[ powrót ]Jak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20.03.2009 r., uiszczanie przez członków wspólnoty mieszkaniowej zaliczek na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną, zgodnie art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali, nie jest objęte VAT. Wspólnota nie może więc wystawić faktury VAT dokumentującej wpłatę zaliczek.
Inaczej jest w przypadku wydatków związanych z utrzymaniem poszczególnych lokali – zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy. Wspólnota działa tutaj jako pośrednik i rozliczając ten zakup, dokonuje odsprzedaży opodatkowanej VAT. Może zatem wystawiać faktury.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, w zakresie obciążeń finansowych właściciela lokalu będącego członkiem wspólnoty należy wyróżnić dwie kategorie wydatków: koszty zarządu związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej i wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu. Zarząd wspólnoty w zakresie dostawy mediów do poszczególnych lokali występuje jedynie jako pośrednik między dostawcami a odbiorcami. Środki uiszczone z tytułu wpłat dokonanych przez właścicieli poszczególnych lokali na utrzymanie tych lokali (zapłata za media) nie są zaliczkami w rozumieniu art. 15 ust.1 ustawy o własności lokali. Zakup mediów do poszczególnych lokali nie może być traktowany jako czynność na rzecz samych siebie, niepodlegająca regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług (art. 5 ust. 1).
Ustawowego obowiązku ponoszenia kosztów zarządu nieruchomością wspólną nie można rozciągać także na lokale, a w konsekwencji przyjmować, że m.in. w przypadku zakupu mediów wspólnota w całości kupuje je dla siebie i sama ze sobą rozlicza. Z tego powodu, że ze względów technicznych niemożliwe jest kupowanie mediów do poszczególnych lokali oddzielnie, wspólnota dokonuje tego zakupu „całościowo" i z tego tytułu od właścicieli (niezależnie od zaliczek na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną, z których ponoszone są opłaty za dostawę mediów w części dotyczącej nieruchomości wspólnej) pobierane są stosowne należności. Wspólnota w tym zakresie występuje jako pośrednik, nie kupuje tych mediów dla siebie, lecz działa w istocie w imieniu właścicieli; nawet jeżeli zawiera umowę we własnym imieniu, to w odpowiedniej części jest ona zawarta na rzecz właścicieli. Wspólnota tylko pośredniczy w zakupie mediów i rozliczając ten zakup na poszczególne lokale, w rzeczywistości dokonuje odsprzedaży. Taka odsprzedaż mediów właścicielom lokali stanowić będzie przedmiot opodatkowania VAT jako świadczenie usług. W tym też zakresie wystawiane mogą być przez wspólnotę faktury VAT , dokumentujące świadczenie usług na rzecz właścicieli (refakturowanie zakupionych przez wspólnotę mediów na właściciela). W taki oto sposób właściciel ponosić będzie wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, do czego jest zobowiązany na mocy art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20.03.2009 r sygn. akt I FSK 88/08
[ powrót ]