiaru tynku wygładza się go stale w tym samym kierunku. Należy chronić tynkowane powierzchnie przed nasłonecznieniem, działaniem wiatru i deszczu. Materiał należy nakładać w sposób ciągły, aby nie były widoczne miejsca połączeń poszczególnych partii.

Jeśli zewnętrzna warstwa cokołu została wykonana z kamienia, materiałów wapienno-piaskowych lub z betonowych elementów prefabrykowanych, warto zabezpieczyć ją przed szkodliwym wpływem środowiska zewnętrznego. Służący do tego silikonowy preparat hydrofobizujący Atlas Silstop. Nie przepuszcza on wody z zewnątrz do podłoża, na które został naniesiony, pozwala natomiast parze wodnej przenikać na zewnątrz. Ma to znaczenie szczególnie zimą, gdy woda uwięziona w ścianie może spowodować rozsadzenie jej wierzchniej warstwy. Atlas Silstop daje efekt nienasiąkliwości ściany, co sprawia, że woda spływa po niej, a wraz z wodą różne zanieczyszczenia. W zależności od chłonności podłoża zabezpieczaną powierzchnię pokrywamy preparatem jedno- lub dwukrotnie za pomocą pędzla lub wałka malarskiego. W wypadku konieczności naniesienia drugiej warstwy, robimy to po całkowitym wyschnięciu pierwszej, nie wcześniej niż po 6 godzinach.

Czy ten artykuł był dla Ciebie interesujący?